زلزله؛ دروازه خروج اسد از انزوای بین المللی

میدل ایست نیوز: به نظر می رسد نظام سوریه از زلزله ویرانگر اخیر راهی برای بهره برداری از این بحران برای عادی سازی روابط با کشورهایی که با آن در پی ناآرامی از سال 2011، قطع رابطه کردند، یافته است.

به گزارش الخلیج آنلاین، اندکی از زلزله ویرانگر که هزاران قربانی و مصدوم داشت، نگذشته بود که برخی کشورهای عربی از این بحران برای ارتباط گرفتن با حکومت سوریه استفاده کردند.

این بحران، دری به روی حکومت سوریه گشوده است تا از انزوای بین المللی تحمیل شده، خارج شود، حال باید دید این امر با کشورهای عربی که تاکنون ارتباطی با سوریه برقرار نکردند نیز، محقق می شود.

همه گام ها به سوی دمشق

با فاجعه زلزله در مناطق مختلفی از سوریه که برخی از آن خارج از کنترل حکومت است، رؤسای جمهور و سران مصر، الجزائر، اردن، عمان، امارات و بحرین با بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه تماس گرفتند و ضمن اعلام همبستگی خود، جان باختن شهروندان در این زلزله را تسلیت گفتند.

این مساله به اینجا ختم نشد بلکه برخی نظیر عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات به دمشق سفر و با اسد دیدار کرد.

ایمن الصفدی، وزیر امور خارجه اردن نیز چند روز پس از دیدار با بن زاید، با اسد و فیصل المقداد، وزیر خارجه سوریه پس از 12 سال دیدار کرد.

سوریه در پی زلزله کمک های بشردوستانه امدادی و پزشکی از چندین کشور نظیر مصر، اردن، تونس، ارمنستان، پاکستان، هند، روسیه، ایران، الجزائر، ونزوئلا، عمان، صربستان، عراق، امارات، لیبی، بحرین، لبنان و عربستان دریافت کرد و برخی کشورها نیز تیم های امداد و نجات برای کمک به عملیات امداد و نجات به سوریه ارسال کردند.

دو خبرگزاری روسیا الیوم و اسپوتنیک نیز اخبار ضد و نقیضی درباره سفر احتمالی فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان به دمشق پس از 11 سال قطعی روابط منتشر کرده بودند.

در حالی که اسپوتنیک نوشته بود بن فرحان به زودی به دمشق می رود، روسیا الیوم منتشر کرده بود که وزیر امور خارجه عربستان قصد سفر به دمشق را ندارد؛ متعاقبا این مساله توسط وزیر امور خارجه عربستان تکذیب شد.

بهره برداری از هر فاجعه

عبدالکریم العمر، فعال و تحلیلگر سیاسی سوریه ای معتقد است که نظام سوریه از هر فاجعه یا شرایط منطقه ای برای بازگرداندن روابط با کشورهای عربی و منطقه ای بهره برداری می کند.

وی گفت که نظام سوریه همواره از طریق رسانه و مسئولانش چنان سخن می گوید که انگار در وضعیت پیروزی به سر می برد اما هر امتیازی را برای تحقق این دستاوردها می دهد که عادی سازی با برخی کشورها از این طریق امکان پذیر است.

العمر تاکید کرد که فاجعه زلزله، نظام سوریه را به سوی بهره برداری از آن و به کار گرفتنش برای بازگرداندن روابط با برخی کشورها سوق داد.

وی افزود که ملاحظه کردیم بشار اسد از مواضع برخی کشورهای عربی سخن می گوید بدون اینکه از ایران و روسیه سخنی به میان آورد تا برخی کشورهای عربی همانند مصر، امارات و عربستان را به سمت خود جلب کند.

این تحلیلگر سیاسی بیان کرد که سوریه تمایل شدیدی به بازگرداندن روابط با کشورهای عضو شورای همکاری و به طور مشخص عربستان دارد، زیرا به شدت در این شرایط سخت به منابع مالی و روابط سیاسی با این کشورها نیاز دارد.

وی اظهار داشت که عربستان یکی از کشورهایی است که با عادی سازی روابط با حکومت سوریه و نظام اسد مخالف است و حتی اگر برخی کمک ها به مناطق تحت کنترل حکومت سوریه ارائه کند، اما مخالف عادی سازی و بازگشت روابط با حکومت سوریه است که این مساله را می توان از زبان مقامات بلندپایه عربستان شنید که از راه حل سیاسی فراگیر سخن می گویند.

العمر اشاره کرد که تلاش های پی در پی حکومت سوریه برای کسب همدردی جهانی درخصوص وضعیت انسانی در سوریه، تنها تلاشی برای دست یافتن به منابع مالی بیشتر است.

شورای همکاری و سوریه

حدود 12 سال از آغاز ناآرامی ها در سوریه در 15 مارس 2011 می گذرد؛ ناآرامی هایی که با یک تظاهرات کوچک در دمشق آغاز شد و متعاقبا در همه شهرهای سوریه گسترش یافت.

کشورهای عضو شورای همکاری از موضع طرح عربی که توسط شورای وزارتی اتحادیه عرب در پی تداوم ناآرامی ها در سوریه اتخاذ شد، حمایت کردند و در این راستا، کشورهای عضو شورای همکاری تصمیم به خارج کردن سفرای خود از سوریه گرفتند و همه آنها از سفرای سوریه خواستند، خاکشان را ترک کنند.

پس از گذشت 11 سال از بحران در سوریه، برخی کشورهای عضو شورای همکاری، ارزیابی مجدد روابط با حکومت سوریه از طریق سفر به این کشور، گشایش سفارت و غیره را آغاز کردند.

امارات گویا بیشترین تمایل به عادی سازی روابط با دمشق را در میان کشورهای شورای همکاری داشته و در سال 2021 خواستار بازگشت سوریه به کرسی خود در اتحادیه عرب شده است.

امارات در سال 2018 سفارت خود در دمشق را پس از 7 سال بازگشایی کرد و اسد نیز سال گذشته پس از سفر وزیر امور خارجه امارات به دمشق، به ابوظبی رفت.

در همین رابطه، انستیتو کشورهای شورای همکاری در واشنگتن از دیدار خالد الحمیدان، رئیس اطلاعات عربستان با همتای سوری خود در دمشق در اوایل ماه مه سال گذشته و همچنین دیدار او با اسد خبر داده است.

بحرین نیز پا جای پای امارات گذاشت و در دسامبر 2021 نخستین سفیر خود در دمشق پس از بحران در سوریه را معرفی کرد.

پیش از بحرین نیز عمان سفیر خود را در سال 2020 معرفی کرده بود اما همچنان قطر، کویت و عربستان تا به امروز مخالف هرگونه عادی سازی روابط و نزدیکی به حکومت سوریه هستند.