زنان موصل با میراث داعش می جنگند

نویسنده: صلاح حسن بابان

میدل ایست نیوز: 12 آوریل یک ماراتن دوچرخه سواری ویژه زنان با حضور بیش از 300 زن جوان در شهر موصل برگزار شد. این دومین ماراتن دوچرخه سواری زنان بود و اولین مسابقه توسط سازمان های زنان و با همان تعداد شرکت کننده در 13 مارس 2018، حدود هشت ماه پس از آزادسازی موصل در 10 ژوئیه 2017 از اشغال داعش، برگزار شد.

پس از آنکه داعش استان نینوا را شغال کرد، زنان این استان با خشونت، آزار و شکنجه روبه رو شدند چرا که آزادی عقیده و بیان محدود شده بود و آنها نمی توانستند به تنهایی و آزادانه از یک مکان به مکان دیگر حرکت کنند. آنها همه آزادی ها و حقوق خود را از دست دادند و از دسترسی به مراقبت های بهداشتی و آموزش محروم شدند. دفتر حسبه (پلیس اخلاق) در جریان یکی از اولین تصمیمات خود زنان را هدف گرفت و آنها را به پوشیدن نقاب وادار کرد. زنان مسلمان استان نینوا مجبور شدند با پارچه ای که غالبا سیاه است، صورت خود را بپوشانند و چادر یا ابا بپوشند. آنها جدای از ممنوعیت پوشش به اشکال دیگر، با ممنوعیت استفاده از لوازم آرایشی مواجه شدند.

وقتی موصل از اشغال داعش آزاد شد، زنان این شهر توانستند در مسابقات و رویدادهای جوانان شرکت و نمایشگاه های هنری برگزار و از هنر برای بیان خاطرات دردناک کنترل داعش بر شهر استفاده کنند.

ساجا صباح، زن 21 ساله شرکت کننده در ماراتن، به المانیتور گفت که زنان موصل با سازماندهی و شرکت در چنین رویدادهایی، در تلاشند پیام روشنی به داعش ارسال کنند که از بازگشت به سرگرمی های گذشته خود هراسی ندارند و از قدرت کافی برای ریشه کن کردن افراط گرایی برخوردار هستند. صباح گفت که این نوع فعالیت ها برای زنان باعث می شود که به دور از باورهای داعش، آزادی و صلح را بپذیرند.

برآوردها نشان می دهد که موصل پس از اخراج داعش بیش از 7000 بیوه داشته است و علاوه بر این افراد، شمار زیادی از زنان فردی را که نان آور خانواده آنها بوده در عملیات نظامی در شهر از دست داده اند.

سهام الشجیری، محقق اجتماعی، به المانیتور گفت که فعالیت ها در استان نینوا «اولین فضای مناسب» را برای زنان موصل فراهم آورده تا پس از زندگی دشوار تحت کنترل داعش، آزادی های خود را بازیابند. او افزود: «زنان موصل زندگی را دوست دارند. آنها بخشنده و خلاق هستند و به ایده های افراطی که داعش به آنها اعتقاد دارد، فکر نمی کنند. زنان موصل با فعالیت هایی چون ماراتن دوچرخه سواری، به دنبال حل و گذر از عقده های روانشناختی هستند که داعش بر آنها گذاشته و شخصیت های خود را با نوآوری و خلاقیت بازسازی می کنند. به همین دلیل است که آنها در فعالیت های ورزشی و هنری در سطوح مختلف شرکت می کنند.»

شجیری خاطرنشان کرد که برگزاری این فعالیت ها در آینده به زنان موصل انگیزه می دهد و آنها را برای از بین بردن افراط گرایی قوی تر و جسورتر می کند و به دنیا اطمینان می دهد که آنها مخالف تروریسم هستند و بر دوره تاریکی که داعش بر آنها تحمیل کرده است، فائق آمده اند.

ایاد التوافان، کارشناس نظامی و سرتیپ بازنشسته ارتش عراق، به المانیتور گفت که شرکت در فعالیت هایی مانند ماراتن دوچرخه سواری یا نمایشگاه های هنری نشان دهنده و تایید عشق به زندگی زنان در استان نینواست. او در حالی که ماراتن دوچرخه سواری را «یك دستاورد بزرگ» و اولین قدم در پشت سر گذاشتن ایدئولوژی داعش و رها شدن از تاثیرات اشغال این گروه افراطی می خواند، افزود: «آنها پیام واضحی به داعش ارسال كردند مبنی بر اینكه برخلاف آنچه [داعش] می خواهد، با افراط گرایی، تروریسم و ​​عدم تحمل أفكار متفاوت و آزاد، مبارزه خواهند كرد.» او خواستار افزایش چنین فعالیت هایی در آینده، به ویژه رویدادهای هنری، موسیقی و ادبیات، برای ریشه کن کردن داعش از نظر فکری شد و این مساله را به ویژه حالا که حضور نظامی داعش دیگر مطرح نیست، موثر دانست. توافان در عین حال پیشنهاد کرد تا با تاکید بر شهرنشینی مدنی، کارهای بشردوستانه و فعالیت های جوانان، به ویژه در رابطه با زنانی که توسط داعش مورد آزار قرار گرفتند و از سوی این گروه افراطی شهروندان درجه دوم تلقی می شدند، با ایدئولوژی افراطی مبارزه شود.

فاطن العلی، مجری یک کانال تلویزیونی در موصل که پس از آزادسازی شهر از اشغال داعش شروع به کار کرده، به المانیتور بار دیگر عقاید توافان مبنی بر آزادی زنان نسبت به زمان سلطه داعش از سال 2014 تا 2017 را تکرار کرد و گفت شرایط اکنون حتی از پیش از 2014 بهتر است. او در ادامه از عدم حمایت دولت از فعالیت های جوانان، به ویژه فعالیت های مربوط به زنان، انتقاد کرد و از دولت عراق و همچنین مقامات محلی خواست تا از زنان برای ادامه سازماندهی و شرکت در رویدادهای ورزشی، هنری و موسیقی حمایت کنند. علی خواستار تاسیس انجمن ها و اتحادیه های فمینیستی مرتبط با مسائل زنان، فعالیت های آنها، خلاقیت های فکری و استعدادهای آنها برای ادامه فعالیت های اجتماعی شد.

علاء العزاوی، یک فعال مدنی و رئیس بخش جنسیت در «اُکسفام»، یک سازمان انگلیسی در نینوا، به المانیتور گفت که این فعالیت ها پیام های روشن و مستقیمی از طرف زنان موصل به داعش است که آنها بر افراط گرایی غلبه کرده اند و سعی دارند با اقداماتی که از نظر فکری با فعالیت های این گروه افراطی مغایرت دارد، با تفکرات به جا مانده از این گروه مبارزه کنند. عزاوی با انتقاد از سازمان های دولتی به دلیل حمایت نکردن از زنان در فعالیت های اجتماعی، خاطرنشان کرد: «این فعالیت ها منحصرا با اهتمام زنان و با حمایت و تشویق سازمان های جامعه مدنی سازمان یافته است که در صدد تغییر بسیاری از افکار افراط گرایانه در موصل، به ویژه در زمینه حقوق زنان، بوده اند.»