میراث شوم سال گذشته برای 2023 خاورمیانه

میدل ایست نیوز: جهان سال نو میلادی را جشن گرفت و سال سختی را وداع گفت. سالی که شاهد جنگ جدیدی در اوکراین بودیم. این جنگ به افزایش قیمت کالاها، مواد غذایی و حمل و نقل جهانی به ویژه در کشورهای عربی مشخصا مصر، تونس، لبنان، سودان، سوریه و یمن کمک کرد و میانگین تورم و فقر را افزایش داد.

در فلسطین مردم با نگرانی تاثیرات احتمالی دولت جدید بنیامین نتانیاهو را دنبال می‌کنند. همراه او مجموعه‌ای از افراد دارای سابقه و محکوم شده، وارد کنیسه شده‌اند و تغییراتی را از طریق قانون تحمیل کرده‌اند که به آنها امکان داده است تا مناصب مهمی را بدست آوردند. مناصبی که می‌تواند راه را برای آنها به منظور الحاق کرانه باختری هموار کند.

در سوریه نیز که به کشوری اشغال شده از سوی چندین طرف تبدیل شده، مردم نگران هستند. در حالی که سوری‌های آواره شده به کشورهای منطقه از جمله ترکیه، عراق، لبنان و اردن در معرض مشکلاتی غیر قابل تحمل هستند با این ترس نیز دست به گریبانند که به مناطق تحت سیطره حکومت به اجبار بازگردانده شوند. در مناطق آزاد شده از سیطره حکومت نیز نسبت به امکان توافق ترکیه با بشار اسد نگرانی وجود دارد. توافقی که باعث سیطره دوباره حکومت بر این مناطق بدون هر گونه ملاحظه ای شود. در سایر مناطق مردم از مشکلات معیشتی، فقر، نبود برق و امنیت شکایت دارند.

هرج و مرج، بیماری، فقر و درگیری‌های متعدد بر یمن و لیبی سایه انداخته است و به نظر نمی‌رسد راه حل سیاسی قریب الوقوعی برای آنها در پیش باشد.

اوضاع در تونس نیز با بن بست رسیدن طرح قیس سعید، رئیس جمهوری که یک شبه تصمیم های فوق العاده و تعجب آور گرفت، به مرحله انفجار نزدیک می‌شود.

کشمکش میان مراکش و الجزایر نیز ادامه دارد. اوضاع اقتصادی در مصر نیز نویدبخش نیست.

این در حالی است که عراق که سال گذشته به سختی دولت تشکیل داد و بعد از حدود 10 ماه بلاتکلیفی سامانی گرفت نیز همچنان با مشکلات و مسائل فساد، فرقه گرایی و گروه های مسلح خودسر و احتمالا تشدید نفوذ ایران دست به گریبان است.

در لبنان نیز همچنان منصب ریاست جمهوری خالی مانده است و در کنار آن لبنانی‌ها شدیدا احساس سرخوردگی و ناامیدی می‌کنند. این را باید در کنار بحران شدید اقتصادی لبنان تصور کنیم که امان مردم را بریده و وضعیت این کشور را به شدت سخت کرده است.

با وجود امیدی که از توافق جدید میان نظامی‌ها و غیرنظامی‌ها در سودان ناشی شده است، طرف‌های سیاسی متعددی آن را تسلیم شدن در برابر ارتش می‌دانند.

آنچه سال جدید بیشتر از سال‌های قبل تاکید می‌کند پیوند میان اوضاع خاورمیانه و اروپا و اوضاع جهان عرب و مسلمان و جهان است.