مذاکرات میان دمشق و آنکارا؛ آیا توافق آدانا دستخوش تغییر می‌شود؟

میدل ایست نیوز: توافق آدانا که در سال 1998 میلادی میان آنکارا و دمشق امضا شده، بنا بر اطلاعاتی با توجه به تحولات میدانی و نظامی شمال شرق سوریه اکنون بار دیگر مورد بازبینی دو کشور قرار گرفته است.

در توافق آدانا حرفی از ورود ارتش ترکیه به عمق 35 کیلومتری خاک سوریه نیامده است

خبرگزاری اسپتنیک روسیه به نقل از یک منبع نظامی سوریه خبر داد که دمشق و آنکارا در حال مذاکره درخصوص منطقه شرق فرات هستند.

این افسر ارتش سوریه که سرگرد حیدره جواد نام دارد، اظهار داشت: مهم‌ترین موارد مذاکره درباره منطقه شرق فرات و حضور نظامی ارتش ترکیه و مناطق تحت سلطه قسد و ائتلاف بین‌المللی ضد داعش و نیز فعال‌سازی توافق آدانا میان آنکارا و دمشق است که بر ورود ارتش ترکیه به عمق 35 کیلومتری اراضی سوریه در صورت بروز هر گونه تهدیدی علیه امنیت ملی ترکیه تصریح دارد.

وی افزود: در مذاکرات یاد شده پیشرفت‌هایی حاصل شده است و امیدواریم که به راهکاری برای حل این بحران دست یابیم.

اما در این میان باید گفت که در توافق آدانا هیچ اشاره‌ای به امکان ورود ارتش ترکیه به عمق 35 کیلومتری خاک سوریه در صورت بروز تهدیدی علیه امنیت ملی ترکیه نشده است بلکه در پیوست چهارم این توافق آمده است که نیروهای ارتش ترکیه تنها اجازه ورود به عمق 5 کیلومتری نوار مرزی مشترک با سوریه را دارند و آن هم در شرایطی که دولت سوریه قادر به کنترل امنیت مرزها نباشد؛ امری که به کنترل فعالیت حزب کارگران کردستان ترکیه موسوم به پ ک ک اشاره دارد که مشکل اصلی دو کشور در آن زمان به شمار می‌رفت و منجر به امضای توافق آدانا میان سوریه و ترکیه با میانجیگری مصر شد.

ترکیه خواهان اصلاح پیوست چهارم توافق آدانا است

ترکیه در سال 2019 میلادی پس از عملیات «سرچشمه صلح» علیه کُردهای مسلح و مخالف به دو توافق جداگانه با روسیه و امریکا دست یافت که بر ورود ارتش ترکیه به عمق 32 تا 35 کیلومتری سوریه برای تضمین امنیت مرزهایش تصریح داشت.

ترکیه اکنون در مذاکرات آتی به دنبال آن است که پیوست چهارم توافق آدانا را اصلاح کرده و حق ورود ارتش خود به عمق 35 کیلومتری سوریه را مورد تضمین قرار دهد.

ترکیه در سال 1998 میلادی نیروهای خود را در مرزهای مشترک با سوریه صف‌آرایی و تهدید کرد که علیه پ ک ک عملیات نظامی گسترده‌ای در خاک سوریه اجرا خواهد کرد، آنکارا همچنین دمشق را به حمایت از این گروه تروریستی جدایی‌طلب متهم کرد، این تنش‌ها با میانجیگری مصر به امضای توافق آدانا با 4 بند و 5 مورد و 5 سازوکار برای اجرایی شدن آن انجامید همچنین این توافق، 4 پیوست داشت که برخی جزئیات آن محرمانه بود.

بر اساس بندهای این توافق و پیوست‌های آن، اخراج «عبدالله اوجالان،» سرکرده پ ک ک از سوریه و برچیدن اردوگاه‌های این حزب در این کشور مورد توافق قرار گرفت.

همچنین توافق آدانا در پیوست سوم خود به اختلافات مرزی دو کشور پایان داد و دولت سوریه از ادعاهای خود درخصوص استان اسکندرون که در ترکیه به نام استان هاتای شناخته شده است، صرف‌نظر کرد.

آنکارا در تلاش برای انعقاد توافق با دولت سوریه است

در همین رابطه، «طه عوده اوغلو»، پژوهشگر امور روابط بین‌الملل ترکیه اظهار داشت: در حالی که آنکارا چند ماه پیش در پی سفر سفر هیات روسیه از تعلیق عملیات نظامی علیه قسد در شرق فرات خبر داده است، پشت درهای بسته در حال مذاکره با دولت سوریه درخصوص وضعیت شرق فرات و اجرایی‌سازی توافق آدانا است.

عوده اوغلو در گفت‌وگو با العربی الجدید تصریح کرد: علیرغم اینکه رسانه‌های نزدیک به دولت ترکیه این تحولات را پوشش نداده‌اند اما تحولات میدانی ( به ویژه پس از دیدار اردوغان و بایدن در حاشیه نشست جی بیست که ترکیه موفق به کسب حمایت امریکا برای عملیات نظامی علیه قسد نشد) بیانگر آن است که آنکارا در تلاش برای انعقاد توافق با دولت سوریه است؛ توافقی که شامل دورسازی عناصر قسد از مناطق مرزی به ویژه پس از مانع‌تراشی روسیه و امریکا برای عملیات نظامی آنکارا در شمال شرق سوریه است.

همچنین بخوانید:

جنگ پهپادی ترکیه علیه قسد؛ راهکاری به جای عملیات نظامی زمینی؟