مقاله ای از «لیث کبه» درباره تحولات عراق؛ تولد طبقه جدید سیاسی و نقشه راه مرحله انتقالی

میدل ایست نیوز: «لیث کبه»، سیاستمدار باسابقه عراقی و مشاور افتخاری دولت مستعفی عراق، با انتشار مقاله ای به تحلیل اوضاع سیاسی عراق و ضرورت های مرحله پیش رو، پس از استعفای «عادل عبدالمهدی» پرداخت.

او در این مقاله تأکید کرد که برای آنکه در دام توهمات نیفتیم و فرصت اصلاح و ریشه کن کردن شبکه های فساد را از دست ندهیم و برای تحقق عدالت و بازگشت استقلال و کرامت عراق باید به چند نکته توجه کنیم:

تولد دوباره

عراق با خیزش جوانانش که در اول اکتبر تولد جنبشی ملی شبیه به انقلاب بزرگ 1920 را تجربه کرد. شعارهای این تظاهرات شامل مطالبه میهنی آزاد و مخالفت با نفوذ خارجی و تغییر نظام سیاسی و باگرداندن اموال به یغما رفته کشور می شد.

این خیزش دروازه بازنگری کامل و فراگیر در نظام سیاسی کشور را گشود و مشروعیت آن را پایان داد و به همه فرصت داد که برای میهنشان تلاش کنند.

عراق امروز در آستانه لحظه سیاسی دشواری است که باید با عقلانیت در تعامل با آن، مانع از ریخته شدن خون مردم و تشکیل دولتی انتقالی و تعدیل انتخابات شد.

همچنین عراق در آستانه فرصتی تاریخی برای بازنویسی قانون اساسی و بنیان گذاری روند سیاسی جدیدی است که مایه شکوفایی کشور و بازیابی نقش تمدنی عربی و منطقه ای آن باشد.

مرحله کنونی

دولت های پیاپی در عراق که از 2005 بر سر قدرت آمدند به سبب ناتوانی و ناکارآمدی و فساد و فریبکاری و در نهایت سرکوب و مصادره آزادی ها اعتماد مردم را از دست دادند. هیچ دولتی در آینده بدون بازگرداندن این اعتماد موفق نخواهد شد. این مشکل باید به صورت اساسی حل شود و تعدیل کابینه یا اقدامات اصلاحی ظاهری کمکی نمی کند. مردم دیگر باور ندارند که نظام سیاسی پس از 2003 بتواند استقلال و آزادی و کرامت عراق را به آن بازگرداند چون همه احزاب بزرگ متهم به سرسپردگی و فساد هستند.

ضمن اینکه نگرانی های جدی درباره بازگشت خشونت سیاسی و ترور و نفوذ به دستگاه امنیتی و نگرانی هایی از تلاش برای تضعیف دولت و تقویت نفوذ بیگانه برای برطرف کردن خلأ سیاسی و امنیتی و نیز ناکام ساختن تجربه دموکراسی و پایان دادن به آزادی های پس از 2003 و نیز نفوذ بقایای رژیم بعث و داعش و ترویج برای تقسیم عراق و تبدیل آن به میدان نزاع بین المللی و بازگشت آن به مفاد بند 7 منشور سازمان ملل پیدا شده است.

در این لحظه دشوار بیش از هرچیز برخورد عقلانی برای حل نزاع پرخطری است که میان شیعیان عراق ایجاد شده است. منظورم نزاع میان احزابی است که متهم به فسادند و به قدرت چسبیده اند و سراپا مسلح کشور و میهن را نادیده می گیرند و می خواهند سلطه خود بر اموال و سلاح را با بهانه های دینی و سیاسی حفظ کنند با توده های شیعیان که در پی ساخت دولتی مدنی هستند و به مرجعیت پناه برده اند و با فساد و نفوذ بیگانه مخالف اند. همان هایی که اکنون به خیابان ها ریخته اند و میهنی دارای کرامت و استقلال می خواهند.

نقشه راه مرحله انتقالی

برای آنکه گرفتار درگیری های فرسایشی و خونبار بر سر رسیدن به قدرت نشویم و مطالبات مردم عملی شود باید در چارچوب های قانونی ممکن عمل و برای ایجاد جایگزین های سیاسی ای که بتواند تا زمان تعدیل قانون انتخابات و اجرای انتخابات جدید حکومتی انتقالی را بر عهده بگیرد تلاش کنیم.

برای موفقیت روند سیاسی، دولت باید سلطه کامل خویش بر دستگاه های امنیتی و نظامی را اجرا کند و به عملیات فوری برای ریشه کن کردن شبکه های فساد دست زند. برای موفقیت در این راه کمک گرفتن از نهادهای اجتماعی و ملی (مستقل از احزاب) لازم است. نیروهایی مانند رهبران عشایر و نخبگان و نیروهای تکنوکرات و افسران بلندپایه ارتش برای تشکیل شورای ملی ای که از اعتماد عموم برخوردار باشد و بتواند دولت آینده را در اجرای برنامه مشخص دوره انتقالی در چارچوب زمانی مشخص یاری کند.

اقدامات فوری پیشنهادی

ـ برپایی نشستی با حضور نیروهای ملی پاکدست و شناخته شده مورد قبول معترضان و افراد مربوط به بحران کنونی از داخل و خارج عراق.

ـ گفت وگو و اعمال فشار بر تصمیم گیرندگان در ایران برای دست شستن از فاسدان درمیان متحدانشان در عراق و محدود کردن نقش و دخالت آنان در سرکوب معترضان و گشودن صفحه تازه ای در روابط با عراق براساس منافع عادلانه.

ـ توقف تصمیمات دولت در سه ماه اخیر ازجمله در انتصاب مقامات بلندپایه و قراردادهایی که وزرا و استانداران بدون درنظر گرفتن سازوکار دولتی بسته اند.

بزرگ ترین چالش پیش روی ما، تلاش مشترک برای احیای عراق و تقویت نقش تمدنی و منطقه ای آن و پایبندی به اصول ثابت ملی و طراحی مسیرهای عملی واقع بینانه برای خارج کردن عراق از بحران کنونی و بیشترین بهره برداری از فداکاری های جوانانمان برای ساخت طبقه سیاسی ملی شایسته و پاکدست برای رهبری میهن است.