دیدگاهسیاسی

استفاده ابزاری اردوغان از مسائل دینی برای اهداف سیاسی

دور از انتظار نیست که «اردوغان» در صحبت‌هایی که در مراسم افتتاح مسجد کلن ایراد کرد سعی داشت این افتتاحیه را به یک نمایش سیاسی غم‌انگیز تبدیل کند. هدف او از این کار این بود که این مراسم را به عنوان فرصتی برای بحث و جدل قرار دهد.

میدل‌ایست نیوز: چندی پیش مراسمی برای افتتاح مسجد مرکزی کلن برگزار شده بود که تعداد حاضرین در آن به 200 نفر می‌رسید و بیشتر آنان از آنکارا گرد هم آمده بودند. «علی اورتاگل» نویسنده مقاله می‌نویسد: دور از انتظار نیست که «اردوغان» در صحبت‌هایی که در این مراسم ایراد کرد سعی داشت این افتتاحیه را به یک نمایش سیاسی غم‌انگیز تبدیل کند. هدف او از این کار این بود که این مراسم را به عنوان فرصتی برای بحث و جدل قرار دهد.

به گزارش میدل ایست آنلاین، روز چهارشنبه سوم اکتبر 2018 «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه مسجد مرکزی شهر «کلن آلمان» را افتتاح کرد که اداره امور دینی را برعهده خواهد داشت. وی در سخنرانی که در این مراسم ایراد کرد، قصد داشت امکان حضور غیرمسلمانان را نیز در اینگونه مساجد فراهم آورد تا با این کار رسالت جدیدی را برای مسجدهایی که در اروپا هستند تعریف کند. اردوغان در این خصوص گفت: «باید این امکان را به وجود آوریم که دوستان غیرمسلمان ما بتوانند با آرامش خاطر و به دور از هرگونه تردید به این اماکن بیایند. آنان نیز باید در اینجا حضور داشته باشند. باید امکانات و فرصت‌ها را برای کمک به نیازمندان این شهر فراهم کنیم – خواه به هر دینی که معتقد هستند – تا آنان نیز بتوانند از خیر و برکت مسجدهای ما بهره‌مند شوند.»

وی ادامه داد: «باید تلاش کنیم تا مسجد مرکزی کلن و دانشکده وابسته به آن که هر دو زیر نظر «اتحاد امور مذهبی ترک-اسلامی» هستند را به مرکزی ارزشمند تبدیل کنیم. این مکان باید نماد حضور ما در این سرزمین‌های اروپایی و نیز سمبل ایستادگی در برابر کسانی باشد که تلاش می‌کنند ما را به عنوان دشمنان اروپا معرفی کنند.»

در حاشیه سفر اردوغان به آلمان نکته‌ای وجود داشت که در ترکیه توجه چندانی به آن نشد اما محور گفت وگو و بحث‌های طولانی در آلمان بود. سخنرانی اردوغان تنها چند ساعت در کلن ادامه یافت اما در عین حال ماهیت مشکلات موجود میان آلمان و ترکیه و اوضاع وخیم روابط این دو کشور را به طور کامل به تصویر کشید.

در مراسم افتتاح مسجد مرکزی کلن که ساخت آن چندین سال به طول انجامیده بود، مشخص شد که اردوغان و اتحاد اسلامی ترکیه تا چه اندازه در آلمان منزوی هستند و از واقعیت‌ها و حقایق جامعه این کشور به دورند!

لحظه‌ بریده شدن روبان قرمز توسط اردوغان، به راستی گویای این انزوا و تنهایی بود. در تصویری که اردوغان، همسر وی، نمایندگان اتحاد اسلامی ترکیه و وزیر امور خارجه این کشور را نشان می‌داد، حتی یک تن از اهالی کلن، یکی از نمایندگان این شهر یا حتی یک روحانی محترم آلمانی حضور نداشت.

همچنین «آرمین لاشت» نخست وزیر این ایالت که در فرودگاه «بُن» آلمان از اردوغان استقبال کرده بود در مراسم افتتاح مسجد حاضر نشد و علاوه بر این شهردار کلن و هیچ یک از نمایندگان سیاسی این شهر نیز در این مراسم شرکت نکردند. اما در عین حال اتحاد اسلامی ترکیه کمیسیونی از شخصیت‌های برجسته در این شهر و افراد سیاسی که از ساخت این مسجد حمایت کرده بودند تشکیل داد.

نه تنها سیاستمداران، که رهبران دینی شهر کلن – که پیرو سنت‌های کاتولیکی است و یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین کلیساهای آلمان را در خود دارد- نیز تصمیم گرفتند که در مراسم افتتاح این مسجد که مکانی برای عبادت است، شرکت نکنند. همچنین سایر نهادهای اجتماعی نیز این مراسم را تحریم کردند؛ گویا از میزان انزوایی که اتحاد اسلامی ترکیه در آلمان دارد، آگاه بودند.

مسجد مرکزی کلن که با معماری جذاب و جالب خود جلوه‌گری می‌کند، به اثر هنری تبدیل شده است که می‌توان آن را پاسخ سیاسی مهندس معمار این اثر در واکنش به محافلی دانست که با ساختن این عبادتگاه مخالفت می‌کردند. کلن از اثر هنری بهره‌مند است که تا حد بسیاری از فضایی که در معماری‌های قدیمی «مسجد سلطان احمد» دیده بودیم به دور است و گنبد اصلی آن درست همانند گنبدهایی است که در معماری مساجد عثمانی به کار می‌رفت.

حتی «پیتر بوم» مهندس معماری طراح این اثر نیز در مراسم افتتاح این مسجد حضور نیافت. اثر هنری که با توجه به معماری، گنبد و مناره‌ها به عنوان یکی از جلو‌ه‌ها و منظره‌های معماری مدرن توجه‌ها را به خود جلب می‌کند. اما آیا این مسأله عجیب نیست؟!

در مراسم افتتاح مسجد کلن نزدیک به دویست نفر حضور داشتند که بیشتر آنان از آنکارا به این مکان آمده بودند. دور از انتظار نیست که اردوغان در صحبت‌هایی که در این مراسم برای حاضرین ایراد کرد سعی داشت این افتتاحیه را به یک نمایش سیاسی غم‌انگیز تبدیل کند. هدف او از این کار این بود که این مراسم را به فرصتی برای بحث و جدل تبدل کند. بنا به گزارش روزنامه «فرانکفورت» چاپ آلمان که در 29 سپتامبر 2018 به این موضوع پرداخت اردوغان از این افتتاحیه استفاده کرد تا تأکید کند که «رهبر تمام مسلمانان» است.

این افتتاحیه می‌توانست بخت و اقبال جدیدی برای مسلمانان در آلمان به وجود آورد اما به مشکلی به تمام معنا تبدیل شد. نمی‌دانم آیا اتحاد اسلامی ترکیه این موضوع را متوجه می‌شود یا نه اما این اتحاد موجب زیان دوستان خود در کلن و سایر شهرهای آلمان شد. اتحاد اسلامی ترکیه بدون اینکه آگاه باشد به محافلی که با مسلمانان و ایجاد مساجد در آلمان مخالفند کمک کرد. باید گفت از قرن‌ها پیش، بیش از 5 میلیون مسلمان در آلمان زندگی می‌کنند و همچنان در زیرزمین‌هایی با یکدیگر ملاقات می‌کنند که آن را به شکل مسجد درآورده‌اند.

اما موضوع تنها به رها کردن اینگونه سیاست‌ها در کلن ختم نمی‌شود. شهری که مدت‌هاست برای غلبه به این واقعیت نژادپرستانه نگران‌کننده مبارزه می‌کند که برخاسته از دیدگاه «حزب دموکرات مسیحی» و حتی «حزب سبزها» است. این دو حزب متحمل شکست‌های سختی شده‌اند و دیگر کار آنها ساده نخواهد بود. مطمئن باشید در آینده‌ای نزدیک از آنان می‌پرسند «آیا شما در راستای منافع اردوغان کار می‌کنید؟»

اردوغان دیگر تنها در آلمان نیست که به عنوان یک سیاستمدار منفور شناخته می‌شود، بلکه در تمام اروپا چنین نگاهی به وی دارند؛ موضوعی که خود او به خوبی از آن آگاه است. کسی فکر نمی‌کرد که در این افتتحایه رئیس امور دینی ترکیه، روحانیون کاتولیک، پروتستان و یهود با هم دیدار کنند، پس چرا این مراسم به سمتی پیش رفت که یک مراسم سیاسی از نوع اردوغانی شکل بگیرد؟ این موضوع قابل درک نیست. آیا ترکیه نماینده دیگری جز اردوغان نداشت؟

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا