پایگاه های نظامی ترکیه در عراق چه می کنند؟

میدل ایست نیوز: گروهی از تظاهرات کنندگان کرد در استان دهوک کردستان عراق در 26 ژانویه با حمله به یک پایگاه نظامی ترکیه ای در اعتراض به کشته شدن چهار تن از شهروندان منطقه در حملات هوایی ترکیه در 20 ژانویه برخی مهمات نظامی ازجمله دو تانک ترکیه ای را آتش زدند.

تظاهرات کنندگان وارد پایگاه نظامی «شیلادزی» در استان دهوک شدند و سربازان ترکیه ای به سوی آنها تیراندازی کردند که به کشته شدن دو تن و زخمی شدن ده ها تن انجامید.

در پی این حوادث، وزارت امور خارجه عراق با فراخواندن سفیر ترکیه در بغداد اعتراض عراق به این اقدام را به وی ابلاغ کرد و آن را خلاف روابط دوستانه رو به رشد دو کشور دانست.

ترکیه مدت به مدت پایگاه های حزب کارگر کردستان را که در کوه های قندیل پناه گرفته و از دهه 1980 با ترکیه در حال جنگ است هدف حملات هوایی خود قرار می دهد.

«جبار یاور»، مدیر کل وزارت پیشمرگه اقلیم کردستان عراق، در 27 ژانویه گفت: «در چهار سال گذشته نیروهای ترکیه ای طی 398 عملیات هوایی و 425 بمباران توپخانه ای بیش از 20 شهروند غیر نظامی را کشته و چند روستای مرزی و نیز بیمارستان و راه و پل و مدرسه را ویران کرده اند، ترکیه از سال 2007 برای انجام عملیات نظامی وارد اقلیم کردستان شد و تاکنون بیرون نرفته است».

به گفته مقامات کرد هم اکنون 27 پایگاه نظامی ترکیه ای در اقلیم کردستان برپاست. «بن علی یلدریم» نخست وزیر سابق ترکیه، در کنفرانسی مطبوعاتی در ژوئن 2018 به وجود 11 پایگاه نظامی در عراق اعتراف کرد و گفت: «11 پایگاه نظامیساخته ایم و شمار نیروهایمان را این پایگاه ها افزایش داده ایم تا بتوانیم نیروهای حزب کارگر کردستان را پیش از ورود به خاک ترکیه شناسایی کنیم».

پس از پدیدار شدن داعش در عراق در سال 2014، ترکیه پایگاه های نظامی تازه ای در بعشیقه و صوران و قلعه جولان برپا کرد و مرکز نظامی در منطقه حریر در نزدیکی اربیل را به پایگاه نظامی و پادگان زمار را به مرکز آموزش نیروهای تبدیل کرد. همچنین «پایگاه سیدکان» و چند مرکز نظامی در مناطق دیانا و جومان در نزدیکی کوه های قندیل ساخت.

هدف مستقیم این سطح از حضور نظامی در اقلیم کردستان تسلط بر مناطق «حفتانین» و «متینا» است که برای کنترل فعالیت های حزب کارگر کردستان اهمیت استراتژیک دارد و می تواند از طریق آنها و دیگر پایگاه های نظامی اش در منطقه نیروهای حزب کارگر را محاصره کند.

ترکیه از 1983 به عملیات نظامی علیه حزب کارگر کردستان در مرزهای ترکیه و در خاک اقلیم کردستان دست می زند. عملیات نظامی ای که همچنان ادامه دارد. در مه 1983 اولین عملیات نظامی ترکیه در خارج از مرزهای این کشور در اقلیم کردستان با هماهنگی رژیم وقت عراق اجرا شد که در آن هزاران سرباز ترکیه ای مشارکت داشتند. در اکتبر 1984 و اوت 1986 نیز دو عملیات دیگر انجام شد، اما هیچ یک از این حملات به نابودی کامل نیروهای حزب کارگر نینجامید. پس از مدتی آرامش، ترکیه عملیاتی موسوم به «عصا» را در 1991 آغاز کرد و از آن پس مراکزی برای حضور نظامی خود در اقلیم کردستان دست و پا کرد.

در سال های 1992 تا 1995 نیز چند عملیات نظامی با مشارکت ده ها هزار نیروی نظامی ترکیه ای اجرا شد که آخرین آنها با مشارکت حزب دموکرات کردستان و با 30 هزار سرباز ترکیه ای با هدف گرفتن منطقه حفتانین اجرا شد که پس از 45 روز عملیات به اهداف خود نرسید.

ترکیه این حجم گسترده حضور نظامی خود در اقلیم کردستان عراق را با هدف تعقیب نیروهای حزب کارگر کردستان توجیه می کند. حزب کارگر کردستان از 1984 وارد جنگ نظامی با حکومت ترکیه شد. این حزب خواستار حقوق کردها در ترکیه است که شمارشان به 20 میلیون تن می رسد. این حقوق شامل حق آموزش به زبان کردی و خودمختاری می شود.