میدل ایست نیوز:حرف و حدیثها درباره نقشه استقرار نیروهای ترکیهای در عراق اخیراً پس از اظهار نظرهای یک مقام کرد عراقی و شاهدان عینی در استان دهوک در شمال عراق و هم مرز با ترکیه بالا گرفته است؛ این مقامات تأکید کردند که ترکیه پس از موفقیت نظامی در بیرون راندان نیروهای مسلح وابسته به حزب کارگران کردستان از کوهها و روستای مجاور این منطقه یک پایگاه جدید در قله کوه «کیستا» در داخل اراضی عراق ایجاد کرده است.نیروهای ترکیه تلاش میکنند یک منطقه مرزی حائل در داخل خاک عراق برای جلوگیری از نفوذ شبه نظامیان مستقر در اقلیم کردستان عراق به داخل اراضی ترکیه ایجاد کنند.
به گزارش العربی الجدید، جبار الیاور، وزیر امور نیروهای پیشمرگه در دولت اقلیم کردستان بین سالهای 2014 تا 2022، در همین خصوص تصریح کرد: تعداد پایگاههای نظامی ترکیه در شمال عراق حدود 80 پایگاه کوچک و بزرگ است که در شهرهای اربیل، دهوک و نینوا در مرزهای عراق و ترکیه پراکنده هستند.
در همین حال برخی از پایگاههای نظامی ترکیه در عمق ۱۰ کیلومتری و برخی دیگر در عمق حدود ۴۰ کیلومتری داخل خاک عراق و در امتداد ۲۰۰ کیلومتری مرزهای دو کشور گسترده شدهاند.
جبار الیاور میافزاید: شمار نیروهای مسلح ترکیه در خاک عراق حدود ۵ هزار نظامی است که در پادگانهای مجهز به خودروهای نظامی مختلف از جمله توپخانه، خودروهای زرهی و دیگر تجهیزات مستقر هستند و این نیروها در برخی دیگر از پادگانها به بالگرد و مکانهایی که برای پهپادها در نظر گرفته شده است؛ مجهز هستند.
وی تصریح میکند: بر اساس آخرین اطلاعاتی که ما در اختیار داریم نیروهای ترکیه مسیرهای زمینی جدیدی را در مرز ترکیه با عراق به سمت برخی از پایگاههای نظامی خود بازگشایی کردهاند و روزانه در حال انجام عملیات نظامی در این مناطق هستند و علاوه بر مأموریتهای هوایی با استفاده از هواپیماهای مختلف به عملیات با توپخانه هم مبادرت میکنند.
جبار الیاور با اشاره به اینکه هیچ توافق امنیتی و نظامی بین دولت اقلیم کردستان عراق و ترکیه در خصوص احداث این پایگاهها یا ورود نیروهای ترکیه در داخل خاک عراق وجود ندارد، تاکید کرد: مسأله مرزها و حفاظت از آنها وظیفه نیروهای دولت فدرال عراق است اما تعدادی از مناطق مرزی بسیار دوردست نیز وجود دارند که نیروهای عراقی به دلیل استقرار نیروهای نظامی ترکیه و همچنین حضور عناصر حزب کارگران کردستان و درگیریهای موجود هنوز نتوانستهاند به آنها دسترسی پیدا کنند.
از سوی دیگر برهان شیخ رئوف از سران اتحادیه میهنی کردستان عراق در شهر سلیمانیه که اطلاعاتش تقریباً با صحبتهای جبار الیاور همخوانی دارد، بر این باور است که اخراج نیروهای ترکیه از عراق وظیفه دولت مرکزی این کشور است.
وی در این باره تصریح کرد: ترکیه بین ۶۵ تا ۷۰ پایگاه نظامی در داخل خاک عراق دارد که اغلب این پایگاهها در استانهای اربیل و دهوک پراکنده هستند. برخی از این پایگاهها بسیار بزرگ بوده و دارای تجهیزات نظامی مختلف هستند اما تعداد نیروهای نظامی مستقر در آنها نامعلوم است و به صورت روزانه تغییر میکنند.
برهان رئوف بر این باور است که بین نیروهای ترکیه مستقر در شمال عراق و حزب دموکرات کردستان حاکم بر اربیل هماهنگیهای لازم بویژه در زمینه تسهیل مأموریت این نیروها برای ورود به خاک عراق و ساخت و احداث پایگاههای نظامی جدید در این منطقه وجود دارد.
این در حالی است که ارتش ترکیه یک پایگاه نظامی بسیار بزرگ در داخل خاک عراق دارد که شامل یک فرودگاه در منطقه بامرنی در استان دهوک و بزرگترین پایگاه نظامی بعد از پایگاه بعشیقه در شرق موصل است که نیروهای ترکیه در آن مستقر هستند.
محاسبات بغداد
سیف رعد کارشناس مسائل امنیتی و سیاسی عراقی در این باره تاکید کرد، مذاکرات اخیر بین بغداد و آنکارا در خصوص پرونده امنیتی، به سبب آنکه عراق حزب کارگردان کردستان عراق را یک سازمان ممنوعه و نه تروریستی قلمداد کرده است؛ تکمیل نشد.
وی میافزاید: اطلاق صفت «ممنوعه» به حزب کارگران کردستان به معنای عدم برخورد و تعامل با آن است در حالی که قرار دادن آن در زمره سازمانهای تروریستی به این معنا خواهد بود که نیروهای عراقی همراه با نیروهای ترکیه مستقر در خاک عراق با این حزب مبارزه و آن را به طور کامل از اراضی عراق اخراج کنند و این چیزی است که نه دولت و نه احزاب داخلی و خارجی، آن را نمیخواهند.
این کارشناس مسائل سیاسی و امنیتی بر این باور است که دولت عراق در نحوه تعامل و برخورد با حزب کارگران کردستان که عناصر آن در سنجار و سایر مناطق نزدیک به اقلیم کردستان پراکنده هستند، صاحب اختیار و تصمیم گیرنده نهایی نیست و همه اینها به نوعی با حمایتهای ایران و طرفهای سیاسی و مسلح در داخل خاک عراق مرتبط است و به همین جهت، تصمیم برای بقای این حزب در عراق یک تصمیم صرفاً عراقی نیست بلکه یک تصمیم خارجی و تحت فشار ایران است.
گفتنی است از اواسط سال ۲۰۲۱، عملیات زمینی و هوایی ارتش ترکیه به مقرها و مناطق استقرار شبه نظامیان حزب کارگران کردستان در شمال عراق، به ویژه مناطقی در اقلیم کردستان که بیشتر آنها در امتداد مرز با ترکیه واقع شدهاند، ادامه دارد. ترکیه معتقد است حزب کارگران از این مناطق برای حمله به خاک ترکیه استفاده میکند.
بر اساس آمار و اطلاعات وزارت دفاع ترکیه، صدها تن از عناصر مسلح حزب کارگران کردستان تا کنون به دست نیروهای ترکیه کشته شدهاند و تعداد زیادی از مقرها و انبارهای بزرگ تسلیحاتی آنها نیز ویران شده است و اکنون گستردگی و پراکندگی جغرافیایی عناصر این حزب به مرزهای عراق و ترکیه محدود شده است.