میدل ایست نیوز: به نوشته وبگاه ایندیپندنت عربی، منابع آبی سوریه با چالش های زیادی مواجه است و هر یک از رودخانه های اصلی این کشور با کشورهای همسایه مشترک است.
سوریه تا حد زیادی به جریان آب از ترکیه از طریق رودخانه فرات و شاخه های آن وابسته است، علاوه بر افزایش میانگین رشد جمعیت و عوامل آلودگی، به عنوان مثال منطقه غوطه در نزدیکی شهر دمشق را می توان نام برد که یکی از حاصلخیزترین نقاط جهان است و گذشتگان آن را یکی از عجایب جهان می دانستند و اکنون شاهد کاهش آب های زیرزمینی است، علاوه بر عدم وجود سیاست های مربوط به آب و ضعف نهادها.
این سیاست ها بر ساخت سدها و توسعه آبیاری کشاورزی متمرکز است، مانند لوله کشی برای فراهم کردن آب آشامیدنی.
از جمله چالش های آبی دیگر در سوریه جنگی است که بیش از ده سال است که ادامه دارد و منجر به تخریب تاسیسات آبی در سراسر کشور شده است و دستیابی به آب آشامیدنی سالم را برای میلیون ها نفر در سراسر سوریه با چالش مواجه کرده است.
بر اساس گزارش کمیته بین المللی صلیب سرخ که در اکتبر 2021 منتشر شد، سوریه تا 40 درصد نسبت به یک دهه پیش از آن از کمبود آب آشامیدنی رنج می برد.
این جنگ که بیش از 10 سال به طول انجامیده است، دسترسی به خدمات اولیه، از جمله آب آشامیدنی سالم را به شدت با مشکل مواجه کرده است.
پیش از سال 2010، 98 درصد از ساکنان شهری و 92 درصد از جوامع روستایی به آب آشامیدنی سالم دسترسی داشتند، ولی در حال حاضر وضعیت بسیار متفاوت از قبل است و تنها 50 درصد از سیستم های آب و فاضلاب در سراسر کشور سوریه به درستی کار می کنند.
این تأسیسات، 30 تا 40 درصد از کارکنان فنی و مهندسی خود را برای حفظ و ادامه کار این سیستم ها از دست داده اند و همچنین افراد بسیاری کشور را ترک کرده اند.
رودخانه فرات، طولانی ترین رودخانه غرب آسیا از کوه های توروس در ترکیه سرچشمه می‌گیرد و از آنجا به سوریه سرازیر می شود، از شهر جرابلس در حومه شمالی حلب و از استان رقه در شمال عبور می کند و از آنجا از دیرالزور در شرق می گذرد تا به عراق می رسد.
از ترکیه تا سوریه و عراق، این رودخانه، 2800 کیلومتر را دربرمی گیرد.
در سوریه دو سد اصلی بر روی رود فرات ساخته شده است که عبارتند از: سد تشرین در حومه شمالی حلب و سد طبقه.
در سال 1987، سوریه قراردادی را برای تقسیم آب با ترکیه امضا کرد و در آن آنکارا متعهد شد که 500 متر مکعب آب بر ثانیه را به عنوان میانگین سالانه به سوریه بدهد، ولی این میزان از اوایل سال 2021 به کمتر از نصف کاهش یافته است و در برخی دوره ها به 200 مترمکعب بر ثانیه رسیده است.
به گفته «حمود الحمادیین»، مدیر سد تشرین، کاهش سطح آب، خطر افزایش آلودگی را بالا می برد و ماهی ها را در معرض خطر قرار می دهد.
وی همچنین گفت: ما به سمت یک فاجعه انسانی و زیست محیطی پیش می رویم.
بر اساس تحقیقات، کاهش چشمگیر ذخایر آب در سدهای طبقه، تشرین و بعث در فرات، تولیدات کشاورزی را در بیش از 475 هزار فدان(200 هزار هکتار) از زمین های آبیاری شده تهدید می کند و کشاورزان محلی، 80 درصد محصول خود را از دست داده اند.
گفته می شود که از هزاران سال پیش، رودخانه فرات و بزرگترین شاخه آن، رودخانه خابور برخی از قدیمی ترین مناطق کشاورزی را آبیاری می کرده است، ولی این رودخانه ها در حال حاضر در حال خشک شدن هستند.
