میدل ایست نیوز: در حالی که روابط مصر و امریکا در هفتههای اخیر با دیدار «عبدالفتاح السیسی» با «جو بایدن» در عربستان و تماس تلفنی آن دو در ماه گذشته بهبود چشمگیری یافته بود، منابع مصری احتمال دادهاند که تحولات تازهای تیرگی مجدد روابط دو کشور را موجب شود.
یک مقام بلندپایه مصری که نخواسته نامش فاش شود به نشریه «العربی الجدید» گفته که اصلیترین عاملی که گرمی روابط قاهره و مسکو را تهدید میکند، تحویل گرفتن 4 فروند جنگنده سوخو 35 از روسیه توسط مصر است که در روزهای اخیر به صورت محرمانه انجام شده است.
این مقام گفته که توافقات اخیر مسکو و قاهره که به معنای حمایت مصر از سیاستهای روسیه تعبیر شده از جانب امریکا با واکنش احتیاطآمیز مواجه شده وبه خصوص که «امریکا میپنداشت که بایدن در دیدار با السیسی توانسته قاهره را به بی طرفی کامل در نزاع اخیر میان روسیه و غرب وادارد».
به گفته این مقام، دولت امریکا با اطلاع از اهمیت این دیدار برای سران مصر، تلاش کرد از آن برای تضمین بی طرفی مصر در نزاع روسیه با غرب استفاده کند، اما «تحویل گرفتن جنگندههای سوخو 35 از جانب مصر برای امریکا غافلگیرکننده بود».
بر اساس این گزارش، روسیه عملا مصر را به نهایی کردن این توافق که در سفر السیسی به صربستان امضا شده بود ترغیب کرد.
این منبع آگاه تأکید کرده که قاهره به علل گوناگون و از همه مهمتر به علت نیاز به حمایت امریکا در مذاکراتش با صندوق بینالمللی پول برای دریافت وام جدید، ترجیح میداده که این جنگندهها را فعلا تحویل نگیرد؛ ضمن اینکه تحویل این جنگندهها در شرایط بحرانی اقتصادی در مصر، دولت این کشور را در برابر افکار عمومی تحت فشار قرار میدهد.
مصر در سال 2019 توافقنامهای 2 میلیارد دلاری برای خرید 20 فروند جنگنده سوخو 35 با روسیه امضا کرد که در همان زمان خشم امریکا را برانگیخت و واشنگتن تهدید کرد که در صورت اجرای توافق، مصر را تحریم خواهد کرد. اما مصر به توافق عمل کرد و اول محموله از این جنگندهها را در اوت 2020 تحویل گرفت.
یک مقام دیپلماتیک مصری دیگر تأکید کرد که موضوع دیگری که موجب نارضایتی امریکا از مصر شده اعلام خودداری قاهره از به رسمیت شناختن استقلال کوزوو است که واشنگتن آن را جانبداری از روسیه به شمار آورده است.
به گفته این مقام مصری، وزیر امور خارجه روسیه در سفر به قاهره در 24 ژوئیه گذشته نیز حامل پیامهای آشکار از جانب ولادیمیر پوتین به عبدالفتاح السیسی درباره نتایج دیدار وی با رئیس جمهوری امریکا در جده بوده است، چون مسکو به قاهره به چشم شریک راهبردی در قاره آفریقا نگاه میکند.
از سوی دیگر، یک مقام دولتی مطلع از برنامه هستهای روسیه، خبر داد که در مرحله بعد از حمله روسیه به اوکراین، اختلافات شدیدی میان قاهره و مسکو درباره تأخیر روسیه در اجرای پروژه ساخت نیروگاه اتمی الضبعه بر اساس زمانبندی مصوب دو کشور درگرفته است.
این مقام که نخواسته نامش فاش شود تأکید کرد که این اختلافات تا حد احتمال فسخ قرارداد و منتفی شدن اجرای پروژه نیز کشیده شد هرچند در ماه آوریل گذشته تماسهای گستردهای از جانب روسیه برای نجات این پروژه برقرار شد.
او افزود که اعلام آغاز بتونریزی در نیروگاه الضبعه که در ماه گذشته اعلام شد، عملا تلاش روسیه برای تأکید بر جدیتش در اجرای پروژه و پایان دادن به شایعه توقف آن بود.
ماه گذشته، سازمان نیروگاههای هستهای مصر پس از برگزاری مراسمی رسمی با حضور مقامات مصری و روسیهای، با انتشار بیانیهای تأکید کرد که مرحله تأسیسات و آغاز بتونریزی برای ساخت رآکتور اول نیروگاه اتمی ضبعه آغاز شده است.
«محمد شاکر»، وزیر برق مصر، آغاز اجرای این پروژه را «حادثهای تاریخی» برای مصر دانست که با تأخیر 5 ساله و پس از پشت سر گذاشتن چالشهای گوناگون تحقق یافت.
«سرگی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه، نیز تأکید کرد که روند اجرای این پروزه به خوبی جریان دارد و بتونریزی اولیه با موفقیت به پایان رسیده است.
مصر امیدوار بود که رآکتور اول با توان 1200 مگاوات در سال 2024 به بهرهبرداری برسد اما با تأخیر پیش آمده، بهره برداری از رآکتور اول دستکم تا 2028 به تعویق افتاده است.