خبر اولمقالاتنگاه خاورمیانه

ایران و عربستان، پس از یک سال مذاکره

ایران و عربستان در دور پنجم مذاکرات، در سطح امنیتی به توافق رسیدند و نتایج آن به وزارت خارجه دو کشور انتقال داده شد تا شرایط برای برگزاری مذاکرات دیپلماتیک با حضور مقامات دیپلمات دو کشور فراهم شود.

میدل ایست نیوز: یک سال مذاکرات عربستان و ایران برای رسیدن به کورسوی امیدی، ممکن است به باز شدن صفحه جدیدی در روابط دوجانبه تهران-ریاض منجر شود؛ روابطی که با آغاز سال 2016 و به صورتی بی سابقه تیره و تار شد.

فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق پس از پایان دور پنجم مذاکرات در بغداد خبر پیشرفت در مذاکرات اخیر را اعلام کرد و گفت که دو طرف به یادداشت تفاهمی شامل چند بند که منجر به بهبود تدریجی روابط شود، دست یافتند.

بنابر آنچه منابع عراقی فاش کردند، دور پنجم مذاکرات در سطح اطلاعاتی و بلندپایه به ریاست خالد الحمیدان، رئیس دستگاه امنیتی اطلاعاتی عربستان و سعید ایروانی، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران برگزار شد.

توافق امنیتی بین عربستان و ایران

منابع عراقی فاش کردند که در دور اخیر مذاکرات، دو طرف در سطح امنیتی به توافق رسیدند و نتایج آن به وزارت امور خارجه دو کشور انتقال داده شد تا شرایط برای برگزاری مذاکرات دیپلماتیک با حضور مقامات دیپلمات دو کشور فراهم شود.

وزیر امور خارجه عراق در این رابطه گفت که اکنون دو طرف در انتظار مذاکرات در سطح سیاسی هستند و به زودی نشستی در سطح فیصل بن فرحان و حسین امیر عبداللهیان، وزرای امور خارجه عربستان و ایران برگزار خواهد شد.

این دور از مذاکرات بین دو کشور مورد استقبال و نظر مثبت ایران قرار گرفت و سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران آن را مثبت و بسیار سازنده توصیف کرد.

رسانه های عراقی به نقل از منابع ایرانی گزارش دادند که ایرانی ها پیشنهاد دادند که نشستی بلندپایه بین دو کشور برای امضای توافقنامه همکاری مشترک بر سر چگونگی روابط دو کشور در آینده برگزار شود و رئیس هیئت عربستان وعده داد که این پیشنهاد را به مقامات کشورش انتقال دهد.

تاخیر عربستان در پاسخگویی به ایران به تجربه یک سال گفت وگو باز می گردد که ایران در آن در یک سطح از هماهنگی نبوده بلکه فراز و نشیب و انعطاف و سخت گیری داشته است.

یک سال مذاکرات بین دو کشور

مذاکرات بین ایران و عربستان در آوریل سال گذشته در بغداد و تحت نظر دولت عراق برای بازگشت روابط بین تهران و ریاض و رسیدن به تفاهم دوجانبه و توافق برسر مسائل منطقه به خصوص جنگ یمن آغاز شد.

چهارمین دور از مذاکرات بین ایران و عربستان در سپتامبر 2021 به پایان رسید و خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران به توافقات اولیه بین دو کشور اشاره کرد.

از طرفی دیگر وزیر امور خارجه عربستان در اکتبر سال گذشته گفت مذاکرات با ایران دوستانه و اکتشافی بوده است.

چهارمین دور از مذاکرات ایران و عربستان بنا به دلایلی جدی گرفته شد به ویژه با توجه به اینکه این دور از مذاکرات پس از روی کارآمدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری جدید ایران برگزار شد.

از دیگر دلایل جدی شدن مذاکرات بین دو کشور در دور چهارم، کاهش شدت هجمه رسانه ای بین دو کشور بود که از جدی بودن مذاکرات بین ایران و عربستان و تمایل دو طرف برای دستیابی به توافق و حل اختلافات نشان داشت.

اما دیگر دلیل جدی بودن این دور از مذاکرات این بود که دور چهارم در فرودگاه بین المللی بغداد با حضور دو هیئت از متخصصان امور امنیتی، سیاسی و اقتصادی برگزار شد و برخی رسانه های ایرانی و عربی از حضور عادل الجبیر، وزیر مشاور در امور خارجه عربستان و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران خبر دادند.

اما منابعی به العربی الجدید گفته بودند که سعید ایروانی، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و خالد الحمیدان، رئیس دستگاه اطلاعاتی عربستان، ریاست هیئت های کشورشان را برعهده داشتند.

سایت نور نیوز نیز به نقل از یک منبع در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران، دیدار بین شمخانی و الجبیر را تکذیب کرده بود.

چهارمین دور از مذاکرات ایران و عربستان با حضور هیئت عراقی به ریاست مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق که کمیته ای کوچک متشکل از وزارت امور خارجه، سرویس امنیت ملی و دستگاه اطلاعاتی برای پیگیری مذاکرات بین دو کشور تشکیل داده بود، برگزار شد.

شرایط حاکم بر دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان

پنجمین دور از مذاکرات ایران و عربستان در سایه شرایط منطقه ای و بین المللی از جمله جنگ اوکراین، رکود مذاکرات برای احیای توافق هسته ای ایران و تغییرات کیفی در یمن طی ماه های اخیر و آتش بس موقت در این کشور برگزار شد.

ناظران و کارشناسان بر این باورند نتایج مذاکرات ایران و عربستان برای بررسی همه پرونده های مورد اختلاف قابل اتکاست اما همچنان اختلافاتی وجود دارد که حل آن در سطح دوجانبه امکان پذیر نیست بلکه به توافقات منطقه ای و بین المللی نیاز دارد از جمله امنیت منطقه، پرونده انرژی و مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر و فعالیت های برهم زننده ثبات منطقه.

با این وجود ایران و عربستان می توانند هجمه رسانه ای را متوقف کنند و روابط دیپلماتیک را بازگردانند و فعالیت نمایندگی های دیپلماتیک را از سر بگیرند و حجاج ایرانی به صورت عادی و بدون تنش به حج اعزام شوند.

واضح است که دو طرف تمایل مشترکی برای حل اختلافات و بهبود شرایط دارند که در همین رابطه تلاش های عراق و موافقت بین المللی توانسته به پیشرفت مذاکرات کمک کند.

اولویت توقف جنگ در یمن

تاکنون دو کشور اولویت ها و پرونده های منطقه ای را بررسی کرده اند که از بین مهمترین اولویت ها، توقف جنگ در یمن است.

دو طرف به خوبی می دانند که امکان تداوم جنگ در یمن وجود ندارد و دور جدیدی از جنگ بین طرف های درگیر به نفع انصار الله و طرف های دیگر نخواهد بود.

نشانه هایی نیز وجود دارد که تهران متقاعد شده است که تداوم جنگ در یمن، خسارت های مادی و بشری بیشتری را به همراه خواهد داشت.

توافق هسته ای ایران

مانع اصلی پیش روی مذاکرات ایران و عربستان، احیای توافق هسته ای ایران بدون در نظر گرفتن نگرانی های برخی کشورهای منطقه و مهمترین آن رفع تحریم های سپاه ایران از سوی امریکا و پرونده موشک های بالستیک و مساله توقف مداخلات در کشورهای عربی است. البته پرونده بحرین نیز برای عربستان که امنیت این کشور را بخشی از امنیت خود می داند، اولویت محسوب می شود.

عربستان گفته است که با پایان دور چهارم مذاکرات بین دو کشور، مذاکرات در مسیر سیاسی، امنیتی و فرهنگی قرار می گیرد و این امر به گشایش اقتصادی منجر خواهد شد.

مهمتر از همه این که دور پنجم مذاکرات قرار است در سطح دیپلماتیک برگزار و راه حل هایی برای اکثر اختلافات بین دو کشور مطرح شود.

منبع
العربی الجدید

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا