میدل ایست نیوز: به نوشته وبگاه الجزیره، نخبگان فرهنگی و ادبی در عراق از گسترش پدیده سرقت مالکیت معنوی بدون اقدام نهادی برای مهار آن شکایت دارند و در میان آشفتگی شرایط امنیتی و سیاسی، این تخلف در زمینه مالکیت معنوی تنها به تولیدات ادبی محدود نشده، بلکه شکل های متعددی از تخلف را در زمینه های مختلف دربر گرفته است.
«سهی عوده»، روزنامه نگار عراقی، تنها به صورت تصادفی با بخش هایی از مقالات خود رو به رو شد که به طور کامل به نام شخص دیگری در خبرگزاری های معروف و بدون ذکر نام او منتشر شده بود.
در جستجویی که در اینترنت انجام می داد، عنوان مقاله ای که در یک خبرگزاری داخلی منتشر شده بود، نظر او را جلب کرد که شبیه به مقاله ای بود که وی در گذشته در یک خبرگزاری بین المللی منتشر کرده بود.
پس از مطالعه متوجه شد که بخش های کاملی از مقاله های او کپی و بدون تغییر قرار داده شده است.
این امر باعث شد که در صفحه شخصی این فرد جستجو کند و هنگامی که آن را یافت از این حقیقت شوکه شد که بیشتر مقاله های این شخص از بخش هایی از مقاله های او یا افراد دیگر تشکیل شده است.
سهی نزد شخص مورد نظر رفت و با او رو به رو شد و او سهی را در فیس بوک بلاک کرد و با موضوع با سردی و بی توجهی برخورد کرد.
وی به وبگاه الجزیره می گوید: سرقت مالکیت فکری با توجه به هرج و مرج موجود در عراق آسان شده است و سهی در ادامه می افزاید که آگاهی قانونی و مطبوعاتی برای رسیدگی به چنین مواردی وجود ندارد.
سهی تنها کسی نیست که دچار این مشکل شده، بلکه دیگران هم در معرض سرقت مالکیت فکری قرار گرفته اند، از جمله آنها «منتظر ناصر»، روزنامه نگار و سردبیر روزنامه الکترونیکی العالم الجدید است.
منتظر ناصر به وبگاه الجزیره می گوید که وی به سرقت مقاله هایش یا بخش هایی از آنها عادت کرده است.
به اعتقاد وی، عدم اقدام رسمی در برابر این گونه اعمال، نشریات ادبی و مطبوعاتی را طعمه آسانی برای افراد سودجو قرار می دهد.
ناصر علت رواج سرقت های فکری را دو چیز می داند: اول اینکه نهادهای مطبوعاتی مطالبه ای برای این مسئله ندارند و یا اهمیتی به موضوع مالکیت فکری نمی دهند.
دوم اینکه رسانه هایی که گزارش ها یا مقالاتی را بدون نظارت و دقت و یا اطمینان یافتن از صحت منبع آنها منتشر می کنند، بخش بزرگی از مسئولیت گسترش سرقت مالکیت فکری را به دوش می کشند.
پدیده سرقت مالکیت فکری تنها به گزارش ها و مقاله های مطبوعاتی محدود نمی شود، بلکه به آثار ادبی نیز کشیده شده است؛ چنان که ادبا و صاحبان فرهنگ از گسترش سرقت های فکری و ادبی و شکل های مختلف آن شکایت می کنند.
این امر به جایی رسیده است که به گفته «عمر السرای»، شاعر، این سرقت ها به شعر و نثر نیز کشیده شده است و برخی جرأت کرده اند که کتاب ها یا ایده های دیگران را سرقت کنند و به خود نسبت دهند. این امر حتی از این هم فراتر رفته و به پایان نامه های دانشگاهی رسیده است که باید تحت نظارت و کنترل نهادهای دولتی باشند.
به گفته «سعد محسن»، صاحب انتشارات سطور، به اعتقاد صاحبان فرهنگ و روشنفکران، گسترش پدیده سرقت مالکیت فکری تنها بر صاحبان حقیقی این افکار تاثیر نمی گذارد، بلکه از این حد فراتر می رود و چهره بدی از شرایط فرهنگی جامعه را به نمایش می گذارد و بر صاحبان فرهنگ و ناشران تاثیر منفی می گذارد.
قانون کپی رایت(حق تالیف) شماره 30 سال 1971 و مصوبه 84 حکومت ائتلاف موقت عراق از حقوق مالکیت فکری با مجازات زندان و پرداخت جریمه برای سارقین مالکیت فکری حمایت می کند، ولی این قوانین اجرا نمی شوند.