
میدل ایست نیوز: به نظر میرسد شرایط انسانی که ویروس کرونا بر منطقه تحمیل کرده است، فرصتی را برای فعالسازی دوباره مساله تبادل اُسرا میان اسرائیل و جنبش حماس فراهم کرده است.
کارشناسان امور فلسطین-اسرائیل معتقدند که ابتکار «یحیی السنوار»، فرمانده نظامی حماس در نوار غزه در رابطه با تبادل سربازان اسرائیل به اسارت گرفته با زندانیان فلسطینی به مثابه سنگی است که می تواند برکه راکد در مذاکرات تبادل اسرا را به حرکت در آورد و به ویژه پس از توافق نتانیاهو و گانتس بر سر تشکیل دولت اضطراری در اسرائیل، این ابتکار می تواند منجر به انعقاد « معاملهای کوچک» میان این دو شود.
السنوار پیشتر در سایه بحران کرونا از آمادگی حماس برای عقبنشینی جزئی در موضوع سربازان اسیر اسرائیلی خبر داده و در گفتوگویی تلویزیونی تصریح کرده بود:«ما می توانیم در موضوع سربازان اسرائیلی اسیر به صورت جزئی عقبنشینی کنیم اما در مقابل اسرائیل باید در سایه بحران کرونا دست به آزادسازی اسیران بیمار و سالخورده فلسطینی به عنوان ابتکاری انساندوستانه بزند.»
گردانهای عز الدین قسام به عنوان شاخه نظامی حماس از جنگ سال 2014 میلادی با اسرائیل، 2 سرباز را در اسارت خود دارند و در سالهای اخیر نیز حماس توانسته 2 سرباز اسرائیلی را به اسارت بگیرد.
در همین ارتباط، «حازم قاسم»، سخنگوی حماس اعلام کرد: « این جنبش مساله اسرا را در راس اولویتها و اهتمامات خود قرار می دهد و این افراد هماره در کنش سیاسی حماس حضور دارند.»
وی در ادامه درخصوص اعلام این ابتکار در این مقطع زمانی اظهار داشت: «ما در راستای مسئولیت انسانیمان در قبال اسرا و نیز با توجه به شرایط بهداشتی کنونی این ابتکار را مطرح کردیم.»
در طول شش سال گذشته، مساله آزادی سربازان اسیر اسرائیلی در سایه پافشاری حماس بر آزادسازی 60 اسیر مربوط به «معامله شالیت» در سال 2014 میلادی راکد مانده است چرا حماس اصرار دارد به عنوان پیش شرط آغاز مذاکرات تبادل اسرا، 60 اسیر مربوط به معامله شالیت آزاد شوند، اسرایی که پس از آزادی، دوباره توسط اسرائیل در سال 2014 به اسارت گرفته شدند.
«عدنان ابوعامر»، نویسنده متخصص در حوزه مطالعات اسرائیل معتقد است که بحران کرونا به هر دو طرف درگیر «فرصت امتیازدهی و عقبنشینی» را داده است.
ابوعامر در ادامه پیشبینی کرد در صورت حصول توافق، حماس در مقابل اجازهدهی اسرائیل به ورود کمکهاس بشردوستانه به نوار غزه در سایه بحران کرونا و آزادسازی اسرای کودک و سالخورده و بیمار فلسطینی، اطلاعاتی درباه سربازان اسرائیلی ارائه خواهد داد.
در واکنش به ابتکار سنوار، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نیز خواستار آغاز فوری گفتوگوها از رهگذر طرفهای میانجی با حماس شده است.
حازم قاسم، سخنگوی حماس هم در واکنش به سخنان نتانیاهو اعلام کرده است ابتکار حماس هنوز پابرجاست و ما همکاری طرفهای مختلف با این پرونده چه طرف اسرائیلی یا میانجیها را بررسی می کنیم سپس در پرتو این همکاری و تفاهم به ارزیابی موضع بعدی خود خواهیم پرداخت.
در همین ارتباط، «محمد مرداوی»، پژوهشگر امور اسرائیل با اعلام اینکه بستر و فضا برای انعقاد معامله تبادل اسرا اکنون فراهم است، اظهار داشت: «عنصر تعیینکننده در این باره به میزان جدیت نتایناهو و اراده سیاسی وی در برداشتن این گام مربوط می شود، گامی که به اعتقاد من موجب تقویت جایگاه سیاسی وی می شود.»
وی در ادامه افزود: «آنچه که فرصت دستیابی به توافق میان اسرائیل و حماس را افزایش می دهد به وجود ژنرالهای ارتش از حزب سفید-آبی به عنوان شرکای جدید نتانیاهو در دولت جدید باز می گردد، ژنرالهایی که در سایه عدم موفقیت در بازگرداندن اسرا با توسل به راهکار نظامی، از انجام مذاکرات در این باره حمایت خواهند کرد.»
مرداوی ادامه داد: «اراده سیاسی نزد اسرائیل و حماس برای انعقاد معامله تبادل اسرا وجود دارد چرا که عامل زمان به سود هیچ کدام نیست و باید به انجام مذاکرات به این پرونده پایان داد.»