تلاش دولت عراق برای پایان دادن به پرونده اختلافات با ترکیه بر سر حقابه دجله

میدل ایست نیوز: اهتمام ترکیه به حفظ صادرات 15 میلیارد دلاری به عراق و تمایل آنکار به گسترش نفوذ خود در این کشور، از جمله انگیزه‌های ترکیه برای نرم‌‌سازی موضع سنتی خود در قبال مساله آب رودخانه دجله به شمار می‌رود به طوری که «مصطفی الکاظمی»، نخست‌وزیر عراق تلاش دارد در سفر پیش روی خود به آنکارا، این پرونده سرنوشت‌ساز و حساس را حل و فصل کند.

تلاش‌های الکاظمی در این زمینه بر امضای پروتوکلی درخصوص آب رود دجله با آنکارا و احداث ایستگاه‌های نظارت میدانی از نقطه ورود دجله به عراق تا جنوب بصره برای اندازه‌گیری میانگین دبی آب تمرکز دارد.

روزنامه العرب به نقل از منابع آگاه در دفتر الکاظمی نوشت: در سفر روز پنجشنبه الکاظمی به آنکارا شاهد امضای پروتوکلی برای ساماندهی مناسبات دو کشور در زمینه آب به ویژه بعد از ساخت سد الیسو ترکیه بر رود دجله خواهیم بود که دولت عراق طی سه ماهه گذشته با هماهنگی کامل آنکارا، آن را تدوین کرده اند.

عراق طی سال‌های گذشته با احداث سدهای متعدد ترکیه با کاهش دبی آب دجله دست به گریبان بوده است؛ رودی که زمین‌های کشاورزی وسیعی در عراق را آبیاری می کند و بعد از آنکه از شمال عراق وارد این کشور می شود، پس از سیراب کردن اراضی بسیار، در جنوبی‌ترین نقطه بصره به خلیج می ریزد.

منابع مذکور در دفتر الکاظمی تصریح کردند پروتوکل تدوین شده به جدال‌های مستمر میان عراق و ترکیه از 30 سال پیش بر سر آب دجله پایان خواهد داد، این در حالی است که گفته می‌شود عراق از پرونده مبادلات تجاری با ترکیه برای اخذ این توافق آبی بهره‌برداری می‌کند.

حجم مبادلات تجاری میان عراق و ترکیه سالانه به 15 میلیارد دلار می‌رسد که بیشتر به صورت یک‌طرفه یعنی صادرات ترکیه به عراق انجام می شود لذا آنکارا به تداوم صادرات خود به عراق و حفظ بازار پرسود این کشور تمایل بسیاری دارد.

در همین رابطه، «مهدی الحمدانی»، وزیر منابع آب عراق تصریح کرد: بغداد بر سر حقوق آبی خود با کسی تعارف ندارد و ما متعهد به تامین نیازهای آبی عراق در فصل تابستان آتی هستیم.

وی افزود: هیات دولت سند پروتوکل همکاری با ترکیه را که در آن حقابه عراق تضمین شده، تصویب کرده است و به زودی در سفر آتی به آنکارامطرح خواهد شد و ما در این باره مذاکرات جدی برای تضمین حقابه عراق انجام داده ایم.

«فاتح یلدیز»، سفیر ترکیه در بغداد پیشتر در دیدار با وزیر امور آب عراق تاکید کرده بود که آنکارا ایمان دارد که آب، موضوعی برای همکاری و نه منازعه است.

مسئولان وزارت امور آب عراق تصریح دارند این پروتوکل که در سفر الکاظمی به ترکیه امضا خواهد شد، حقابه ثابت و ماهانه عراق از رود دجله را تضمین خواهد کرد؛ امری که برای نخستین بار در بیش از 30 سال گذشته اتفاق می افتد.

پروتوکل مذکور همچنین بر ایجاد ایستگاه‌های نظارتی ثابت در طول رود دجله به ویژه در شهر بصره واقع در جنوب عراق تاکید دارد تا میزان دبی آب در طول سال اندازه‌گیری شود همچنین افرادی از ترکیه نیز در مدیریت برخی از این ایستگاه‌ها برای تضمین تبادل فوری اطلاعات مهم حضور خواهند داشت.