میدل ایست نیوز: قَطّاره امام علی (ع) یا چشمه امام علی (ع)، زیارتگاهی نزدیک به کربلا و در شمال جاده این شهر به سوی عینالتمر است.
این زیارتگاه در باور مردم، همان چشمهای است که امام علی (ع) در مسیر نبرد صفین آشکار کرد. قطاره امام علی (ع)، امروزه گسترش زیادی یافته و دارای شبستانی بزرگ، چندین بستان و امکانات رفاهی است.
در برخی منابع شیعه، رویداد پیدایش چشمه توسط امام علی (ع) آمده، ولی در مکان آن اختلاف است، که برخی از آنها چنیناند: نقطهای در ساحل غربی رود فرات، ظهر کوفه، پس از گذشتن امام علی (ع) از کربلا و صحرایی میان انبار تا هیت.
قَطّاره امام علی (ع)، نزدیک به 20 کیلومتری جنوب غربی کربلا و در شمال جاده این شهر به سمت عینالتمر، قرار دارد. این زیارتگاه، نزدیک دریاچه رَزّازه واقع شده است.
بر پایه برخی منابع شیعه، امام علی (ع) در مسیر صفین، به همراه لشکر خود وارد صحرایی بیآب و علف شد. ایشان نزدیک ستون یا میل بلندی توقف کرد که بالای آن، راهبی مسیحی زندگی میکرد. نزدیک این ستون یا میل، صخرهای بود که اصحاب ايشان نتوانستند با یکدیگر آن را بلند کنند. سپس امام آن را از جا کند و زیر آن، چشمه آب زلالی پدیدار شد.
پس از آنکه اصحاب او، از آب چشمه سیراب شدند، امام علی (ع) صخره را به جای نخست برگرداند و چشمه را پوشاند و از آنجا حرکت کردند. هنوز دور نشده بودند که امام علی (ع) از اصحاب خود خواستند تا برگردند و چشمه را بیابند. برخی از اصحاب او بازگشتند؛ ولی نتوانستند محل چشمه را پیدا کنند؛ پس نزد راهب رفتند و او به آنها خبر داد که به جز پیامبران یا اوصیای پیامبران، هیچکس نتوانسته است این چشمه را آشکار کند. در برخی از این منابع، افزوده شده که آن راهب، اسلام آورد و به امام علی (ع) پیوست و سرانجام در جنگ صفین، به شهادت رسید.
درباره محل وقوع این ماجرا، در روایات، اختلاف است. در بیشتر روایات، محل وقوع حادثه، نقطهای در ساحل غربی رود فرات، ذکر شده است. در روایت نصر بن مزاحم، که به گمان، قدیمیترین راوی این رویداد است، محل وقوع آن ظَهر کوفه بیان شده است.
ابن شهرآشوب و قطب راوندی، مکان وقوع آن را صندودا ذکر کردهاند. در روایت حسین بن حمدان خصیبی و شیخ مفید و نیز در اشعاری از سید حمیری، محل وقوع آن، پس از گذشتن امام علی (ع) از کربلا بیان شده است. ابن اعثم، نیز محل آن را صحرایی که امام علی (ع) میان انبار تا هیت، از آن عبور کرده، دانسته است.
در کتب شیعه، رویداد دیگری درباره توقف و نماز خواندن لشکر امام علی (ع) در نزدیکی دیر راهبی در منطقه براثا ذکر شده؛ این رویداد در مسیر بازگشت ايشان از نبرد نهروان بوده و با رویداد گفته شده شباهت دارد. امروزه در مسجد براثا نیز چشمه آبی وجود دارد که گفته میشود امام علی (ع) آن را آشکار کرده است.
بر پایه گزارشی نزدیک به سال ۱۴۳۷ق (۱۳۹۵ش)، اطراف قطاره امام علی (ع) را دیوارههای صخرهای به نسبت بلندی فراگرفته و به تازگی، روی چشمه، اتاقی ساختهاند که دارای یک گنبد کوچک سبزرنگ است. چشمه آب، در گوشهای از بنا قرار دارد و یک ضریح، به صورت پنجره چوبی مشبک یک ضلعی، روی آن نصب شده است.
در سال ۱۴۴۰ق (۱۳۹۷ش)، این زیارتگاه گسترش زیادی یافته و دارای شبستانی بزرگ، دو گنبد، چندین بُستان و امکانات رفاهی شده است.