میدل ایست نیوز: با ورود شورای همکاری به دهه پنجم خود، هنوز این شورا با چالش هایی از جمله بارزترین آنها، تحولات سیاسی منطقه، آثار اقتصادی بجا مانده از ویروس کرونا و عدم اجرای پروژه ها و مصوبات صادره از نشست های سالانه و مطالعات انجام شده شورای همکاری، روبه روست.
این شورا با چالش تبدیل شدن به اتحادیه، که هنوز محقق نشده، رو به روست علاوه بر اینکه به یک واحد اقتصادی کامل و تابعیت متحد از طریق بازار و واحد پولی مشترک تبدیل نشده است.
شورای همکاری، سازمانی منطقه ای سیاسی و اقتصادی متشکل از 6 کشورهای عربی یعنی امارات، بحرین، عربستان، عمان، قطر و کویت است.
این شورا در 25 مه 1981 در نشستی در ریاض تاسیس شد و جابر الاحمد الصباح، امیر وقت کویت و زاید بن سلطان آل نهیان از کسانی بودند که ایده تاسیس آن را مطرح کردند.
شورای همکاری اهدافی را دنبال می کند که بارزترین آن، تحقق همکاری و انسجام بین کشورهای این شورا در همه زمینه ها از جمله اتحاد، تحکیم پیوند بین ملت ها، ایجاد سازمان های مشابه در زمینه های اقتصادی، مالی، تجاری و گمرک و سایر فعالیت های اقتصادی است.
چالش ها و منافع
«نایف الحجرف»، دبیرکل شورای همکاری درباره دیدگاه این شورا نسبت به چالش هایی که با آن روبه روست اظهارداشت: شورای همکاری با چالش هایی مواجه است که همسایگی جغرافیایی و ایدئولوژی متفاوت آن، آن چالش ها را تحمیل کرده است.
وی در سخنرانی خود به مناسبت چهلمین سالروز تاسیس شورای همکاری تاکید کرد که این شورا در مقابله با چالش های قوی خواهد ماند و ضمن حفظ دستاوردهای خود برای امنیت و تقویت ثباتش تلاش خواهد کرد.
وی توضیح داد که در دهه پنجم شورای همکاری، انسجام اقتصادی باید در اولویت اقدام مشترک این شورا باشد. الحجرف بیان کرد که امسال، سالروز تاسیس شورای همکاری در حالی آمده است که کشورهای جهان به سرعت به دنبال اجرای برنامه ها و طرحهای خود برای تعامل با جهان پس از ویروس کرونا و تاثیر بی سابقه آن بر جنبه های مختلف زندگی هستند.
الحجرف تاکید کرد که این شورا از چالش ها به وجود آمده است و هر بار طی این چهار دهه ثابت کرده است که توانایی مقابله با چالش ها را دارد.
از بارزترین پروژه های و مصوباتی که شورای همکاری بر آن توافق کرده اما طی سال های گذشته اجرایی نشده، پروژه های اقتصادی مختلف از جمله واحد پولی یکسان و تقویت انسجام نظامی بین کشورهای عضو شورای همکاری است.
با این وجود، شورای همکاری بازار اقتصادی مشترکی در سال 2008 تاسیس کرد که آزادی حمل و نقل کالا بدون گمرک و برابری کامل بین شهروندان کشورهای عضو شورای همکاری در زمینه کار در دو بخش دولتی و خصوصی را فراهم کرد.
طی انتشار ویروس کرونا در جهان و آثار اقتصادی که بر کشورهای عضو شورای همکاری گذاشت، وزرای این کشورها بر سر هماهنگی تدابیر پیشگیرانه بین همه بخش ها برای حمایت از بهبود وضعیت اقتصادی همکاری کردند.
نیاز به سازماندهی مجدد
تاسیس نیروهای مشترک سپر شبه جزیره در سال 1982 با هدف حفظ امنیت کشورهای شورای همکاری و دفع هر تجاوز نظامی، یکی از بارزترین دستاوردهای شورای همکاری در سطح نظامی و سیاسی بود.
این نیروها نقش مهمی در جنگ آزادسازی کویت در سال 1991 و حمایت از دولت بحرین در تامین امنیت تاسیسات راهبردی در سال 2011 داشتند.
در همین راستا «شاهر النهاری»، نویسنده تحلیلگر عربستانی تاکید می کند که شورای همکاری پروژه خوشبینانه ای بوده که پیش از 4 دهه گذشته تاسیس شده و اقدامات و تلاش های بزرگی انجام داده است.
وی در گفت وگویی با پایگاه خبری «الخلیج آنلاین» گفت: با تشدید خشونت و تروریسم و انقلاب های شکل گرفته در مناطق نزدیک به کشورهای عضو شورای همکاری، خسارت هایی به شورای همکاری و عضویت آن وارد شد.
النهاری با اشاره به اینکه ایران یکی از چالش های شورای همکاری محسوب می شود، بیان کرد این شورا به متحد کردن انگیزه، اهداف و سازماندهی مجدد طبق اساسی واضح که همه اعضای شورا آن را امضا کنند، نیاز دارد به شرط اینکه ازین پس سستی و دور شدن از واقعیتی را که کشورهای عضو شورای همکاری در آن زندگی می کنند، به وجود نیاید.
وی با اشاره به مشکل یمن گفت که برخی از کشورهای عضو شورای همکاری وارد این مشکل شدند و برخی از این کار ممانعت کردند اما این شورا با چالش های بزرگی رو به روست و شرایط فعلی کمکی به از بین بردن این مشکل نمی کند.
النهاری تاکید کرد با توجه به طمع های بزرگی که از هر سو نسبت به شورای همکاری می شود، کشورهای عضو این شورا باید استراتژی دیپلماتیک، نظامی و سیاسی خود را متحد کنند.
وی در پایان اظهار داشت که کشورهای عضو شورای همکاری هنوز از همکاری نظامی بسیار دورند و به سازماندهی مجدد، شروط جدید و همچنین همکاری اداری و نظامی و ایجاد نیرویی که قدرت آنان را بیش از نیروی سپر شبه جزیره نشان دهد، نیاز دارند.
