میدل ایست نیوز: عراق بیش از 30 گذرگاه مرزی شیب/چذابه با کشورهای همجوار خود دارد که میلیون ها دلار کالا از آنها عبور می کند و درآمد حاصل گمرک این گذرگاه ها در کشوری که تقریبا همه چیز را وارد می کند میلیون ها دلار در سال است.
برخی از گذرگاه های مرزی در اختیار گروه های شبه نظامی و احزاب سیاسی است که همه درآمدهای این گذرگاه ها را قبضه می کنند. گاه نیز نزاعی میان عشایر محلی و شبه نظامیان و احزاب برسر سلطه بر درآمدهای این گذرگاه ها درمی گیرد. یک نمونه آن گذرگاه مرزی شیب در مرز عراق با ایران در استان میسان (مرکز آن عماره) است.
گذرگاه مرزی شیب/چذابه در سال 2010 افتتاح شد و روزانه ده ها تانکر کالا و سالانه هزاران مسافر زمینی از آن وارد عراق می شوند. منطقه شیب که چنین درآمد شایانی دارد یکی از ضعیف ترین زیرساخت های عراق را دارد و در آن تقریبا اثری از زیرساخت های بهداشتی و خدمات حمل و نقل دیده نمی شود. چیزی که خبر از ناپدید شدن میلیون ها دینار از درآمدهای این گذرگاه را می دهد.
یک منبع بلندپایه در مدیریت گذرگاه مرزی شیب تأکید می کند که درآمدهای ناشی از این گذرگاه در سال 2016 حدود 45 میلیارد دینار (42 میلیون دلار) است و در سال های بعد از آن افزایش هم داشته و این اموال باید وارد خزانه استان و درصدی هم وارد خزانه کشور شود، اما واقعیت آن است که حدود 65-80 درصد این درآمدها به جیب شبه نظامیان، که اکثرا از عصائب اهل حق (به ریاست قیس الخزعلی) هستند، و احزاب و عشایر متنفذ در شیب می رود.
این منبع که نخواسته نامش فاش شود تأکید کرده که افراد بانفوذ در چند لایه فعالیت می کنند، کسانی که کارمند رسمی این نقطه مرزی اند معمولا احزاب سیاسی هستند و امنیت آن دست عصائب اهل حق است که در ازای معافیت گمرکی یا تسهیل در انتقال کالا از بازرگانان ایرانی اموالی دریافت می کنند.
به گفته او نوع دوم شبه نظامیان مسلح و عشایر منطقه هستند که از رانندگان کامیون ها باج می گیرند تا راه را برایشان در جاده بازکنند.
«اولترا عراق» کوشش بسیاری کرد که گروه های مسلح و عشایر درگیر در این ماجرا را شناسایی کند اما افراد آگاه از بیم جان و از بیم درگرفتن نزاع های مسلحانه حاضر به دادن اطلاعات بیشتر در این باره نشدند.
اوایل سال 2017 شورای استانداری میسان در پی نزاعی عشایری برسر درآمدهای این گذرگاه به مدت 10 روز گذرگاه را بست. یک عضو شورای استانداری که نخواسته نامش فاش شود تأکید کرد که این نزاع میان عشایر و شبه نظامیانی بوده که در استفاده از منابع مالی گذرگاه همدست هستند.
به گفته این منبع، عشایر هرگاه سلطه خود را بر این گذرگاه با خطر مواجه ببینند دست به یک درگیری مسلحانه ساختگی می زنند و دست کم برای چند ساعت جاده اصلی شیب را می بندند و حتی بعد از دخالت نیروهای امنیتی هم جاده باز نمی شود، مگر آنکه سهمیه شان را بگیرند.
«سرحان الغالبی» عضو شورای استانداری میسان تأکید می کند که پرونده این گذرگاه مرزی دست دولت مرکزی است و استانداری آن را درست اداره نمی کند و شورا چند بار تعطیل شدن آن را تصویب کرده است.
او گفت که درآمدهای این گذرگاه به خود استان نمی رسد و سلطه عشایر و احزاب بر این درآمدها طوری است که دولت و استانداری کاملا ضرر می کنند.
کارشناسان اقتصادی 10 درصد درآمدهای هر کشوری را از گذرگاه های مرزی می دانند که فساد شدید و سلطه شبه نظامیان باعث کاهش شدید این درآمد برای دولت عراق شده است.
