جزئیات طرح مصر برای مصالحه فتح و حماس

میدل ایست نیوز: مصر تلاش های خود را برای نهایی کردن مصالحه «فتح» و «حماس»  با مطرح کردن پیشنهاد تازه ای درباره اصلی ترین موضوع اختلاف از سر گرفته است. اصلی ترین موضوعی که فتح و حماس بر سر آن اختلاف دارند این خواست فتح است که حماس حکومت نوار غزه، یعنی همه وزارتخانه ها، گذرگاه ها، امنیت، قضاوت، و عوارضی را که از مردم می گیرد در اختیار تشکیلات خودگردان فلسطین قرار دهد. حماس این درخواست را نمی پذیرد و خواستار مشارکت در همه سطوح سیاسی و مدنی و امنیتی قدرت در فلسطین است.

در 11 ژوئیه، هیئتی امنیتی از فلسطین به ریاست «ایمن بدیع»، قائم مقام وزارت امنیت مصر، در سفر به رام الله با «ماجد فرج»، رئیس دستگاه امنیت فلسطین، دیدار کرد و روز بعد در غزه با سران حماس مذاکره کرد و باز روز بعد از آن به رام الله بازگشت تا نتایج مذاکرات خود را با «محمود عباس»، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در میان بگذارد.

در 12 سال گذشته مصر تلاش های بسیاری برای پایان دادن به این اختلافات میان فلسطینیان انجام داده اما هیچ کدام از آنها تاکنون به توافقی واقعی منجر نشدهخبر است. تازه ترین توافق در 12 اکتبر 2017 بود که خیلی سریع به علت اتهام دوطرف به خودداری از اجرای توافقات از هم پاشید. در این مورد، تشکیلات خودگردان فلسطین حماس را متهم کرد که برای بسط قدرت تشکیلات در غزه همکاری نمی کند و حماس هم تشکیلات را متهم کرد که حاضر به پرداخت حقوق کارکنانی که بعد از 2007 در غزه به استخدام درآمده اند نیست.

پس از آن محمود عباس دست به اقداماتی زد که با توافقات داخلی فاصله بسیار داشت، از همه مهم تر انحلال مجلس قانون گذاری در 22 دسامبر 2018 و تشکیل دولتی تازه از گروه های عضو سازمان آزادی بخش فلسطین که حماس و جهاد اسلامی در آن عضویت ندارند.

مذاکرات کنونی در سکوت کامل رسانه ای انجام می شود، اما یک منبع امنیتی بلندپایه مصری به «المانیتور» گفت که هیئت مصری به حماس و فتح پیشنهاد کرده که با نگاه تازه ای در پی عبور از این معضل برآیند. به لحاظ عملی پیشنهاد آن است که حماس به خواست محمود عباس نوار غزه را به دولت تشکیلات خودگردان به ریاست «محمد اشتیه» واگذار کند و پس از آن درجا دولت وحدت ملی با توافق همه گروه های فلسطینی تشکیل شود و اولین مأموریت آن اجرای انتخابات فلسطین باشد.

این منبع مصری گفته که فتح با این پیشنهاد موافقت کرده و حماس هم از آن استقبال کرده به این شرط که هر دولتی که مسئولیت غزه را بر عهده می گیرد به پرداخت حقوق همه کارکنان که شمارشان به 42 هزار نفر می رسد متعهد باشد.

به گفته این منبع شرط دیگر حماس آن است که بعد از تشکیل دولت وحدت ملی، شورای رهبری موقت سازمان آزادی بخش شکل بگیرد تا همه گروه ها از جمله حماس و جهاد اسلامی بتوانند به آن بپیوندند.

شورای رهبری موقت سازمان آزادی بخش فلسطین کمیته ای است که در سال 2005 در قاهره شکل گرفت و همه گروه های فلسطینی ازجمله حماس و جهاد اسلامی در آن حضور داشتند. مسئولیت این کمیته تعیین سازوکار ورود حماس و جهاد اسلامی به این جنبش بود. در همه توافقات صلحی که میان دو طرف بررسی شده تشکیل این کمیته از شرط های اصلی حماس است.

این منبع مصری گفت که هیئت مصری تا چند روز آینده دوباره به فلسطین سفر خواهد کرد تا برداشتن گام های عملی برای اجرای طرح تازه آشتی ملی فلسطینیان را آغاز کند. به گفته این منبع، اولین گام بازگشت کارکنان تشکیلات خودگردان به غزه برای تحویل گرفتن همه گذرگاه های مرزی و سپس سفر محمد اشتیه به غزه برای تحویل گرفتن وزارتخانه هاست. او افزوده که این گام اول مصالحه فتح و حماس قرار است در کمتر از سه ماه زیر نظر سازمان امنیت مصر اجرا شود.

این منبع افزود که اگر این گام بدون مشکلی برداشته شود شاهد دیدار محمود عباس و «اسماعیل هنیه» با حضور نمایندگان دیگر گروه های فلسطینی برای اعلام رسمی این توافق در قاهره خواهیم بود.

«ماجد الفتیانی»، دبیر کل شورای انقلابی جنبش فتح، به «المانیتور» گفت که در حال حاضر تفاهمی میان دو طرف و مصر برای ادامه مذاکرات و نهایی کردن و اجرای طرح مصالحه فتح و حماس به دور از چشم رسانه ها وجود دارد و «تنها چیزی که می توانم بگویم آن است که پیشنهادهای مصر و واکنش دوطرف خبر از اتفاقات مثبت می دهد».

«عبداللطیف القانوع»، سخنگوی رسمی حماس، هم گفت که «نکته مهم در این طرح استناد آن به اصل مشارکت و بازسازی جبهه داخلی فلسطین از طریق کمیته شورای رهبری سازمان آزادی بخش و تشکیل دولت توافقی جدید و اجرای انتخابات پارلمانی و ریاستی جدید است».

با این همه به نظر می آید که افکار عمومی در فلسطین چندان به پیشبرد این طرح خوشبین نیستند، چون همه طرح های سابق مصر برای حل این اختلافات به شکست انجامیده است، البته اگر این توافق واقعا حاصل شود به معنای پایان دوره ای سیاه برای فلسطینیان خواهد بود.