میدل ایست نیوز: به نوشته وبگاه الجزیره وثائقیه، ده ها سال پیش عراق مرکز تولید در میان کشورهای عربی و خاورمیانه بود و کالایی نبود که در عراق تولید نشود و عراق در بسیاری از صنایع پیشگام بود و در تامین نیازهای مردم رقابت می کرد و این درحالی است که اکنون به کشوری مصرف کننده تبدیل شده است که به معنای واقعی کلمه همه چیز را وارد می کند.
در عراق هیچ چیز تولید نمی شود، این عنوان فیلم مستندی است که از شبکه الجزیره وثائقیه نمایش داده شده است و با تاجران عراقی و صاحبان مغازه ها در استان های عراق همراه می شود تا شرایط تاسف بار کشور عراق را در تولید و صنعت با دلایل قطعی به اثبات برساند.
عراق پس از آنکه به تولید و صادرات می پرداخت اکنون در صحنه ای تراژدی به وارد کردن و مصرف کردن کالاها روی آورده است که قلب مردم عراق و کشورهای عربی را به درد می آورد و اگر نفت نبود عراق هیچ چیز صادر نمی کرد.
همه لوازم تحریری که در عراق به فروش می رسد از خارج از عراق و به ویژه چین وارد می شود، در حالی که پیش از این تنها در خیابان متنبی حداقل پنجاه کارگاه وجود داشت که انواع دفتر و پوشه و مداد و سایر کالاهای مورد نیاز را تولید می کردند.
به گفته «عصام العلوی»، تاجر لوازم تحریر، پیامدهای عادت به واردات و نادیده گرفتن صنعت بسیار زیاد است و با خروج میلیون ها دلار از عراق که برای بهبود شرایط اقتصادی خود به شدت به آن محتاج است، آغاز می شود و با از دست دادن نیروهای صنعتی ماهر که در عراق به سختی یافت می شوند به پایان می رسد.
علوی صاحب یک مغازه فروش لوازم تحریر با مساحت 80 متر است و با وجود سادگی ابزاری که به فروش می رساند، هیچ محصول تولید داخل در مغازه او نیست.
«ام مهدی»، صاحب یک سوپرمارکت در استان بصره است.
شرایط در اینجا قابل توصیف نیست و مردم در خانه هایی ساده بدون زیر ساخت یا امکانات زندگی می کنند.
ام مهدی می گوید تمام کالاهای موجود در سوپرمارکت ساده اش یا ایرانی و یا ترکی است و کالاهای عراقی تقریبا وجود ندارند و یادآوری می کند که در سالهای گذشته کارخانه های عراقی در بغداد بیشتر مواد غذایی را تولید می کردند، ولی اکنون وجود ندارند و خواستار بازگشایی دوباره آنها و به کار گرفتن کارگران بیکار شد.
«معن» و «مهند غدیر»، دو تاجر لباس می گویند کالاهای وارداتی یا برندهای تجاری در گذشته در خفا فروخته می شدند، زیرا فروشندگان از دستگاه های نظارتی دولت که برای حمایت از کالاهای داخلی و صنایع عراق مانع از فروش کالاهای وارداتی می شدند، می ترسیدند.
مهند غدیر می گوید بعد از جنگ 2003 و سقوط رژیم سابق، بازار عراق سرشار از کالاهای وارداتی شد و بر کالاهای داخلی تاثیر منفی گذاشت و شرایط به سرعت رو به وخامت رفت تا جایی که بیشتر کارخانه ها تعطیل شدند.
وی در ادامه تاکید کرد همه لباس ها و کفش ها و چرم ها از کشور ترکیه وارد می شود، زیرا کیفیت آنها خوب است و قیمت های آن برای همه طبقه های اجتماعی مناسب است.
«حسین جاسم»، تاجر لوازم برقی با حسرت و اندوه از صنعت کشور یاد می کند و می گوید: در نجف کارخانه ای داشتیم که پس از توقف حمایت های دولت تعطیل شد.
در گذشته دولت هرسه سال به ما ماشین و تسهیلات بانکی و زمین می داد و افزود 90 درصد از دستگاه های برقی در بازارهای عراق از چین و برخی از آنها از ایران و مالزی وارد می شود، ولی برندهای مشهور در بازار اندک است، زیرا به علت قیمت های بالا مشتری کمتری دارند.
به نوشته وبگاه مرکز الروابط، پس از سال 2003 که اثرات مخربی در همه زمینه های زندگی برجای گذاشت، به ویژه بخش های اقتصادی کشور؛ چنان که نقش بزرگ فساد اداری و عدم برنامه ریزی صنعتی و نبود هیچ سیاست و برنامه ریزی توسعه مناسب با نبود حمایت دولتی و در پیش گرفتن سیاست خصوصی سازی غیر کارشناسی و باز کردن غیر برنامه ریزی شده بازار داخلی به روی کالاهای وارداتی خارجی و همه این عوامل تاثیر بسیاری در پس رفت سطح پیشرفت صنعتی کشور عراق داشته است.
مهمترین موانع توسعه صنعتی در عراق را می توان ضعف فرهنگ اداری، به ویژه فرهنگ بازاریابی دانست، زیرا هر چه پایه های موفقیت و پیشرفت در صنعت ملی مهیا باشد، اگر فرهنگ بازاریابی وجود نداشته باشد و این بخش مهم و حیاتی پیشرفت نکند تاثیری نخواهد داشت.
رشد بخش صنعت به صورت کامل با شرایط سیاسی و اقتصادی کشور و ثبات و رهایی از فساد مرتبط است.
