ظریف: مانع از میانجیگری عراق، کویت و قطر میان ایران و عربستان نمیشویم/ در بحث منطقه صرفا کشورهای منطقه مذاکره میکنند
وزیر امور خارجه ایران گفت: در بحث منطقه کشورهای منطقه باید با یکدیگر صحبت کنند، ما در بحث منطقه میخواهیم با عربستان صحبت کنیم اما در بحث منطقه صرفا کشورهای منطقه با یکدیگر مذاکره میکنند.
میدل ایست نیوز: وزیر امور خارجه ایران گفت که کشورهای منطقه نیاز به قیم و مدعی ندارند چراکه خودشان عاقل و بالغ هستند و این کشورهای منطقه هستند که باید یکدیگر در مورد مسائل منطقه صحبت کنند.
محمدجواد ظریف یکشنبه شب در گفتوگوی زنده با شبکه ۲ تلویزیون ایران گفت: چندی پیش مذاکرات قانون اساسی سوریه در ژنو برگزار شد که متاسفانه توفیق زیادی در آن حاصل نشد. ما به دنبال برگزاری نشستی در سطح نمایندگان ویژه کشورهای عضو روند آستانه هستیم که احتمالا این نشست در سوچی برگزار میشود.
وزیر امور خارجه در ادامه گفتوگوی خود با این برنامه خبری در ارتباط با سفر نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن به ایران و دیدارش با مقامات ایرانی و اینکه آیا این سفر ربطی به مواضع اخیر دولت آمریکا در ارتباط با موضوع یمن دارد یا نه، گفت: نماینده ویژه سازمان ملل از مدتی قبل قرار بود که به تهران بیاید و آمدن ایشان ربطی به موضعگیری دولت بایدن در ارتباط با موضوع یمن ندارد.
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به کارشناسی دولت سعودی در راستای جلوگیری از تحقق این پیشنهاد در زمانی که این راهحل مطرح شد، گفت: در آن موقع مقامات سعودی گفتند که ما سه هفتهای یمن را شکست میدهیم و آمریکاییها نیز این ادعای سعودیها را خریداری کردند ولی اکنون میبینیم که شش سال است جنگ یمن طول کشیده است و آنها با اقدامات خود مردم یمن را به خاک و خون کشیدهاند. در آن زمان موضوع آتشبس روی میز بود. یمنیها نیز با آن موافق بودند ولی صرفا به خاطر خیالبافی محمد بن سلمان و حمایتهای مقامات وقت آمریکا این بحران شش سال به طول انجامید و بزرگترین فاجعه انسانی در یمن رخ داد.
ظریف افزود: ما خوشحال هستیم که بعد از شش سال دولت آقای بایدن متوجه شده است که راهی که آمریکاییها در مورد بحث یمن طی کردهاند راه غلطی بوده و اگر باور دارند که این مسیر غلط بوده است این چک سفیدامضایی که در اختیار سعودیها قرار دادهاند و باعث شدهاند که این جنگ شش سال طول بکشد، پس بگیرند.
وزیر امور خارجه ایران با تاکید بر اینکه سعودیها نمیتوانند این جنگ را ببرند و با اقداماتشان شش سال منطقه را ناامن کردهاند، افزود: آنها همچنین ۱۱ سال است که سوریه را ناامن کردهاند. سیاستهای آنها در منطقه محکوم به شکست است. همسایگان ما باید تفکری را که در مورد این بحرانها دارند، کنار بگذارند. آمریکاییها نیز یک مقداری عقلانیت در پیش گرفتهاند که البته انشاءالله باید دید. ما از همان اول برای کمک به حل این بحران آماده بودیم. یمنیها نیز از همان ابتدا آماده پایان یافتن خشونت در کشورشان بودند. البته یمنیها حق دارند که از خود در برابر متجاوز دفاع کنند. در ماده ۵۱ منشور سازمان ملل این دفاع به رسمیت شناخته شده است.
وی همچنین در پاسخ به سوال درباره برجام و چگونگی جبران آن اظهار کرد: در مرحله اول همانطور که بارها تاکید کردهایم آمریکا باید تعهدات خود را انجام دهد و ما اجرای این تعهدات را راستیآزمایی کنیم که البته این راستیآزمایی دشوار نیست و بعد بحث میکنیم که آمریکا چگونه میتواند به مذاکرات ۱+۵ برگردد. همانطور که میدانید اکنون ما مذاکرات ۱+۴ داریم و علیالقاعده اگر آمریکا به تعهدات خود عمل کند ایران و ۱+۴ مخالفتی با این موضوع ندارند و در آنجاست که باید یک چیزهایی مشخص شود و حتی ممکن است قبل از بازگشت آمریکا به برجام در مورد این مسائل صحبت شود از جمله اینکه چه روندی در پیش گرفته شود که آن تجربه یعنی خروج آمریکا از برجام دوباره تکرار نشود و آمریکا باید نشان دهد که این تجربه را بار دیگر تکرار نمیکند. اگر قرار است گفتوگویی صورت بگیرد در مورد این موضوعات باید صورت بگیرد. نه موضوعات خارج از برجام. یکی دیگر از مسائل این است که خسارتهای وارد شده به ایران مشخص شود و چنین تجربیاتی دوباره تکرار نشود. البته بعید میدانم که در آینده نزدیک این اتفاقها بیفتد و گام اول این است که آمریکا به تعهدات خود در برجام عمل کند.
وزیر امور خارجه ایران همچنین در مورد اعلام آمادگی برخی از کشورهای منطقه از جمله قطر و کویت جهت میانجیگری بین تهران و ریاض گفت: اگر دوستان قطری و کویتی ما بخواهند تلاش خود را در این زمینه به کار ببرند ما مانع این موضوع نمیشویم. آمادگی داریم که با همسایگانمان رابطه همسایگی داشته باشیم. وقتی آقای روحانی طرح صلح هرمز را در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح کردند به هفت کشور منطقه در این زمینه نامه نوشته شد و این طرح توضیح داده شد و این طرح همچنان روی میز است. ما به دولتهای سعودی، بحرین، امارات و سایر کشورهای منطقه میگوییم که ما آمادگی داریم دور یک میز بنشینیم و با هم گفتوگو کنیم. دولت عراق نیز علاقهمند است که نقش مثبتی در این زمینه ایفا کند.
ظریف با اشاره به قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل گفت: طبق این قطعنامه دبیرکل سازمان ملل میتواند این روند را شروع کند. کشورهای منطقه نیاز به قیم و مدعی ندارند. خودشان عاقل و بالغ هستند و میتوانند در مورد مسائل منطقه با یکدیگر رایزنی و گفتوگو کنند.
وی در پاسخ به سوالی در ارتباط با اظهارات اخیر رئیسجمهور فرانسه در مورد اینکه سعودیها نیز باید در مذاکرات برجامی ایران حضور پیدا کنند و تلاش مقامات فرانسوی برای ایفای نقش «پلیس بد» در این فرایند افزود: ما مذاکرهای نداریم که سعودیها در آن باشند یا نباشند. ما برجامی داریم که ۱۵۰ صفحه سند است. در مورد آن مذاکره شده و کاملا مشخص است. در مورد این سند مذاکره کردهایم، بالا و پایین کردهایم و اکنون دیگر مذاکرهای نداریم. ما نمیخواهیم در مورد چیزی مذاکره کنیم که عربستان در آن باشد یا نباشد. ممکن است آقای مکرون یک چیزهایی را دوست نداشته باشد ولی کسی شما را ناگزیر نکرده بود که به این روند بپیوندید. شما خودتان قطعنامه را به شورای امنیت سازمان ملل بردید و به آن رای دادید.
ظریف همچنین گفت: در بحث منطقه نیز کشورهای منطقه باید با یکدیگر صحبت کنند. ما در بحث منطقه میخواهیم با عربستان صحبت کنیم ولی شما (فرانسه) جایی در آن ندارد. در بحث منطقه صرفا کشورهای منطقه با یکدیگر مذاکره میکنند. در بند ۸ قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت این موضوع اشاره شده است که دبیرکل سازمان ملل با هشت کشور منطقه بنشیند و در مورد امنیت منطقه صحبت کند. هیچ جا نگفته که با فرانسه و آمریکا بنشینند و صحبت کنند. کسانی که قرار است صحبت کنند هشت کشور منطقه هستند. آقایان نروند برای خودشان چیزی ابداع کنند. چرخ را که از نو نمیسازند.
وزیر امور خارجه ایران ادامه داد: سعودیها همیشه امید داشتند که جنگهای خود را از طریق دیگران انجام دهند. یک زمانی از طریق صدام این کار را کردند و میلیارد دلار برای صدام اسلحه خریدند ولی هشت سال بعد دیدند که صدام این سلاحها را علیه خودشان به کار گرفت و بعد از آن نیز پولهایشان را در جیبهای ترامپ ریختند. وقتی که در اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس امیر سابق کویت پیشنهاد داد که با ایران رایزنی و گفتوگو شود سران کنونی برخی از کشورهای عضو گفتند صبر کنید تا ترامپ ایران را سر عقل بیاورد ولی اکنون میبینید که ترامپ رفته است و ما قدرتمندتر از گذشته در منطقه حضور داریم. آنها اکنون سراغ نتانیاهو رفتهاند ولی آنها باید بدانند که نتانیاهو از ترامپ و صدام هم بدتر است. نتانیاهو حتی به ترامپ نیز وفا نکرد و وقتی بایدن انتخابات را برد نتانیاهو بلافاصله عکس ترامپ را از توییتر خود برداشت. کشورهای منطقه باید بدانند که نمیتوانند برای حفظ امنیت خود به کسی اعتماد کنند که حتی نمیتواند امنیت خود را تامین کند و دهها پرونده فساد دارد.
ظریف با تاکید بر اینکه ایران قبل از اینکه آمریکا به تعهداتش برگردد، به تعهداتش باز نمیگردد، ادامه داد: این آمریکاییها هستند که باید تعهداتشان را اجرایی کنند و اینکه بخواهند اقدامات مثبت انجام دهند ما به اقدامات آنها دقت میکنیم.
وزیر خارجه ایران در مورد بحث راستیآزمایی نیز گفت: این موضوع راحت است. ما باید بتوانیم نفتمان را بفروشیم و پولش را به کشور بازگردانیم. ما باید خودمان مشخص کنیم که چه میزان میخواهیم نفت بفروشیم. آمریکاییها نمیتوانند برای ما تعیین کنند که چقدر نفت بفروشیم و یا شروطی را در این زمینه بگذارند. ما نباید هیچ محدودیتی را در فروش نفت و بازگرداندن پولهای آن به کشور داشته باشیم.