امریکا برای دوران پسا ـ نتانیاهو آماده می شود
به نظر می آید که حتی اگر «بنیامین نتانیاهو» در قدرت بماند هم نتواند مانند سابق از حمایت های بی دریغ دولت امریکا برخوردار باشد.
- نخستین نتیجه انتخابات اسرائیل سرد شدن روابط «بنیامین نتانیاهو» با «دونالد ترامپ» و وارد شدن طرح امریکا برای حل مناقشه فلسطین و اسرائیل، موسوم به «معامله قرن» به مرحله کما است.
- «جیسون گرینبلات» بعد از انتخابات اسرائیل به اسرائیل سفر کرد و خواستار دیدار با «بنی گانتس» شد، به نشان اینکه روابط امریکا و اسرائیل دیگر مانند یک دهه گذشته وابسته به حضور نتانیاهو نیست.
- امریکا می داند که اگر هم نتانیاهو در قدرت بماند باز به قدرت رسیدنش نتیجه ائتلاف های سیاسی ای است که دستانش را تا حد زیادی خواهد بست.
- دولت امریکا هیچ واکنشی مثبت یا منفی به طرح نتانیاهو برای انضمام غور اردن و شمال بحر المیت نشان نداد.
- شکست نتانیاهو در انتخابات بر ترامپ هم بی تأثیر نخواهد بود، چون او همیشه به محبوبیت بالای خود در اسرائیل بالیده است.
- گرینبلات چند روز پس از انتخابات با نتانیاهو دیدار کرد و به این نکته اشاره کرد که احتمالا در استعفای خود تجدید نظر خواهد کرد.
- معلوم شد که علت اصلی استعفای گرینبلات همین بوده که وی روند مذاکرات اسرائیل ـ فلسطین را در بن بست می دیده است و اگر نشانه های موفقیت را ببیند در استعفای خود تجدید نظر خواهد کرد.
- ترامپ احساس می کند دربرابر همه آنچه به نتانیاهو داده، از قدس و بلندی های جولان، چیز چندانی نصیبش نشده است.
میدل ایست نیوز: نباید پیامدهای انتخابات اخیر اسرائیل بر روابط واشنگتن و تل آویو را دست کم گرفت، هرچند این پیامدها هنوز کاملا مشخص نشده است. نخستین آنها بی تردید سرد شدن روابط «بنیامین نتانیاهو» با «دونالد ترامپ» و وارد شدن طرح امریکا برای حل مناقشه فلسطین و اسرائیل، موسوم به «معامله قرن» به مرحله کما است، به خصوص که امریکا هم در آستانه انتخابات است و معمولا دولت امریکا در آستانه انتخابات به اقدامات دامنه دار دست نمی زند.
ترامپ که از زمان اجرای انتخابات اسرائیل هیچ تماسی با «دوست سابقش» نتانیاهو نداشته، هفته گذشته در واکنش به نتایج انتخابات گفت: «روابط ما با اسرائیل است، برای همین منتظریم ببینیم چه پیش می آید».
«جیسون گرینبلات»، فرستاده ویژه رئیس جمهور امریکا برای صلح در خاورمیانه که حدود سه هفته پیش استعفا داد، بعد از انتخابات اسرائیل به اسرائیل سفر کرد و خواستار دیدار با «بنی گانتس»، رئیس ائتلاف «آبی ـ سفید» شد، به نشان اینکه روابط امریکا و اسرائیل دیگر مانند یک دهه گذشته وابسته به حضور نتانیاهو نیست.
«دنیل شاپیرو»، سفیر اسبق امریکا در اسرائیل، در مقاله ای در «واشنگتن پست» این سؤال را مطرح کرد که در نبود نتانیاهو «که در یک دهه گذشته بر روابط امریکا و اسرائیل سلطه داشته» روابط اسرائیل با امریکا چگونه خواهد بود. امریکا می داند که اگر هم نتانیاهو در قدرت بماند باز به قدرت رسیدنش نتیجه ائتلاف های سیاسی ای است که دستانش را تا حد زیادی خواهد بست.
فاصله گرفتن دولت ترامپ از نتانیاهو از زمان خود انتخابات اسرائیل آغاز شد. دولت امریکا هیچ واکنشی مثبت یا منفی به طرح نتانیاهو برای انضمام غور اردن و شمال بحر المیت نشان نداد. لغو سفر نتانیاهو به نیویورک هم نشان دهنده آن است که تا زمان تشکیل دولت در اسرائیل هیچ تماسی میان ترامپ و نتانیاهو درکار نخواهد بود.
نتانیاهو در تبلیغات انتخاباتی خود از تصویر ترامپ در کنار خود استفاده کرد، این یعنی که شکستش در انتخابات بر ترامپ هم بی تأثیر نخواهد بود، چون او همیشه به محبوبیت بالای خود در اسرائیل بالیده است. ترامپ از کسانی که باری سیاسی به دوش وی بیندازند یا در انتخابات شکست بخورند خوشش نمی آید و الان احساس می کند که روی مهره غلط شرط بسته است و برای همین از نتانیاهو دست کم موقتا فاصله گرفته تا تکلیف دولت در اسرائیل معلوم شود.
کاخ سفید اکنون در این بلاتکلیفی مانده که آیا نتانیاهو همچنان برای جلوگیری از هرگونه نزدیک شدن ایران و امریکا به فعالیت هایش ادامه خواهد داد و آیا آماده کوتاه آمدن از برخی مسائل مربوط به اختلافاتش با فلسطین خواهد شد؟ پاسخ این پرسش را جیسون گرینبلات اندکی پس از اجرای انتخابات دریافت کرد. او چند روز پس از انتخابات با نتانیاهو دیدار کرد و به این نکته اشاره کرد که احتمالا در استعفای خود تجدید نظر خواهد کرد.
اما اظهارات گرینبلات درباره احتمال تعویق مجدد معامله قرن بدان معناست که نتانیاهو همچنان در این تصمیم گیری ها مؤثر است و همچنان آماده اعلام اندک عقب نشینی اسرائیل درچارچوب این طرح نیست. ضمن اینکه معلوم شد که علت اصلی استعفای گرینبلات همین بوده که وی روند مذاکرات اسرائیل ـ فلسطین را در بن بست می دیده است و اگر نشانه های موفقیت را ببیند در استعفای خود تجدید نظر خواهد کرد. وگرنه با رفتن او و بولتون، نتانیاهو دو متحد جدی خود را در دولت امریکا از دست می دهد. و این تأثیر منفی بر «معامله قرن» و بر ادامه فشارهای امریکا علیه ایران دارد.
با این همه نتانیاهو که سخنرانی به انگلیسی بسیار زیردست است، بیش از همه رقبای خود شبکه ارتباطات گسترده ای در اسرائیل دارد. هفته گذشته «رکس تیلرسون»، وزیر خارجه سابق امریکا، نتانیاهو را فردی «بسیار ماهر» خواند و گفت که در تعامل با وی باید به هرچه می گوید شک کرد. او گفت که نتانیاهو هرجا لازم می دید اطلاعات غلط می داد و «بعدها این رئیس جمهور را در جریان این اطلاعات غلط نشان دادیم و او فهمید که نتانیاهو او را به بازی گرفته است. دردناک است که یک متحد نزدیک و مهم برای ما با ما چنین کاری می کند».
علاوه بر این، ترامپ احساس می کند دربرابر همه آنچه به نتانیاهو داده، از قدس و بلندی های جولان، چیز چندانی نصیبش نشده است. گزارش های امریکایی نشان می دهد که رئیس جمهور امریکا از مخالفت نتانیاهو با سیاست های امریکا در قبال ایران ناراضی است. این یعنی اگر نتانیاهو نخست وزیر بماند هم اختلاف نظر ترامپ و نتانیاهو برسر ایران افزایش خواهد یافت و آنان را از هم دور خواهد کرد.
در این میان امریکا اولویت مهم دیگری هم دارد و آن این است که ترامپ برای انتخابات نیازمند یک دستاورد مهم در سیاست خارجی است. در این راستا، امریکا تضعیف نتانیاهو یا تشکیل دولت وحدت ملی در اسرائیل را مایه افزایش احتمال پذیرش «معامله قرن» ازطرف اسرائیل می داند، در حالی که ائتلاف های نتانیاهو با گروه های راست افراطی مانعی جدی در این مسیر بود.
اگر نتانیاهو به بهانه مذاکرات داخلی برای تشکیل دولت خواستار تعویق اعلان معامله قرن است، کاخ سفید در آستانه انتخابات ریاست جمهوری امریکا خواستار تعجیل در این اعلان است.
