کاسته شدن از دوستان عربستان در امریکا

میدل ایست نیوز: در لحظه ضعف، پس از حمله ویرانگر به تأسیسات نفتی مهم عربستان، در واشنگتن و بلکه سرتاسر امریکا کمتر دوستی پیدا می شود که به کمک عربستان بشتابد.

جنگ نفرت انگیز عربستان در یمن و واکنش ضعیفش به قتل «جمال الخاشقجی»، روزنامه نگار منتقد ولیعهد عربستان، به دست یک تیم ترور از این کشور، افزایش توجه ها به نقش عربستان در حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 باعث شده اند که این کشور از حمایتی که انتظارش را داشت برخوردار نشود.

«کریس مورفی»، سناتور امریکایی، تأکید می کند که این حمله به تأسیسات نفتی عربستان انجام شده و نباید باعث درگرفتن جنگی گسترده بین امریکا و ایران شود، «چون ما معاهده دفاع مشترک با عربستان نداریم».

حتی رئیس جمهور امریکا که مصوبات کنگره برای کاهش حمایت نظامی از عربستان را وتو کرد، گفت که حمایت های امریکا از این حد فراتر نخواهد رفت و فقط با اعزام تعداد اندکی نیرو به عربستان موافقت کرد. پنجشنبه گذشته (26 سپتامبر) پنتاگون اعلام کرد که 200 سرباز و چهار رادار کوچک برای رصد موشک های کروز و سامانه ضد موشکی پاتریوت تازه ای را به عربستان ارسال کرده است.

مقامات امریکایی از آغاز ماجرا قتل خاشقجی ولیعهد عربستان را تحت فشار گذاشته بودند که مسئولیت قتل خاشقجی را به عهده بگیرد. اما او به این فشارها تن نداد، تا اینکه روز گذشته در مصاحبه با شبکه پی بی اس امریکا گفت که این حادثه در زمان زمامداری وی رخ داده از این بابت مسئولیت آن متوجه وی است. او البته این حادثه را کار گروه خودسر دانست.

دو عضو مجلس سنای امریکا از این اظهارات استقبال کردند. «تاد یونگ»، عضو مجلس سنا از ایالات ایندیانا گفت که عربستان باید دست به اقدامات بیشتری زند. «اگر عربستان می خواهد به کشور قرن بیست و یکمی تبدیل شود باید دست به اقداماتی بزند که نشان دهد برای جلب اعتماد امریکا جدی است».

با وجود فعالیت های تبلیغاتی و هزینه های کلانی که عربستان برای بهبود چهره خود در امریکا انجام می دهد و محور اصلی آنها تغییرات اجتماعی و اقتصادی زیر نظر ولیعهد عربستان است، تصویر عربستان در امریکا تا حد زیادی تضعیف شده است.

براساس یک نظر سنجی مؤسسه گالوپ، دو سوم مردم امریکا تصویری منفی از عربستان دارند. این حتا از زمان پس از حملات 11 سپتامبر که از 19 عامل آن 15 نفرشان عربستانی بودند هم بالاتر است.

براساس آماری که روزنامه «بیزنس اینسایدر» منتشر کرده، فقط 13 درصد مردم امریکا از اقدام نظامی در حمایت از عربستان پس از حملات اخیر حمایت می کنند.

این همه در حالی است که از زمان به قدرت رسیدن «دونالد ترامپ»، عربستان سعودی در سال 2017 بیش از 16 میلیون دلار و در سال 2018 بیش از 34 میلیون دلار خرج تبلیغ و اصلاح وجهه خود در میان افکار عمومی امریکا کرده است.

ترامپ عربستان را محور اصلی سیاست تازه خود در خاورمیانه ساخت و اولین سفر خارجی ترامپ در مقام رئیس جمهور امریکا به عربستان بود. او فکر می کرد که عربستان می تواند نقش اصلی را در پیشبرد طرح وی برای حل مناقشه فلسطین و اسرائیل به عهده بگیرد.

در همین راستا، «جارد کوشنر»، داماد و مشاور عالی ترامپ و طراح «معامله قرن»، روابط نزدیکی با ولیعهد عربستان برقرار کرد. اما قتل روزنامه نگار عربستانی در کنسولگری عربستان در استانبول به طرزی وحشیانه تأثیر بسیار بدی بر روابط دو کشور نهاد. امریکا تحت فشار افکار عمومی و چهره های کنگره 17 عربستانی را تحریم کرد.

همزمان عربستان به شدت بابت جنگ یمن که به باتلاقی برایش تبدیل شده مورد انتقاد است. به خصوص که خطا در حملات هوایی عربستان باعث کشته شدن هزاران غیر نظامی از زن و کودک شده است. امریکا تحت فشار کنگره در سال گذشته سوخت رسانی به جنگنده های عربستانی را متوقف کرد.

موضوع دادخواست های قضایی قربانیان حوادث 11 سپتامبر و غرامت خواستنشان از عربستان سعودی نیز در میان است. این خانواده ها خواستار دسترسی به گزارش محرمانه ای شده اند که دربر دارنده اطلاعاتی درباره نقش عربستان در این حادثه است. ترامپ در 12 سپتامبر اجازه انتشار بخشی از این گزارش را داد.

عربستان درراستای تلاش برای بهبود تصویر خود برای اولین بار یک زن را به عنوان سفیر خود در امریکا تعیین کرد. همچنین حادثه قتل خاشقجی را یک حادثه فرعی دانست که نباید به اصلاحات گسترده ولیعهد آسیب زند.

در 14 سپتامبر، حملاتی به پالایشگاه نفتی اصلی عربستان رخ داد که دست کم تاکنون هیچ واکنشی جز حرف نداشته است. اندکی از مقامات امریکایی از اقدام نظامی امریکا علیه ایران به علت حادثه حمایت می کنند، اما ترامپ در این باره همچنان از هر اقدام عملی خودداری کرده است.

«جیم انهوف»، نماینده ایالت اکلاهوما و رئیس کمیسیون نیروهای مسلح سنای امریکا، هفته گذشته گفت که با حمله امریکا به ایران مخالف است. او بهترین راه واکنش به ایران را «همکاری با متحدان منطقه ای برای تأمین آنچه برای دفاع از خود و منافع مشترکمان لازم دارند» دانست.