روسیه از «روند آستانه» فاصله می گیرد؟

میدل ایست نیوز: روسیه این روزها تحرکاتی را خارج از چارچوب «روند آستانه» آغاز کرده است تا به رویکرد تازه ای برسد و با همه نیروهای اثرگذار در نزاع سوریه وارد عمل شود.

«دیمیتری پسکوف» سخنگوی کرملین روز سه شنبه اعلام کرد که هنوز بسیار زود است که صورت بندی خاصی برای حل نزاع در سوریه سخن بگوییم، «بحث های زیادی مانده است… چه گروه هایی در این روند شرکت می کنند؟… باید در این باره بحث شود».

پیش از او «ولادیمیر پوتین» در اواخر فوریه از طرحی برای تشکیل مجموعه ای جهت ثبات نهایی در سوریه پس از شکست داعش خبر داده بود. او تأکید کرده بود که این مجموعه شامل همه گروه های اثرگذار در سوریه خواهد شد.

نیروهایی در اپوزیسیون سوریه تأکید می کنند که روسیه متقاعد شده که پیروزی نظامی حکومت سوریه در باز پس گیری بخش بزرگی از زمین هایش برای پایان دادن به نزاع پیچیده و لایه لایه در این کشور کفایت نمی کند.

به گفته این نیروها روسیه به این جمع بندی رسیده که نمی تواند راه حل سیاسی را به روند آستانه که مورد حمایت ایران و ترکیه است منحصر کند و این روند به مقصود خود که توقف درگیری ها در سوریه است رسیده و دیگر کار بیشتری از آن برنمی آید.

مخالفان سوریه ای تأکید می کنند که ایالات متحده با تصمیم خود برای خروج نیروهای نظامی اش از سوریه واقعیت های تازه ای در صحنه سوریه ایجاد کرد و فشارهای دیپلماتیک خود را افزایش داد ضمن چند بار به استفاده از نیروهای چندملیتی در شرق رود فرات که مرکز انرژی و کشاورزی سوریه است اشاره کرد.

این وضعیت باعث شده که روسیه به فکر آن بیفتد که فاصله خود با دیگر نیروهای اثرگذار در صحنه سوریه را کم کند.

در این راستا «سرگی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه سفری منطقه ای را آغاز کرده که شامل قطر و کویت و امارات و عربستان سعودی می شد. او در عربستان با «ملک سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان و نیز با «نصر الحریری» رئیس هیئت اپوزیسیون سوریه دیدار کرد.

اظهارات لاوروف در این سفرها به روشنی نشان می داد که محور اصلی مذاکرات وی موضوع سوریه بوده است و او می خواسته فاصله روسیه را از کشورهای خلیج در مسئله سوریه کم کند.

خبرگزاری روسیه ای اسپوتنیک به نقل از «میخائیل بوگدانف» معاون وزیر امور خارجه روسیه خبر داد که لاوروف در این دیدار به موضوع قتل «جمال خاشقجی» نپرداخته است و موضوع اصلی مذاکرات وی «روابط دو جانبه و بحران سوریه و یمن بوده است».

لاوروف که سفرش به عربستان دو روز طول کشید با چند تن از مقامات عربستان دیدار کرد و روز سه شنبه به خبرنگاران گفت: «امروز و دیروز با جزئیات بسیار مسائل را با همکاران عربستان بررسی کردیم و درباره مسائل اصلی به تفاهماتی رسیدیم».

او درباره این موضوعات اصلی سخنی نگفت. او همچنین پیش از خروج از عربستان در ساختمان تشریفات فرودگاه با نصر الحریری رهبر اپوزیسیون سوریه دیدار کرد.

الحریری به اسپوتنیک گفت که اپوزیسیون سوریه در پی افزایش هماهنگی با مسکو برای رسیدن به راه حل مسئله سوریه است.

این سفر لاوروف همزمان با دیدارهای کم سر وصدای مقامات روسیه با مقامات امریکایی بود. آنچه بیشترین بازتاب را یافت دیدار رؤسای ستاد ارتش دو کشور در اتریش بود که بنا بر اظهارات سخنگوی ستاد ارتش امریکا محور اصلی آن موضوع سوریه بود.

روسیه پیش تر میزبان «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل بود. نتانیاهو گفت که در این دیدار با رئیس جمهور روسیه درباره تشکیل کمیته ای جهت خروج نیروهای خارجی از سوریه به توافق رسیده است.

اظهاراتی که روسیه هیچ واکنشی به آن نشان نداد.

همزمان «کمال خرازی» رئیس شورای استراتژیک روابط خارجی ایران، در اظهاراتی به وجود اختلافات با روسیه و ترکیه اذعان کرد هرچند تأکید کرد که منافع این کشورها در تثبیت صلح و ثبات در سوریه است.

رسانه های روسیه مدعی شده اند که سفر اخیر «بشار الاسد» به ایران با ابراز نگرانی وی از تحرکات اخیر روسیه همراه بوده است.

روسیه و ایران از آغاز ناآرامی ها در سوریه مدافع حکومت مستقر در این کشور بودند، اما به نظر می آید که روسیه تحرکات تازه ای پیش گرفته است که چه بسا مسیری متفاوت بپیماید.