میدل ایست نیوز: دولت عراق تلاش می‌کند که از امکانات خود برای توقف واردات مشتقات نفتی که حدود 25 میلیون لیتر نفت گاز، بنزین و نفت سفید به ارزش 4.5 میلیارد دلار در سال تخمین زده می شود استفاده کند.
به گزارش «العربی الجدید» اگرچه عراق تولید نفت زیادی در سطح جهانی دارد، اما تاخیر در بازسازی پالایشگاه‌های نفت و افزایش مصرف روزانه سوخت، به ویژه بنزین، این کشور را مجبور به واردات از چندین کشور، به خصوص ایران و کویت کرده است.
دولت محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، در تلاش است تا موضوع واردات مشتقات نفتی را تا آغاز سال آینده فیصله دهد و به خودکفایی در مشتقات نفتی دست یابد.
السودانی نخست وزیر عراق هفته گذشته در یک مصاحبه مطبوعاتی تاکید کرد که کشورش ظرف دو ماه رسماً در مشتقات نفتی خودکفایی اعلام و واردات را متوقف می‌کند. همزمان وزارت نفت عراق قصد خود را برای افزایش تولید مشتقات نفتی اعلام و تاریخ بسته شدن پرونده واردات بنزین را اول سال 2025 تعیین کرد.
خودکفایی
حسین طالب، مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی عراق، در این باره گفت که خودکفایی در تولید مشتقات نفتی و پایان دادن به واردات آنها منوط به تکمیل پروژه های مربوط به پالایشگاه‌های داخلی است و وزارت نفت برای پایان دادن به واردات جدول زمانی تعیین کرده است.
طالب افزود که عراق روزانه 16 میلیون لیتر بنزین و 7 میلیون لیتر نفت گاز به علاوه مقادیر زیادی نفت سفید در اوج فصل زمستان وارد می کند.
وی خاطرنشان کرد: بهره برداری از پالایشگاه کربلا به کاهش واردات مشتقات نفتی فرآورده بنزینی تا سقف 7 میلیون لیتر در روز کمک کرد و علاوه بر آن تلاش برای توقف واردات نفت گاز و نفت سفید و رسیدن به سطح خودکفایی با افزایش تولید پالایشگاه‌های داخلی ادامه دارد.
طالب افزود: مشتقات نفتی که همچنان از خارج از کشور وارد می شود، بنزین است و بهره برداری از پالایشگاه های شمال (بیجی) به کاهش واردات بنزین تا سه میلیون لیتر کمک می کند.
طالب اظهار داشت: مجموع محاسبات سالانه قیمت مشتقات نفتی به قیمت نفت و متغیرهای بازار جهانی بستگی دارد، و مجموع واردات مشتقات نفتی عراق سالانه 4.5 میلیارد دلار برآورد می‌شود.
وی تاکید کرد: وزارت نفت برای پایان دادن به پرونده واردات مشتقات نفتی در ابتدای سال 2025 جدی است، زیرا واردات مشتقات نفتی، منابع مالی دولت را تخلیه کرده و هزینه‌های هنگفتی را به همراه دارد که می‌توان در سایر حوزه‌های توسعه از آنها استفاده کرد.
کووند شروانی کارشناس حوزه انرژی گفت: اعلام وزارت نفت مبنی بر خودکفایی اوایل سال آینده همچنان طرحی است که اجرایی نشده و مرحله رسیدن به آن به ماهیت و سازوکار بستگی دارد و تنها با ایجاد یک پالایشگاه دیگر با ظرفیت تولیدی معادل پالایشگاه های بیجی و کربلا می‌توان به آن دست یافت.
شروانی گفت که عراق با وجود تولید روزانه 4.2 میلیون بشکه نفت و صادرات 3.5 میلیون بشکه ای طبق تعهدات خود با اوپک گرفتار بحران کمبود مشتقات نفتی است.
وی افزود: بهره‌برداری از پالایشگاه نفت کربلا کمک زیادی به کاهش واردات بنزین از خارج از کشور کرده و راه‌اندازی مجدد پالایشگاه بیجی هم که اخیرا با ظرفیت تولید 150 هزار بشکه افتتاح شد به این روند کمک می‌کند.
طرف های ذینفع
علی عواد، تحلیلگر اقتصادی، نیز در این باره گفت که طرف‌هایی وجود دارند که از ادامه عملیات واردات منتفع می‌شوند و مانع ایجاد یا توسعه پالایشگاه‌های تولید مشتقات نفتی در استان‌های مرکزی و جنوبی عراق می‌شوند.
وی افزود: طرف‌های ذینفع توسط گروهی از شرکت‌ها، واسطه‌ها و افراد بانفوذ نمایندگی می‌شوند که توانسته‌اند بر مراکز تصمیم‌گیری در کشور عراق تأثیر بگذارند تا مانع تولید شوند و کشور را وابسته به واردات نگه دارند.
وی تاکید کرد که قدرت تصمیم گیری حاکمیتی در عراق ممکن است با توجه به سیاستی که دولت السودانی دنبال می کند عملی شود.
وی خاطرنشان کرد: تولید مشتقات نفتی به صورت محلی و رسیدن به سطح خودکفایی، بازده اقتصادی مهمی را به همراه دارد که موجب حفظ منابع مالی عراق و افزایش اشتغال در کشور می‌شود.
دلایل تاخیر در خودکفایی
خالد حیدر، استاد اقتصاد دانشگاه سلیمانیه نیز به نوبه خود توضیح داد که دلایل تاخیر عراق در دستیابی به خودکفایی در مشتقات نفتی بسیار زیاد است، از جمله زیرساخت های ضعیف تاسیسات و پالایشگاه های نفت و برنامه ریزی ضعیف و سرمایه‌گذاری اندک در حوزه نفت و سوخت.
حیدر افزود: فساد گسترده در همه جنبه های کشور از جمله بخش نفت و نزاع‌ها و شرایط بد امنیتی که در مناطق مختلف عراق شاهد بودیم مانع از توسعه بخش نفت عراق شد.
وی عدم حمایت از مشتقات نفتی ملی، واردات مشتقات نفتی و فروش آنها در بازارها با قیمت کمتر از قیمت واقعی و عدم تمایل سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در حوزه بهره‌بداری از مشتقات را از دلایل تاخیر عراق در دستیابی به خودکفایی در این عرصه عنوان کرد.
همچنین بخوانید:
