آیا «ترامپ» به «بن سلمان» بمب هسته ای هدیه می دهد؟

میدل ایست نیوز: «دوگ باندو»، تحلیلگر برجسته سیاسی امریکایی که کتاب های متعددی درباره سیاست ایالات متحده نوشته در مقاله ای به مناسبت امریکا با عربستان در صادرات فناوری هسته ای پرداخته است.

در این مقاله  که در «د امریکن کانسرواتیو» منتشر شده آمده که در سال 2017 «دونالد ترامپ» به مجلس رقص با خانواده سلطنتی عربستان رفت و سعی کرد اصول امریکا را در ازای قراردادهای نامشخص تسلحاتی بفروشد. از آن زمان «مایک پومپئو» وزیر امور خارجه امریکا مشاور ارشد روابط عمومی عربستان در امریکا شده و پنتاگون مدافع ارشد حکومت عربستان.

الان هم «ریک بری» وزیر انرژی امریکا به مقام مأمور ارشد سلاح هسته ای عربستان. چندی پیش «نیویورک تایمز»  هشدار داد که امریکا با فروش حدود 80 میلیارد دلار تجهیزات هسته ای به عربستان، به نظامی که حاکم عملی آن «محمد بن سلمان» است و سودای دستیابی به سلاح هسته ای را دربرابر ایران دارد امکانات و اطلاعات حساس هسته ای را داده است.

شکی نیست که ترامپ در پی آن نیست که به عربستان سلاح هسته ای بدهد، اما تلاش مداوم دولتش به فروش فناوری هسته ای به عربستان پرسش های جدی ای پیش می نهد.

روابط واشنگتن ـ ریاض در بسیاری موارد با تنش و تزویر همراه بوده است و دوستی موهوم آنان فقط بر سر نفت است که شریان اقتصادی غرب شمرده می شود. با این همه، ایالات متحده در سال های گذشته خود به منبع بزرگ انرژی تبدیل شده و منابع هیدروکربنی دیگری غیر از نفت هم کشف شده است. اگر واشنگتن به اقدامات معمول خود در تحریم نفت کشورهای دیگر پایان دهد و تولیدکنندگان نفت دیگری مانند ایران و روسیه و ونزوئلا وارد میدان شوند نفت عربستان اهمیت خود را از دست می دهد.

مقامات امریکایی دوست دارند عربستان را جزیره ثبات در خاورمیانه نشان دهند، اما هزینه این نمایش سرکوب های گسترده ای است که در عربستان در حکومت محمد بن سلمان رواج دارد.

این توحش عربستانی عامل ثبات بخش نیست، نه برای خود عربستان و نه برای دیگر کشورها. عربستان اکنون شبیه سازه مصنوعی کهنه ای است که از ترکیب استبداد و رشوه درست شده است و به احتمال قوی به مرور زمان دربرابر خواست برابری و دموکراسی که به بسیاری از دیکتاتوری های فاسد در منطقه پایان داد، آخرین نمونه اش سودان، شکست خواهد خورد.

در بیرون از عربستان هم ولیعهد جوان استراتژی متهورانه ای برای تحقق هژمونی منطقه ای پیش گرفته است. «لیندسی گراهام» که خود از حامیان سیاست های جنگی در امریکاست، بن سلمان را «دیوانه» و «خطرناک» خواند.

عربستان در سوریه به اسلام گرایان افراطی کمک کرد، حامی دیکتاتوری السیسی در مصر بود، نخست وزیر لبنان را ربود، برای حفظ دیکتاتوری فرقه گرایانه اهل سنت در بحرین نیروهای نظامی ارسال کرد، قطر را به حاشیه راند، فعالان منتقد عربستانی در خارج از کشور را ترور کرد و ربود، به یمن حمله کرد، خاورمیانه را وارد نزاع فرقه ای طولانی مدت کرد، هزینه حمله ژنرال «خلیفه حفتر» به حکومت مرکزی لیبی را که ازسوی نهادهای بین المللی به رسمت شناخته شده تأمین کرد، و بی تردید به شدت مشتاق جنگ با ایران است.

این فقط منحصر به بن سلمان نیست، دیگر چهره های خانواده سلطنتی عربستان هم از همین قماش اند. آنها 100 میلیارد دلار برای تبلیغ وهابیت در جها هزینه کرده اند.

سلاح هسته ای محمد بن سلمان را گستاخ تر می کند. هرچند عربستان هنوز فعالیت هسته ای پررنگی ندارد، اما شک و تردید درباره نیت عربستان کم نیست. یک دهه پیش، ملک «عبدالله بن عبدالعزیز» به عربستانی ها گفت که اگر ایران به سلاح هسته ای دست یابد عربستان هم دست خواهد یافت. سال گذشته هم بن سلمان گفت که اگر ایران به سلاح هسته ای برسد عربستان با سرعت بسیار همین راه را پی خواهد گرفت.

با این حال دولت ترامپ از فروش فناوری هسته ای به عربستان حمایت می کند. به نظر نمی آید در این باره تدابیر لازم هم اتخاذ شده باشد، هرچند اگر این تدابیر اتخاذ شود هم معلوم نیست بن سلمان به آنها پیابند بماند. سناتور «جف مرکلی» اخیرا گفته بود که کمک ناخواسته به بن سلمان برای دستیابی به سلاح هسته ای آخرین کاری است که دولت امریکا می تواند بکند. مرکلی در کنار سناتور «مارکو روبیو» برای تصویب قانونی که به کنگره حق وتوی فروش تجهیزات هسته ای به عربستان را بدهد تلاش می کنند.

فروش رآکتور هسته ای عموما انتقادبرانگیز نمی شود چون با تعهدات ماده 123 کنوانسیون انرژی هسته ای همراه است، اما قانون گذاران امریکایی در این باره محتاطانه عمل می کنند چون بدون اطلاع کنگره 7 مجوز موسوم به مجوز «ماده 810» به عربستان داده شده است. «تامس کانتری» رئیس جمعیت محدودسازی سلاح هسته ای معتقد است که عربستان در ترامپ و دامادی وی فرصت مناسبی یافته تا قراردادهای مربوط به انرژی هسته ای را هرچه سریع تر و با شروطی که خود بخواهد ببندد.

واقعیت آن است که عربستان در پی غنی سازی اورانیوم است. غنی سازی به عربستان فرصت استفاده از مواد هسته ای برای مصارف نظامی را می دهد. عربستان اجازه هیچ گونه نظارتی را نخواهد داد. این یعنی آنها هرگاه به این نتیجه برسند که به بمب هسته ای نیاز دارند، برنامه مسالمت آمیز هسته ای خود را به برنامه نظامی تبدیل خواهند کرد.

شکی نیست که مخالفت امریکا عربستان را از پای نخواهد نشاند. شاهزاده «ترکی بن فیصل» گفت که عربستان در این صورت سراغ چین و فرانسه و پاکستان و روسیه می رود. با وجود این امریکا نباید یک حکومت سرکوبگر و جنگ طلب را در دستیابی به سلاح هسته ای کمک کند. چنین چیزی خطری بزرگ حتی برای منافع خود امریکا در منطقه دارد.

شش سال پیش، «عاوس یدلین» رئیس وقت ستاد اطلاعات نظامی اسرائیل خبر داد که پاکستان برای عربستان سلاح هسته ای ساخته است. «گری سمور» که مشاور «باراک اوباما» در امور هسته ای بود تأکید کرد که عربستانی ها با تکیه بر تفاهماتی با پاکستان مطمئن اند که می توانند از پاکستان برای ساخت بمب هسته ای کمک بگیرند.

به نظر می آید که تمرکز دولت ترامپ بر ایران سیاست های امریکا درقبال دیگر کشورهای خاورمیانه را تحت الشعاع قرار داده است. امریکا نباید در رقابت شیعه و سنی در خاورمیانه درگیر شود. ضمن اینکه نباید به عربستان همچون متحدی دائمی و مورد اعتماد نگاه کند. واشنگتن باید به حمایت از سیاست های غیر مسئولانه و خطرناک محمد بن سلمان پایان دهد و نسبت به بلندپروازی های هسته ای این کشور به هوش باشد. دیدن یک اره دست محمد بن سلمان ترسناک است، چه رسد به بمب هسته ای!