تلاش های ایران برای مسلح کردن گروه های فلسطینی در کرانه باختری

میدل ایست نیوز: ایران کرانه باختری را نقطه ای آسیب پذیر برای اسرائیل و منطقه ای که می تواند به مرکز نزاع های شددی دو طرف تبدیل شود نگاه می کند، به خصوص که در ماه های گذشته حملات اسرائیل به اهداف ایرانی در سوریه افزایش یافته و اسرائیل در داخل ایران عملیات جاسوسی و امنیتی انجام داده است، آخرین مورد این عملیات ها انتقال اسناد محرمانه مربوط به فعالیت های هسته ای ایران به اسرائیل در ژانویه 2018 بود.

مقامات ایرانی بارها تأکید کرده اند که ارسال سلاح به کرانه باختری و مسلح کردن فلسطینیان در این منطقه از اولویت های ایران است هرچند این کار با موانع جغرافیایی و لجستیکی مواجه می شود. اردن و اسرائیل که مرزهای مشترک با کرانه باختری دارند اجازه ورود سلاح به این منطقه را نمی دهند، تشکیلات خودگردان فلسطین هم که اداره این منطقه را دارد مانع از گسترش سلاح در دست نیروهای فلسطینی می شود.

«یحیی رحیم صفوی»، مشاور نظامی رهبر ایران، در 6 ژوئن 2019، گفت که کشورش برای مسلح کردن کرانه باختری تلاش می کند هرچند تلاش ها برای انتقال موشک به کرانه باختری شکست خورده است. او گفت: «ایران هنوز در انتقال موشک به کرانه باختری موفق نشده اما این موضوع در دستور کار ایران هست و زیر نظر شخص رهبر پیگیری می شود و او بارها در این باره به سپاه پاسداران به خصوص سپاه قدس توصیه کرده است.»

«حسین شیخ الاسلام»، مشاور وزارت امور خارجه ایران، در گفت وگو با «المانیتور»، تأکید کرد که اهمیت مسلح کردن کرانه باختری مبتنی بر این دیدگاه ایران است که لازمه نابودی اسرائیل مسلح کردن همه اطراف پیرامون آن از جمله کرانه باختری و تبدیل آن به جبهه ای فعال مانند لبنان و نوار غزه است.

او درباره موانع جغرافیایی ارسال سلاح به کرانه باختری گفت که این موضوع نظامی و امنیتی است و «ما می دانیم چه طور به کرانه باختری سلاح بفرستیم، همان طور که پیش از این به دیگر جاها فرستاده ایم.»

«مرکز اورشلیم درباره مطالعات عمومی و حکومتی» در اسرائیل در پژوهشی با تحلیل اینگونه اظهارات مقامات ایران درباره مسلح کردن کرانه باختری تأکید کرد که «هرچند ایران تاکنون در تحقق آرزوی خود برای مسلح کردن کرانه باختری موفق نبوده، اما همچنان برای تحقق آن تلاش می کند و به آن در برنامه های خود اولویت داده است و مسئول عملی کردن آن «قاسم سلیمانی»، فرمانده سپاه قدس است.»

پیش تر یک مستشار فرمانده سپاه قدس در دسامبر 2017 خبر داده بود که سلیمانی در تماس با فرماندهان نظامی حماس و جهاد اسلامی به آنان تأکید کرده بود که مسلح شدن کرانه باختری به اولویت برای ایران تبدیل شده و از آنان خواسته بود که کسانی را برای تحویل سلاح هایی که ایران به آنجا قاچاق می کند تعیین کنند.

در ماه های فوریه و آوریل گذشته نیز اسرائیل از شناسایی و ضبط دو محموله سلاح در نزدیکی مرزهای اردن که به سمت کرانه باختری می رفتند خبر داد که شامل ده ها تفنگ و سلاح هوشمند بود. اسرائیل البته اعلام نکرد که ارسال کننده این سلاح ها چه کسی بوده است.

حکومت اردن در ژانویه 2014 از بازداشت گروهی متشکل از 20 اردنی عضو اخوان المسلمین به اتهام تلاش برای قاچاق سلاح به کرانه باختری خبر داد. در اکتبر 2017 نیز گروهی متشکل از 11 فلسطینی به اتهام قاچاق 250 تفنگ و 40 مسلسل به کرانه باختری بازداشت شدند.

تشکیلات خودگردان فلسطین همواره بدون پرده پوشی بر مخالفت با همه تلاش های ایران برای ارسال پول و سلاح به گروه های فلسطینی در کرانه باختری تأکید کرده است. «عبدالله عبدالله»، از سران فتح، به «المانیتور» گفت: «ما نیازی به سلاح ایران نداریم، چون مسیری سیاسی برای گرفتن حقمان از اسرائیل پیش گرفته ایم و امیدواریم همه در این مسیر از ما حمایت کنند».

او گفت که اگر ایران در حمایت از فلسطینیان صداقت دارد این کمک ها را از طریق تشکیلات خودگردان انجام دهد.

دشواری قاچاق سلاح به کرانه باختری به گسترش پدیده تولید داخلی سلاح نیز انجامیده است. به خصوص از سال 2016 که عملیات مسلح ازسوی فلسطینی ها علیه اسرائیل در کرانه باختری شدت گرفت. اسرائیل تاکنون بارها از شناسایی و ضبط ده ها کارگاه تولید سلاح در فلسطین خبر داده است.

اسرائیل در اوایل ماه جاری میلادی از صادرات 270 قطعه سلاح به کرانه باختری در نیمه اول سال جاری میلادی خبر داده بود. در اوایل سال 2019 نیز قیمت سلاح ساخت داخل در کرانه باختری بسیار بالا رفت. برخی ناظران علت این پیده را عملیات اسرائیل برای مصادره سلاح های تولید داخل دانستند. علت دیگری که ناظران مطرح کردند اظهارات ایران درباره مسلح کردن برخی گروه های فلسطینی در کرانه باختری بود.

برخی تاجران و تولیدکنندگان سلاح تأکید می کنند که ایران بعد از شکست تلاش هایش برای قاچاق سلاح از مرزهای اردن، در پی تأمین مالی کارگاه های تولید سلاح در داخل کرانه باختری است. در حال حاضر قیمت تفنگ  M16 به حدود 6 هزار شکل (1600 دلار) و قیمت تفنگ کارلو گوستاو ساخت داخل به 3-4 هزار شکل (830-1100 دلار) رسیده است. پیش تر قیمت تفنگ کارلوگوستاو 200 شکل، یعنی حدود 550 دلار بود.

«یوسف الشرقاوی»، کارشناس نظامی و سرلشکر بازنشسته، معتقد است که ایران کرانه باختری را منطقه ای دارای اهمیت استراتژیک در جنگ با اسرائیل می داند. با وجود این، به نظر او موانع ارسال سلاح به کرانه باختری بسیار پیچیده است، برخلاف غزه که می توان از سینا یا دریای مدیترانه به آن سلاح رساند.

او افزود که این موانع البته به معنای شکست برنامه ایران برای ارسال سلاح به کرانه باختری نیست. به نظر او ایران امکانات اطلاعاتی گسترده و گروه های هم پیمانی دارد که می توانند به ارسال برخی سلاح ها به کرانه باختری کمکش کنند.

«رامی ابوزبیده»، کارشناس امور نظامی و امنیتی، پیش بینی کرد که ایران به جای ارسال سلاح تمرکز خود را بر خرید فردی سلاح از مافیاهای اسرائیلی یا کمک مالی به تقویت تولید سلاح داخلی متمرکز کند.

ضعف تشکیلاتی گروه های فلسطینی در کرانه باختری به علت حملات پی در پی امنیتی اسرائیلی ها و تشکیلات خودگردان نیز مشکل دیگری در راه اجرای برنامه های ایران در کرانه باختری است.