مرکز مطالعات امنیتی ملی اسرائیل بررسی کرد: پیامدهای تفاهم احتمالی میان ایران و عربستان بر منافع راهبردی اسرائیل

  میدل ایست نیوز: مرکز مطالعات امنیت ملی اسرائیل در تازه ترین گزارش خود که روز یکشنبه منتشر شده نسبت به پیامدهای تلاش های دوجانبه ایران و عربستان برای کاهش تنش میانشان و تأثیر این تلاش ها بر منافع راهبردی اسرائیل هشدار داد.

در این گزارش که «یوئل گازانسکی»، مدیر برنامه مطالعات خلیج در این مرکز که سابقه فعالیت در مرکز مطالعات نخست وزیری اسرائیل را دارد، و «سیما شاین»، پژوهشگر ارشد این مرکز و مدیر سابق شاخه پژوهش در موساد، آنها را تهیه کرده اند آمده که تهران و ریاض اخیرا «چند سیگنال نگران کننده» درباره تلاش برای کاهش تنش در روابطشان نشان داده اند.

هر تحولی در روابط کنونی عربستان و ایران بی تردید با منافع اسرائیل و جایگاه آن در جهان و وضعیت امنیتی اش تأثیر مستقیم خواهد نهاد و اسرائیل را به بازنگری در راهبرد منطقه ای خود وا می دارد چون این راهبرد تاکنون براساس تعریف ایران به عنوان دشمن مشترک عربستان و اسرائیل تنظیم شده است.

تصمیم گیرندگان در تل آویو باید خود را برای برای ضعف بیشتر عربستان آماده کنند و در این حالت اسرائیل مجبور می شود که همه بار رویارویی با ایران را به تنهایی بر دوش بکشد و برای همین اسرائیل باید روند ارتباطات ایران و عربستان را به دقت زیر نظر داشته باشد تا دربرابر تحولاتی که منافع حیاتی اسرائیل را در معرض خطر قرار می دهد غافلگیر نشود.

ضمن اینکه باید توجه داشت که احساس ضعف عربستان باعث می شود تلاش هایش برای دستیابی به سلاح هسته ای را شدت بخشد و این نیز تعادل قوا در منطقه را زیر و رو می کند و چیزی نیست که با منافع اسرائیل متناسب باشد.

تفاهم احتمالی ایران و عربستان هرگز تفاهمی عمیق و فراگیر نخواهد بود چون محورهای اختلاف ریشه ای میان آنها بر پایه عوامل ژئوپلتیک و دینی بنا نهاده شده است اما بی شک تأثیر فوری بر فضای منطقه ای و جایگاه استراتژیک اسرائیل خواهد نهاد. تلاش دوجانبه ایران و عربستان برای کاهش سطح تنش ها پس از حمله به تأسیسات نفتی عربستان آغاز شد که انگشت اتهام در آن به سمت ایران گرفته شده است.

آنچه آمادگی عربستان برای جست وجوی راه های حل اختلافاتش با ایران را تقویت کرده آن است که دریافته که دولت «دونالد ترامپ» آمادگی وارد شدن به یک درگیری نظامی با ایران در دفاع از عربستان را ندارد. ضمن اینکه این حمله نشان داد که مراکز استراتژیک عربستان نیز در معرض خطر است.

ناگزیر شدن عربستان به تلاش جهت نزدیک شدن به ایران فقط به علت ناامیدی اش از واکنش ترامپ به حملات نیست، بلکه این را هم باید در نظر داشت که خود رئیس جمهور امریکا هم در پی گشودن باب مذاکره با ایران است. ضمن اینکه عربستان بابت فعالیت های کنگره امریکا علیه منافع عربستان هم نگرانی دارد و این باعث شده که عربستان در پی یافتن افق های تازه ای در روابط خارجی خود باشد.

از سوی دیگر، امارات متحده عربی، متحد عربستان در جنگ یمن، هم به فکر پایان دادن به حضور خود در یمن افتاده و برای گشودن کانال های ارتباطی با ایران اقدامات عملی انجام داده است. همچنین معلوم شده که امارات اجازه انتقال 700 میلیون دلار به ایران از بانک های اماراتی را داده است.

شکست در یمن و ناتوانی عربستان از یکسره کردن کار انصار الله مورد حمایت ایران نیز انگیزه عربستان برای تفاهم با ایران را دوچندان کرده است.

تلاش های ریاض و تهران برای کاهش سطح تنش ها در حالی رخ داده که تهران از روابط اطلاعاتی میان عربستان و اسرائیل باخبر است. توئیت های اخیر «عادل جبیر»، وزیر مشاور در امور خارجی عربستان، که در آن از وساطت کشوری سوم میان ایران و عربستان خبر داده بود به روشنی اشاره به تلاش های نخست وزیر عراق برای برپایی دیداری میان مقامات ایران و عربستان است. تلاش های نخست وزیر پاکستان برای وساطت میان دو کشور هم باعث می شود که امریکا و کشورهای دیگری در جریان وساطت ها و مذاکرات و مسائل مورد بحث باشند.