خبر اولسیاسینگاه خاورمیانه

الکاظمی راه سختی پیش رو دارد

آینده الکاظمی به انتخابات پارلمانی که قرار است در اکتبر برگزار شود، بستگی دارد. او نامزد نشده است، اما بسیاری باور دارند که کاظمی بی تمایل به ادامه مسیری که آغاز کرده نیست.

نویسنده: دیوید ایگناتیوس

میدل ایست نیوز: نزدیک به دو دهه از زمان حمله آمریکا به عراق برای سرنگونی صدام حسین گذشته و این کشور اکنون به یک داستان طولانی و دردناک درباره محدودیت های قدرت آمریکا تبدیل شده است. با این حال، نخست وزیر مصطفی الکاظمی می خواهد به کاخ سفید برود و از رئیس جمهوری جو بایدن بخواهد که به تلاش ادامه دهد و تعهدات به این کشور واقع روی خط گسل خاورمیانه را از یاد نبرد.

کاظمی در منطقه ای که عمده رهبران سیاسی در آن یا خودکامه هستند یا نالایق یا هر دو، چهره نادری است. او یک روزنامه نگار و رئیس اطلاعاتی سابق ایده آل گرا بدون قدرت قابل توجه سیاسی است. او حزب و گروه شبه نظامی ندارد. تلاش های ناموفقی برای ادغام نیروهای شبه نظامی در نیروهای نظامی عراق داشته و وعده اصلاحاتی را داده که تاکنون قادر به انجام بیشتر آنها نبوده است. با این حال، بررسی آنچه او در این دوره یک ساله نخست وزیری خود آغاز کرده، ارزش ادامه دارد. ایالات متحده برای حمایت از او و پاداش بالقوه موفقیتش مجبور نیست زیاد هزینه کند.

کاظمی به دنبال یک توافق پیچیده با بایدن است. او طبق خواسته پارلمان عراق، به دنبال عقب نشینی نیروهای «جنگی» ایالات متحده و به طور همزمان ادامه حمایت های نظامی آمریكا به صورت های دیگر است. مشکل او ایران است که می خواهد آمریکایی ها به کل از منطقه خارج شوند و گروه های شبه نظامی که به طور مکرر سفارت و مقرهای نظامی ایالات متحده را هدف می گیرند. کاظمی برای رسیدن به خواسته خود مجبور خواهد شد اقدامات بیشتری در مواجهه با آنها انجام دهد.

کاظمی به گفته خودش، به دنبال یك مشاركت استراتژیك بلند مدت است چون عراقی ها اکنون آماده ایستادن روی پای خود هستند و دیگر نیازی به نیروهای جنگی ایالات متحده ندارند، اما در عین حال، می خواهند پشتیبانی اطلاعاتی، آموزش، ظرفیت سازی و مشاوره آمریکا به آنها ادامه یابد.

آینده کاظمی به انتخابات پارلمانی که قرار است در اکتبر برگزار شود، بستگی دارد. او نامزد نشده است، اما بسیاری باور دارند که کاظمی بی تمایل به ادامه مسیری که آغاز کرده نیست. بهترین بخت او در مشارکت بالاست که رهبری مذهبی شیعه در نجف به شدت به آن تشویق کرده. اگر انتخابات پارلمان به بن بست برسد، کاظمی احتمالا با حمایت سنی ها، کردها و اجماع احزاب شیعه نخست وزیر باقی خواهد ماند.

کاظمی هنوز در خانه ای شیک، اما نسبتا کوچکی زندگی می کند که قبل از نخست وزیری داشت. او در دوران روزنامه نگاری دوست نزدیک جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست بود که در اکتبر 2018 به دستور محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، کشته شد. نقطه قدرت و ضعف کاظمی، هر دو، این است که او سیاستمدار نیست. پارلمان عراق پس از بن بست در انتخابات 2018 به کاظمی روی آورد چون در مقام رئیس اطلاعات روابطی دوستانه با ایالات متحده داشت و در عین حال، آنقدری به آمریکا نزدیک نبود که ایران را نگران کند. اما نداشتن شبکه سیاسی مستقل کاظمی را وادار کرد با کارگزاران قدرت مصالحه کند. یک سیاستمدار برجسته عراقی می گوید: «آمریکایی ها از من سوال می کنند که آیا مصطفی کاظمی آدم خوبی است؟ این سوال درستی نیست. سوال درست این است که او قوی است یا ضعیف؟ سوال این است که او چقدر قدرت دارد.» البته سفر کاظمی با واشنگتن و حمایت فزاینده دیگر رهبران عرب از او می تواند این شرایط را تغییر دهد.

رعد القدیری، یک کارشناس انرژی متولد عراق که پس از 2003 به عنوان مشاور دولت بریتانیا کار می کرد، می گوید: «هنوز به اینکه کاظمی به تعهدات خود برای إصلاحات و جهت گیری مجدد سیاسی عمل کند، امید هست. مساله این است كه نخست وزیر قدرتی ندارد. او مجبور است میان احزاب سیاسی مختلف مانور دهد. او خیلی سعی کرده تا به همه احزاب چیزی بدهد و به طور فزاینده هم همه آنها را ناامید می کند.»

به رغم همه ویرانی های ناشی از حمله 2003 آمریکا، در عراق هیچ فردی پیدا نمی شود که خواهان بازگشت به روزهای صدام حسین و خانواده شرور او باشد. انگیزه ایالات متحده برای حمله به عراق اشتباه بود، اما این کشور در موقعیت حساسی در خاورمیانه، بین ایران و اعراب، سنی و شیعه، سرکوب و آزادی ایستاده است. آرزوی دولت جورج دابلیو. بوش این بود که دموکراسی عراقی به رهبری شیعه تحت هدایت نخبگان مذهبی در نجف به سنگری در مقابل ایران تبدیل شود؛ این تفکر احمقانه بود و تا اندازه زیادی اهرم فشار ایران در برابر آمریکا را تقویت کرد.

اما به گفته برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، این کشور هنوز هم در همان موقعیت حساس در منطقه قرار دارد و اگر واشنگتن از بغداد دست بکشد، تنها قدرت تهران را افزایش داده است. صالح در مکالمه ای شخصی گفت: «عراق یک کشور محوری است که می تواند نظم منطقه ای را تعیین کند. عراق جایی است که نیروهای اصلی تاریخ، یعنی عربستان و ایرانیان و آناتولی، به هم می رسند. آینده بین النهرین در خاورمیانه اهمیت زیادی دارد.»

پلی به جای میدان جنگ

تا زمانی که ایالات متحده در همکاری با دولت عراق یا بازدارندگی ایجاد کند یا از این کشور خارج شود، یک نقطه تقابل بین ایالات متحده و ایران باقی خواهد ماند. کاظمی به دنبال یک میدان میانه است؛ وضعیتی که عراق به جای میدان جنگ، یک پل باشد. او گفته وقتی نخست وزیر شده، سه گزینه داشته است: «اول، جنگ علنی با نیروهای شبه نظامی؛ دوم، تسلیم شدن در برابر آنها و تبدیل شدن به نخست وزیر مطیع؛ و سوم، استراتژی کنترل تدریجی اوضاع.» او گزینه سوم را انتخاب کرد: «ایرانی ها در عراق نفوذ دارند. یکی از دلایل نفوذ ایرانی ها در عراق، نگرانی آنها از حضور ایالات متحده و نقشی است كه این كشور در عراق بازی می كند. باید به ایرانیان اطمینان دهیم که رابطه ما با ایالات متحده بر اساس منافع مشترک بنا شده است. عراق باید قبل از هر چیز به دنبال منافع خود باشد.»

منبع
واشنگتن پست

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا