در 7 سالگی جنگ آمریکا علیه داعش؛ بایدن هم در «جنگ های ابدی» گرفتار می شود

نویسنده: جوزف دایک

میدل ایست نیوز: جنگ های ائتلاف تحت رهبری آمریکا در عراق و سوریه اگرچه این روزها کمتر توسط رسانه ها پوشش داده می شوند، اما این به معنای پایان یافتن آنها نیست. همین ماه پیش بود که گزارش هایی درباره جنگ و درگیری میان متحدان محلی آمریکا در سوریه و داعش منتشر شد و ایالات متحده با حملات هوایی در حمایت از متحدان خود برآمد. اما این حملات تنها به کشته شدن داعش منجر نشد و مثل همیشه تلفات جانبی داشت. اسامه حمید، پسر بچه ای که با خانواده اش در ساختمان هدف گرفته شده توسط آمریکایی ها زندگی می کرد، تنها یکی از هزاران قربانی حملات هوایی نیروهای ائتلافی بود.

هشتم اوت، هفتمین سالگرد آغاز عملیات ائتلاف بین المللی به رهبری ایالات متحده علیه داعش بود. نیروهای ائتلافی در طی این 7 سال 34هزار و 987 حمله هوایی علیه داعش انجام داده اند. این گروه تروریستی گروه تروریستی که تا سال 2014 بخش اعظم شمال عراق و سوریه را تصرف کرده بود، اکنون از وضعیت یک دولت خودخوانده که کنترل منطقه ای به وسعت بریتانیا را در دو طرف مرز عراق و سوریه در اختیار داشت، به چند سلول جدا شده و ناامید که در خفا زندگی می کنند و حملات گاه و بیگاهتروریستی انجام می دهند، تقلیل یافته است.

آخرین بخش از خاک تحت اشغال داعش، شهر باغوز در شرق سوریه بود که در آوریل 2019 بازپس گرفته شد. شدت مبارزات بین المللی از آن زمان به طرز چشمگیری کاهش یافته است و این نیروها در دو سال گذشته تنها 482 حمله (کمتر از دو درصد از کل جنگ) انجام داده اند. تلفات غیرنظامی هم به شدت کاهش یافته و از 1417 غیرنظامی که نیروهای ائتلافی به طور رسمی مسئولیت قربانی شدن آنها در عملیات خود از سال 2014 را پذیرفته اند، تنها یک نفر مربوط به زمان پس از بازپس گیری باغوز بوده است.

با این حال، «گروه نظارتی ایروارز (جنگ هوایی)» آمار واقعیغیرنظامی های کشته شده در حملات نیروهای ائتلافی از سال 2014 تا امروز را بین 8،317 تا 13،190 اعلام کرده است. به اعتقاد این دیده بان جنگ، از آوریل 2019 هم بین 57 تا 112 غیرنظامی در این حملات کشته شده اند.

به رغم نابودی نسبی داعش، ائتلاف همچنان پابرجاست و این در حالی است که دولت رئیس جمهوری جو بایدن نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج و ادعا کرده به دنبال پایان دادن به «جنگ های ابدی» است. طبق برآوردهای انجام شده، ایالات متحده 900 سرباز در سوریه و 2500 سرباز در عراق دارد. سایر کشورها نیز ظاهرا در ماه های اخیر مشارکت خود را در کارزار علیه داعش افزایش داده اند: از مجموع 44 حمله هوایی نیروهای علیهداعش در سال جاری، بیش از نیمی از آنها توسط نیروهای فرانسوی یا انگلیسی صورت گرفته است. بلژیک که از اکتبر 2020 مجددا به کارزار پیوسته، تاکنون اطلاعاتی درباره حملات اخیر خود ارائه نکرده است.

خروج ایده آل غیرممکن است

هفت سال از آغاز جنگ علیه داعش می گذرد و بیشتر اهداف جنگ حاصل شده است. سوال این است که ائتلاف علیه داعش چه آینده ای پیش رو خواهد داشت؟ دلایل زیادی برای ادامه نگرانی نیروهای ائتلاف وجود دارد.

هزاران نفر از اعضای خانواده داعش از جمله افرادی با تابعیتانگلیسی و فرانسوی و غیره در زندان های شمال سوریه همانند اردوگاه الهول در نزدیکی حسکه هستند. بیشتر کشورها تمایلیبه بازگرداندن اتباع خود ندارند، اما خشونت ها در اردوگاه ها هم نگرانی کننده است و خطر افراط گرایی نسل جدید داعش را در پی دارد.

اما ترس از تجدید حیات داعش تنها به اردوگاه ها محدود نمی شود. اخیرا گزارش هایی درباره تهدید عناصر داعش علیه روستاییها در شرق سوریه منتشر شده است. نیروهای دموکراتیکسوریه که متحد آمریکا هستند، بدون ادامه حمایت نظامی غربیاحتمالا نمی توانند این مشکل را حل کنند.

با این حال، نیروهای ائتلافی همچنان مجبور هستند به میراثتاریخی خود بپردازند چون گروه های حقوق بشر و اعضای خانواده های قربانی ها همچنان به دنبال دریافت غرامت برای جان هزاران غیرنظامی هستند که در عملیات نیروهای ائتلافی «تلفات جانبی» بوده اند. خبرگزاری فرانسه اخیرا در گزارشی با قربانی هایبدترین فاجعه عملیاتی نیروهای ائتلافی مصاحبه کرده است؛ حمله مارس 2017 آمریکا که به کشته شدن بیش از 100 غیرنظامیدر شهر موصل عراق منجر شد.

از این رو، حامیان ماموریت نیروهای ائتلافی می توانند برای ماندن استدلال های قابل قبولی ارائه دهند، اما واقعیت این است که تنها به این دلیل که رسانه ها کارزار علیه داعش را پوشش رسانه ای نمی دهند، به این معنا نیست که این کارزار هیچ هزینه ای ندارد و این هزینه، برای آمریکا و شرکای آن مالی و برای غیرنظامی های سوری و عراقی جانی است.

جنگ داخلی سوریه در سال های اخیر به طور کلی آرام تر از گذشته شده است و با کاهش سطح خشونت ها، سوالی که رهبران کشورهای ائتلافی باید از خود بپرسند، تغییر می کند.

با توجه به اینکه نیروهای آمریکایی، روسی، ترکی، ایرانی و دیگر نیروهای در سوریه حضوری دائمی در این کشور دارند، احتمال اشتباه محاسباتی مهلک وجود دارد. و با توجه به اینکه دولت بایدن هیچ استراتژی مشخصی برای بلند مدت ندارد، خطر یک درگیری بی پایان دیگر آمریکایی در منطقه نگران کننده است.

ائتلاف تحت رهبری آمریکا در عراق اغلب در زمان های اوج جنگ علیه داعش در کنار نیروهای شبه نظامی متحد ایران جنگیده اند. با این حال، از زمان سقوط خلافت خودخوانده این گروه تروریستی، گروه های شبه نظامی و نیروهای آمریکایی عمدتا با یکدیگر درگیر بوده اند و این درگیری با تنش ها بین آمریکا و ایران اوج گرفته است. مساله دیگری که نشان می دهد محلی ها حضور نیروهای آمریکایی و انگلیسی را نوعی اشغال می دانند، درخواست های مکرر سیاستمداران شیعه برای خارج شدن این نیروها از کشورشان است.

رئیس جمهوری باراک اوباما در سال 2011 به اصرار دولت عراق نیروهای آمریکایی را از این کشور خارج کرد و بعدتر، با اتهاماتی مبنی بر ارتباط خروج شتاب زده نیروها و ظهور داعش مواجه شد. بایدن در خودداری از تکرار این اشتباه محتاطانه عمل خواهد کرد. اما احتمالا او از تحولات در افغانستان خواهد آموخت که هیچ زمان مناسبی برای پایان دادن به جنگ وجود ندارد و حضور همیشگینیروهای ائتلافی در عراق و سوریه، علیه یک دشمن توهمی، باخطر آغاز یک جنگ جدید ابدی همراه است.