میدل ایست نیوز: نشانه هایی که از دولت «بایدن» می رسد نشان نمی دهد که اردن قرار است دوباره جایگاه خود را در مقام متحد راهبردی امریکا در منطقه بازیابد. موضوعی که از شور و شوق تصمیم گیرندگان در اردن نسبت به دولت جدید امریکا کاسته است.
روی میز بایدن که در 20 ژانویه در امریکا قدرت را به دست می گیرد پرونده های بسیاری انباشته شده، ازجمله مرتب کردن آشوبی که ترامپ به جای گذاشته، چالش نفوذ رو به رشد چین و روسیه، ویروس کرونا که به نظر نمی آید کارش تمام شده باشد، پرونده هسته ای ایران، و بسیاری مسائل دیگر.
اردن از کشورهایی بود که با شوق بسیار پایان عصر ترامپ را انتظار می کشید. ترامپ که در پی تغییر بنیادین در ژئوپلتیک منطقه بود سراغ کشورهای شورای همکاری رفت و ایران را به عنوان دشمن اصلی کشورهای منطقه تعریف کرد. این وضعیت باعث شد که اردن در تحولات منطقه کاملا به حاشیه برود.
تحلیلگران سیاسی اردنی می گویند که بعید است که بایدن توافق های صلح میان اسرائیل و کشورهای عربی را نادیده بگیرد، ضمن آنکه دست کم در آغاز ریاست جمهوری اش، موضوع فلسطین و اسرائیل از موضوعاتی نیست که بر آن تمرکز کند، این همان چیزی است که اردن را نگران می کند.
«مروان المعشر»، وزیر خارجه سابق اردن و عضو پژوهشگاه کارنگی، معتقد است که بایدن هیچ حرف تازه ای در مناقشه فلسطین و اسرائیل نخواهد داشت و به کلی گویی درباره راه حل دو کشوری بسنده خواهد کرد.
به نظر وی، دولت ترامپ کاملا نقش اردن را نادیده گرفت. او پیش بینی می کند که روابط اردن و امریکا در مسائل جزئی تقویت شود.
تجربه تاریخی نشان می دهد که اردن همواره با حزب دموکرات در امریکا بهتر کار کرده تا با حزب جمهوری خواهد. اما این بار، واقعیت های تازه ای در منطقه رخ داده که باعث می شود هم امریکا و هم اردن تلاشی برای شنا کردن خلاف موج انجام ندهند.
در این راستا، اردن در پی شکستن یخ روابطش با اسرائیل برآمده و سه هفته پیش وزرای خارجه و اسرائیل با یکدیگر دیدار کردند. چند سال بود که مقاماتی در این سطح از اردن و اسرائیل با هم ملاقات نکرده بودند.
همزمان، پادشاه اردن نیز در پی تقویت روابط با کشورهای شورای همکاری به خصوص آنها که با اسرائیل روابط برقرار کردند برآمد و برخی دلخوری ها را کنار گذاشت.
او یک ماه پیش به امارات رفت و روز دوشنبه هم در منامه با پادشاه بحرین دیدار کرد.
رسانه های اسرائیلی نیز از توافق اردن و امارات و بحرین برای تسهیل سفر گردشگران امارات و بحرین به قدس خبر داده اند.
ناظران می گویند که اردن با این اقدامات می خواهد در دل تغییرات اخیر در منطقه جایی نیز برای خود محفوظ بدارد چون به این نتیجه رسیده که سیاست امریکا در این باره تغییر نخواهد کرد.
«عریب الرنتاوی»، تحلیلگر سیاسی اردنی، معتقد است که آنچه در منطقه شاهدیم پیمانی از نوع راهبردی است که باعث می شود نیروهای تازه ای جای نیروهای قدیم در منطقه را بگیرند.
به نظر الرنتاوی، نه امریکا و نه اسرائیل دیگر چندان اهمیتی برای اردن قائل نیستند.
اردن در سال 1994 روابط خود را با اسرائیل عادی کرد و از این روابط برای دست وپا کردن جایگاهی مهم در ژئوپلتیک منطقه استفاده کرد و توانست به حلقه وصل کشورهای عربی با اسرائیل تبدیل شود. نقشی که با عادی سازی روابط چند کشور مهم دیگر در منطقه با اسرائیل رو به افول است.
