میدل ایست نیوز: طرف های درگیر در جنگ داخلی یمن، به دنبال اهداف خاص خود هستند و این موضوع، حل و فصل درگیری ها و پایان جنگ در این کشور را سخت کرده است.
خبرگزاری رویترز در گزارشی به بازیگران جنگ هفت ساله در یمن و اهدافی را که به دنبال تحقق آن هستند پرداخته است.
انصار الله
در اواخر دهه نود قرن گذشته میلادی، خانواده الحوثی در دورترین نقطه از شمال یمن، جنبشی دینی برای مذهب شیعه زیدیه که در دوره ای زمام امور یمن را در دست داشت، تشکیل داد اما نفوذ آن در شمال کشور به حاشیه رانده شد.
با افزایش درگیری های انصار الله با دولت یمن، آنها وارد درگیری هایی نظیر جنگ گروه ها با ارتش ملی و جنگ مرزی کوتاهی با عربستان شدند.
از زمان به دست گرفتن کنترل صنعاء از سال 2014، حوثی ها اداره بخش هایی از حکومت را در دست گرفتند اما استراتژی بلند مدت آنها مشخص نیست.
طرفداران علی عبدالله صالح
علی عبدالله صالح از سال 1978، قدرت را در یمن شمالی در دست گرفت و پس از یکی شدن یمن شمالی و یمن جنوبی در سال 1990 نیز رئیس دولت یمن باقی ماند.
صالح با کمک افراد دارای نفوذ در قبائل، بر کشور تسلط یافت و افراد خانواده خود را در مناصب فرماندهی در ارتش و مدیریتی در اقتصاد گماشت؛ امری که اتهامات فساد علیه وی را برانگیخت.
هنگامی که طرفداران سابقش طی تظاهرات بهار عربی از او دست کشیدند و او مجبور به کناره گیری شد، طرفداران وی به انصار الله که دشمن سابقشان بودند پیوستند و به آنها در به کنترل درآوردن صنعاء کمک کردند.
با وجود اختلافاتی که دو طرف داشتند، بخش گسترده ای از یمن را تا سال 2017 در دست داشتند و سپس صالح فرصت را برای بازپسگیری قدرت از طریق کودتا علیه انصار الله مناسب دید اما در پی تلاش برای فرار کشته شد.
طرفداران علی عبدالله صالح اکنون با حوثی ها می جنگند و تحت فرماندهی طارق، برادر زاده علی عبدالله صالح که افسر بلندپایه ای در ارتش است و با امارات ارتباط دارد، هستند.
دولت عبد ربه منصور هادی
عبد ربه منصور هادی افسری در یمن جنوبی بود و در سال 1994 به علی عبدالله صالح پیوست و پس از شکست جدایی طلبان توسط او به سمت معاونتش منصوب شد.
زمانی که علی عبدالله صالح کناره گیری کرد، عبد ربه منصور هادی به مدت دو سال به سمت نظارت بر دوره انتقالی تا زمان برگزاری انتخابات جدید در سال 2014 منصوب شد.
هادی با امارات که شریک اصلی عربستان است به دلیل ائتلاف با حزب اصلاح اسلامی اختلاف دارد و نیروهای هادی نیز بر سر به دست گرفتن کنترل بندر جنوبی عدن رقابت می کنند؛ جایی که نفوذ جدایی طلبان جنوب که مورد حمایت امارات هستند، زیاد شده است.
جدایی طلبان جنوب
پس از استقلال از بریتانیا، یمن جنوبی تنها حکومت کمونیستی در خاورمیانه بود اما از اختلافات داخلی مداومی رنج می برد.
به دلیل تضعیف یمن جنوبی در پی این اختلافات و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بخش جنوبی یمن با بخش شمالی آن تحت رهبری علی عبدالله صالح در سال 1990 یکی شد.
با روشن شدن این مساله که اکثر مناصب و قدرت ها در دست یمن شمالی است، جنوبی ها در سال 1994 به فکر جدایی طلبی افتادند اما ارتش علی عبدالله صالح، مانع از این کار شد و عدن را غارت کرد. در جنوب یمن بسیاری از به حاشیه رانده شدن از لحاظ اقتصادی و سیاسی ناراضی هستند.
شورای انتقالی جنوب بارها توانسته در پی درگیری با نیروهای عبد ربه منصور هادی کنترل عدن را به دست بگیرد و هنوز با وجود توافق دو طرف با میانجیگری عربستان در سال 2019 برای پایان درگیری ها، تنش ها بالاست.
تشکیلات تروریستی القاعده در جزیره العرب
اعضای گروه تروریستی القاعده پس از فرار از زندان یمن، به همراه دوستانشان که به عربستان فرار کردند، شاخه ای از القاعده در شبه جزیره عربستان تاسیس کردند تا این شاخه در جزیره العرب یکی از قوی ترین شاخه های القاعده باشد.
القاعده از هرج و مرج به وجود آمده در پی تظاهرات بهار عربی برای برپایی حکومت های کوچک در مناطق دوردست در شرق کشور سوء استفاده کرد و حملات خونینی انجام داد که موجب تضعیف دولت انتقالی هادی شد.
القاعده طی جنگ داخلی حملات شدیدی انجام داد و تداوم هرج و مرج در کشور به این گروه اجازه می دهد وضعیت و برنامه ریزی برای حملات در خارج از کشور را تقویت کند.
عربستان، امارات و ائتلاف عربی
عربستان، حوثی ها را، نمایندگان مخالف سرسخت خود در منطقه یعنی ایران می داند و می خواهد مانع از نفوذ آن در یمن شود.
به همین منظور نیروهای عربستان در طول مرزهای یمن و در برخی از استان ها مستقر شدند اما عربستان اکثرا اقدام به حمله هوایی به مناطق تحت کنترل حوثی ها می کند.
عربستان پایگاه و پناهگاه عبد ربه منصور هادی شده و با کمک لجستیکی از جنگ زمینی در شمال یمن حمایت می کند.
امارات نیز از دیگر شرکای اصلی ائتلاف عربی است و می خواهد مانع از قدرت گرفتن تندروهای اسلامگرا در یمن شود و بنادر یمن را دارای اهمیت استراتژیک می داند.
امارات برخی از نیروهای زمینی خود را در یمن مستقر کرد و در جنگ شماری از آن نیروها را از دست داد تا اینکه تا حد زیادی به حضور نظامی خود در خاک یمن در سال 2019 پایان داد.
اما امارات نفوذ خود در یمن را از طریق هزاران یمنی که اکثر آنها در استان های جنوبی هستند و توسط خود آموزش دیده و تسلیح شده اند، حفظ کرد.
دیگر کشورهای عضو ائتلاف عربی در یمن، نقش آفرینی کمتری نسبت به امارات و عربستان در این کشور دارند.
ایران
ایران از حوثی ها به عنوان بخشی از محور مقاومت در منطقه حمایت می کند و انصار الله نیز بخشی از ایدئولوژی انقلابی تهران را پذیرفته است.
اما سطح روابط بین دو طرف، واضح نیست؛ تهران قاچاق سلاح به یمن را تکذیب می کند اما عربستان و متحدانش ایران را به تسلیح و آموزش حوثی ها متهم می کنند.
در همین رابطه، وزارت دادگستری امریکا روز گذشته با انتشار بیانیهای خبر داد که نیروی دریایی این کشور در حین انجام فعالیتهای امنیتی معمول در دریای عرب محموله سلاح از دو کشتی و محموله نفت از 4 نفتکش دریایی را مصادره کرده است که هردو به ایران مربوط می شوند.
وزارت دادگستری امریکا ادعا کرده که این محموله به سمت نیروهای انصار الله در یمن در حرکت بوده و نیروهای سپاه ایران را به ارسال آن متهم کرده است.
این بیانیه افزوده که این محموله شامل 171 موشک زمین به هوا و 8 موشک ضد تانک میشود.