5 پرسش اساسی درباره اعتراضات کنونی لبنان
ناآرامی‌ها و اعتراضات کنونی که گریبان لبنان را گرفته است، بیش از آنکه علل سیاسی داشته باشد، معلول وضعیت نابسامان اقتصادی این کشور است که تداوم آن مردم این کشور را به ستوه آورده است.
میدل ایست نیوز: «دانا خریش» و «لین نویهض» در یادداشتی که در روزنامه واشنگتن پست به رشته تحریر در آورده اند، می نویسند که بروز بحران در لبنان موضوع عجیبی نیست چرا که این کشور پیشتر درگیر جنگ داخلی بوده است که به مدت 15 سال به طول انجامید و در سال 1990 میلادی به پایان رسید.
اما اینبار، ناآرامی‌ها نسبت به گذشته تفاوت‌هایی دارد؛ این ناآرامی‌ها در نتیجه گرانی و نبود درآمد کافی شهروندان و نه به علت خشونت طائفی یا منازعه منطقه‌ای روی داده است.
دو نویسنده مذکور بر این باور هستند که برای درک بهتر آنچه اکنون در لبنان اتفاق می افتد، می توان 5 پرسش ذیل را مطرح کرد:
1.علت بروز ناآرامی‌ها و اعتراضات این روزهای لبنان چیست؟
علت مستقیم اعتراضات لبنان به برنامه دولت برای اعمال مالیات-20 سنت امریکا از ابتدای سال 2020 میلادی- بر نخستین مکالمه روزانه کاربر از طریق اپلیکیشن واتساپ باز می گردد که در همه خاورمیانه و بخش‌هایی از جهان تبدیل به ابزار ارتباطی اساسی شده است.
در همین رابطه، برخی رسانه‌ها بر اعتراضات لبنان نام «انقلاب واتساپ» را اطلاق کرده اند اما در حقیقت باید گفت که مالیات‌های جدید تنها جرقه‌ای بود که پس از ماه‌ها ناکامی و ناامیدی عمومی از ناتوانی دولت در برون‌رفت از بحران بدهی‌‌های این کشور روی داد.
2.چرا مردم لبنان درخصوص اعمال مالیات بر واتساپ حساسیت نشان دادند؟
هزینه‌های تلفن همراه در لبنان نسبت به کشورهای منطقه جزء گران‌ترین کشورها محسوب می شود؛ از این رو بسیاری از مردم لبنان برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها از برنامه واتساپ و دیگر اپلیکیشن‌ها برای برقراری تماس مجانی استفاده می کنند.
3. سوء وضعیت اقتصادی در لبنان تا چه اندازه است؟
لبنان یکی از بدهکارترین کشورهای جهان به شمار می رود، این کشور برای یافتن منابع مالی جدید در تلاش است چرا که منابع مالی خارجی که به صورت سنتی این کشور بدان تکیه داشت، پایان یافته است.
در همین رابطه، دولت لبنان درخصوص افزایش تدریجی مالیات بر ارزش افزوده کالاها که اکنون به 11درصد می رسد، بررسی‌های لازم را انجام داده است و بر کالاهایی نظیر بنزین در راستای بودجه ریاضت‌طلبانه برنامه‌ریزی شده، مالیات‌هایی وضع کرده است.
بسیاری از مردم لبنان وضعیت نابسامان کنونی را در نتیجه دهه‌ها رابطه‌بازی، فساد و سوء استفاده طبقه سیاسی از جایگاه‌های خود می دانند.
4. اگر دولت سعد الحریری سقوط کند، چه اتفاقی می افتد؟
دولت سعد الحریری عبارت است از همزیستی شکننده میان اکثر گروه‌های سیاسی لبنانی.
یکی از بزرگترین نگرانی‌ها در صورت کناره‌گیری الحریری و متحدان وی از قدرت این است که احتمال می رود جریان امور در دستانی دولتی قرار بگیرد که حزب الله بر آن مسلط باشد و این امر جذب سرمایه‌گذاری و کمک‌های مالی را دشوار می سازد، حتی رقبای اصلی الحریری در داخل دولت نسبت به فروپاشی کابینه هشدار می دهند چرا که این امر می تواند راه را برای به آشوب کشیده شدن لبنان و لطمه وارد شدن به اقتصاد این کشور باز کند.
5.فروپاشی دولت لبنان چه نتائجی برای خاورمیانه خواهد داشت؟
خلأ قدرت یا ناکامی دولت، پیامدهای غیرقابل انکاری بر دیگر منازعات منطقه به دنبال خواهد داشت که برای نمونه می توان به جنگ در کشور همسایه سوریه، درگیری گسترده میان ایران و عربستان بر سر کسب قدرت و نفوذ در منطقه و نیز درگیری با اسرائیل اشاره کرد و در همین راستا باید اشاره کرد که دسته‌بندی‌ها و اختلافات گسترده در منطقه، نتایج خونباری بر این کشور کوچک به همراه داشته است.
