اقتصادیخبر اولسیاسیمقالات

راه دشوار عراق برای امکان رقابت با تولید نفت عربستان

تحلیلگران بازار جهانی انرژی معتقدند ظرفیت و تولید نفت عراق احتمالا در بازه زمانی 5 سال آینده رشدی حدودا 25 درصدی خواهد داشت.

نویسنده: رووِنا ادواردز، ماها اِل دهان و احمد رشید

میدل ایست نیوز: تحلیلگران بازار جهانی انرژی معتقدند ظرفیت و تولید نفت عراق احتمالا در بازه زمانی 5 سال آینده رشدی حدودا 25 درصدی خواهد داشت و به اوج خود می رسد و بدین ترتیب، اهداف سال 2027 تحقق می یابد و به جاه طلبی دیرینه عراق برای رقابت با عربستان سعودی، بزرگ ترین تولیدکننده اوپک، جامه عمل می پوشاند.

با این حال، درگیری های سیاسی داخلی برای عراق به قیمت از دست رفتن فرصت های سرمایه گذاری سریع تر در افزایش تولید نفت، تمام شده اند و اکنون که سرعت انتقال انرژی افزایش یافته، این احتمال وجود دارد که عراق به رغم تلاش های قابل توجه وزیر جدید انرژی کشور برای جذب سرمایه، هرگز نتواند صدها میلیارد بشکه نفتی را که در ذخایر خود دارد، نقد کند.

تولید نفت عراق از سال 2016 تاکنون روی حدود 4.5 میلیون بشکه در روز متوقف شده است. در فاصله زمانی سال 2009 که دولت عراق بخش انرژی را فعال کرد و شرکت های بین المللی نفتی به بزرگ ترین میدان های نفتی این کشور راه یافتند، ظرفیت تولید رشد قابل توجهی داشت. اما پس از آن، از سرعت افزایش تولید به مرور کاسته شد و یکی از دلایلش هم موافقت عراق به تعیین سقف تولید بر اساس سیاست های توافقی سازمان کشورهای تولیدکننده نفت (اوپک) و متحدان آن، یعنی گروه موسوم به اوپک پلاس، بود.

عاصم جهاد، سخنگوی وزارت نفت عراق، به رویترز گفت که حیان عبدالغنی، وزیر نفت این کشور که در ماه اکتبر روی کار آمده، قصد دارد استراتژی های تولید نفت عراق را برای رفع نیازهای محلی و در عین حال پیروی از توافق اوپک پلاس به روز کند. جهاد افزود: «هنوز زود است که دولت جدید درباره افزایش قابل توجه تولید نفت عراق خارج از توافق اوپک پلاس صحبت کند. بر اساس این توافق، هدف تولید عراق تا ماه دسامبر، 4.43 میلیون بشکه در روز است.»

تحلیلگران شرکت مشاوره ریستاد انرژی و اف.جی.ای به رویترز گفتند که در نتیجه سیاست کنونی تولید نفت، عراق تمرکز خود را به بخش های پالایش و گاز معطوف کرده و هزینه های سرمایه ای در بخش نفت را کاهش داده است.

«سخت و شاید حتی غیرممکن»

در رابطه با بخش نفت، دولت های حاکم در عراق هدف دستیابی به ظرفیت تولید ۷ تا ۸ میلیون بشکه در روز از ۵ میلیون بشکه فعلی را بارها به تعویق انداخته اند. سال گذشته، دولت مصطفی کاظمی پیش از دولت شیاع السودانی اعلام کرد که امیدوار است تا سال 2027 سطوح بالاتر تولید تحقق یابد. اما برخی از مشاوران صنعت انرژی معتقدند که عراق ممکن است هرگز به این اهداف دست پیدا نکند.

ایمان ناصری، مدیر عامل بخش خاورمیانه در شرکت مشاوره اف.جی.ای، معتقد است ظرفیت تولید عراق تا سال 2028 به 6.3 میلیون بشکه در روز خواهد رسید و پس از آن، مجددا کاهش خواهد یافت. او گفت که سیاست، امنیت و محیط سرمایه گذاری همگی در جلوگیری از افزایش تولید عراق به سطحی بیشتر از سطح یاد شده نقش داشته اند. ناصری افزود: «ما معتقدیم دستیابی عراق به اهداف تعیین شده کنونی اگر کاملا غیرممکن نباشد، بسیار دشوار خواهد بود.»

«ریستاد انرژی» هم با توجه به محدودیت های جریان متوسط و به دلیل متوقف شدن پروژه هایی که برای افزایش تولید بسیار مهم هستند، پیش بینی کرده است که تولید نفت عراق تا سال 2027 به 5.5 میلیون بشکه در روز محدود باشد.

دو دهه از زمان حمله تحت رهبری ایالات متحده به عراق گذشته و پیش بینی ها و حتی اهداف کنونی تولید هنوز بسیار پایین تر از اهداف در نظر گرفته شده برای عراق پس از جنگ با ظرفیت تولید 12 میلیون بشکه در روز هستند. تحلیلگران گفتند که عقب نشینی از این هدف جاه طلبانه در سال 2012 و پس از آن کاهش یافت که شرکت های نفتی بین المللی فعال در عراق به دلیل عوامل بازیابی پایین، نرخ کاهش طبیعی بالا و به دلیل اینکه عراق به اندازه کافی در زیرساخت ها سرمایه گذاری نمی کرد، درباره اهداف کمتر تولید برای میادین تحت کنترل خود مذاکره کردند.

شرکت های بزرگ نفتی همچنین امیدوار بودند که بغداد شرایط قراردادهای خدمات فنی (TSCs) را بهبود بخشد. این اتفاق هرگز رخ نداد و شرکت هایی مانند اکسون موبیل و رویال داچ شل تصمیم به ترک عراق گرفتند.

مسائلی ورای میدان های نفتی

تحلیلگران و فعالان در صنعت انرژی می گویند که مشکلات در رابطه با عراق بیش از مساله زمین شناسی و میدان های نفتی، روی زمین است و تغییرات مداوم در دولت حاکم، درگیری های سیاسی و بوروکراسی بیش از اندازه و مشکلات در قوانین اداری را دربرمی گیرد.

مجوز اکتشاف میدان های نفتی و گازی توسط شرکت های تولیدی و اکتشافی توسط هیچ یک از دولت های روی کار آمده در سال 2018 به امضا نرسید. در نهایت در پایان فوریه امسال (2023) شش قرارداد از یازده قرارداد مربوط به بلوک های نفتی و گازی پیشنهادی امضا شدند که نشان دهنده تحقق اصلاحات مورد نیاز درباره شرایط فعالیت در عراق بودند.

با این حال، شرکت هایی که از این اصلاحات سود بردند، نه شرکت های نفتی بین المللی که شرکت «کرسنت پترولیوم» متعلق به امارات متحده عربی و دو شرکت چینی بودند. یک منبع نزدیک به صنعت انرژی عراق که خواست نامش فاش نشود چون اجازه صحبت با مطبوعات درباره این موضوع را نداشت، گفت که قراردادها به دلیل پرداخت حق امتیاز و همچنین مرتبط کردن درآمدها به قیمت نفت، منعقد شدند. این منبع گفت که تصمیم عبدالغنی برای امضای قراردادها چهار ماه پس از انتصابش احتمالا نشان دهنده عزم دولت جدید برای بستن قراردادهایی است که برای شرکت های انرژی بین المللی جذاب تر هستند.

اما مشکلات دیگری هم وجود دارند. یک پروژه تصفیه آب دریا در مقیاس بزرگ که برای افزایش تولید در میادین نفتی جنوب از طریق تزریق آب مورد نیاز است، بیش از یک دهه است که به دلیل چانه زنی بر سر شرایط متوقف شده. شرکت بزرگ نفتی «توتال انرژیز» فرانسه جدیدترین شرکتی است که این پروژه را به عنوان بخشی از قرارداد 27 میلیارد دلاری برای ساخت چهار پروژه نفتی، گازی و انرژی های تجدیدپذیر در 25 سال آینده، برعهده گرفته است. اما پاتریک پویان، مدیرعامل این شرکت، گفته که اختلافات مربوط به قرارداد هنوز حل نشده اند. او همچنین گفت با توجه به مخاطرات موجود، عراق کشور دشواری برای سرمایه گذاری است.

بر اساس داده های ریستاد و تحقیقات رویترز، این پروژه آبی می تواند به افزایش تولید در پنج میدان نفتی به میزان 2 میلیون بشکه در روز بیانجامد که تحقق اهداف تولید 2027 را تسهیل می کند. اما آدیتیا ساراسوات، معاون تحقیقات خاورمیانه در ریستاد، گفت که تکمیل پروژه قبل از سال 2027 بعید است. او افزود حتی اگر عبدالغنی بتواند شرکت های علاقمند به پروژه های جانبی تاثیرگذار را بیابد، پتانسیل پالایش عراق تنها امکان افزایش تولید 500هزار بشکه در روز را برای این کشور فراهم می آورد و تغییر این ظرفیت زمان خواهد برد.

منبع
Reuters

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا