موانع پیش روی بهبود روابط بین ترکیه و اسرائیل

میدل ایست نیوز: ناظران و تحلیلگران معتقدند که ترکیه تلاش می کند تا روابط خود با اسرائیل را از سر بگیرد اما این امر به ضرر منافع ملی آن به خصوص در شرق دریای مدیترانه و تداوم حمایت از قضیه فلسطین تمام نخواهد شد.

در ماه مه 2018، آنکارا سفیر خود را در پی جنایت کشتاری که نیروهای اسرائیلی در حق فلسطینیان مرتکب شدند و ده نفر و صدها مجروح برجا گذاشت، احضار و همچنین سفیر اسرائیل و معاونش در ترکیه را اخراج کرد.

پیش بینی ها درباره از سرگیری روابط بین دو طرف طی هفته های اخیر افزایش یافت و در این میان برخی رسانه های معارض ترکیه اعلام کردند که آنکارا سفیر خود در اسرائیل را تعیین کرد.

این رسانه های اشاره کردند که ترکیه «افق اولوتاش» را به عنوان سفیر جدید خود در تل آویو تعیین کرده است اما مقامات ترکیه این موضوع را تایید یا تکذیب نکردند.

در این حالیست که برخی از رسانه های اسرائیلی نیز گفتند که «الهام علییف»، رئیس جمهوری آذربایجان، برای میانجیگری بین اسرائیل و ترکیه تلاش و با «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه، درباره بهبود روابط میان ترکیه و اسرائیل صحبت کرده است و در مقابل اردوغان نیز موضعی مثبتی در این باره از خود نشان داده است.

اما اردوغان هرگونه پیشرفت در روند بهبود روابط بین ترکیه و اسرائیل را رد و اشاره کرد که موضع اسرائیل درباره قضیه فلسطین یکی از موارد اختلاف بین طرفین است و توضیح داد که روابط فیمابین در سطح اطلاعاتی در جریان است.

تلاش ترکیه برای توافق با اسرائیل درباره مناطق اقتصادی انحصاری

تحلیلگران ترکیه ای بر این باورند که یکی از بارزترین اختلافات میان ترکیه و اسرائیل، موضع اسرائیل درباره شرق دریای مدیترانه است و اینکه دو طرف به توافقی درخصوص مناطق اقتصادی انحصاری نرسیده اند.

«اوزاری شندیز»، از نویسندگان ترکیه در گزارشی در روزنامه ملیت نوشت که هر توافق احتمال درباره منطقه اقتصادی انحصاری بین ترکیه و اسرائیل ممکن است تا حد زیادی تنش ها در شرق دریای مدیترانه را به پایان برساند.

وی گفت که این توافق ممکن است به اسرائیل فضای دریایی بیشتری بدهد که در این صورت یونان و قبرس بیشترین خسارت و زیان را خواهند دید.

وی همچنین اشاره کرد که بهبود روابط بین طرفین ممکن است فشار به ترکیه از سوی لابی یهودی در واشنگتن را کاهش دهد و ممکن است روند تحریک آمیز آن را متوقف کند.

مذاکراتی که به علت کرونا متوقف شد

از طرفی دیگر «چیتینار چیتین»، یکی دیگر از نویسندگان در ترکیه فاش کرد که مذاکرات فشرده ای بین دو طرف برای دستیابی به توافقی درباره منطقه اقتصادی انحصاری صورت گرفته بود اما متوقف شد.

وی در گزارشی در روزنامه خبر ترک افزود: ترکیه 4 ماه قبل پیشنهادی به اسرائیل در خصوص ترسیم مرزهای آبی داده است که در صورت اجرا برخی از مناطق دریایی قبرس به اسرائیل داده می شود و در آن صورت اسرائیل خواستار خروج قبرس از پروژه خط لوله شرق مدیترانه خواهد شد.

این نویسنده به نقل از برخی منابع اسرائیل گفت که مذاکرات بین اسرائیل و ترکیه به علت انتشار ویروس کرونا متوقف شد.

محاسبات اسرائیل، مانع از دستیابی به توافق

این نویسنده در ادامه افزود که مساله این است که طرفداران نتانیاهو در خصوص ارتباط با ترکیه تردید دارند و اسرائیل نیز وابسته به پروژه گاز طبیعی در شرق مدیترانه است؛ امری که محافل اسرائیلی به آن اعتراض دارند چرا که از لحاظ مالی و لجستیکی این پروژه غیر قابل قبول است.

اما مساله دیگر نزد اسرائیل این است که بر اساس دیدگاه سیاسی و دیپلماتیک اسرائیل، توافق با ترکیه به معنای قبول سیاست های این کشور در دو جزیره رودس و میس است و این امر وخامت روابط با قبرس و شریک جدید اسرائیل یعنی امارات که حامی پروژه خط لوله گاز طبیعی در شرق مدیترانه است را به دنبال دارد.

پرونده فلسطین، مانع دیگر در مسیر بهبود روابط

«اسماعیل کاراتاش»، در گزارشی در روزنامه عقد درباره پرونده فلسطین نوشت که ترکیه کشوری است که بیشترین دفاع را از قضیه فلسطین می کند و از کشورهای عربی نیز در این امر پیشی گرفته است.

وی اشاره کرد که ترکیه از منظر اخلاقی و قانونی به این مساله نگاه می کند از این رو در مقابل اقدامات اسرائیل علیه فلسطین ساکت نمی نشیند.

کاراتاش تصمیم مقامات ترکیه با وجود وخامت روابط با اسرائیل برای خروج سفیر خود را اشتباه دانست و گفت اگر دو کشور در جنگ نباشند، حضور سفیر به علت گفت وگوها امری ضروریست.

وی عادی سازی روابط بین اسرائیل و ترکیه را بعید دانست و گفت که ممکن است سفرای دو طرف بازگردند اما ملت و دولت ترکیه ظلم و ستم اسرائیل به فلسطینیان را نمی پذیرد.