بیطرفی یا جانبداری؛ موضع کشورهای شورای همکاری نسبت به درگیری ایران و رژیم صهیونیستی چیست؟
پس از تحولات سریع اخیر و در سایه تهدید جنگ میان ایران و رژیم صهیونیستی، پرسشهایی درباره نقش کشورهای منطقه و از جمله کشورهای عضو شورای همکاری که برخی از آنها با رژیم صهیونیستی روابط دوجانبه دارند، به وجود میآید.
میدل ایست نیوز: کشورهای منطقه به خصوص کشورهای عضو شورای همکاری، خود را در دل یک تنش منطقهای میان رژیم صهیونیستی و ایران میبینند و نگرانند این مسأله و پیامدهای جنگی که از 7 اکتبر آغاز شده، تاثیر منفی بر امنیت و اقتصاد و ثبات سیاسی آنها داشته باشد.
به گزارش الخلیج آنلاین، کشورهای عضو شورای همکاری، همواره پختگی قابل توجهی از خود در تعامل با مسائل و اختلافات جهان نشان دادند، اما درگیری ایران و رژیم صهیونیستی در منطقه ممکن است پیامدهای اقتصادی و سیاسی به همراه داشته باشد و بر روند صلح در منطقه تاثیر بگذارد که این مسأله نیازمند تعامل مختلفی با این بحران است.
در سایه تهدید جنگ میان ایران و رژیم صهیونیستی پس از تحولات سریع اخیر، پرسشهایی درباره نقش کشورهای منطقه و از جمله کشورهای عضو شورای همکاری که برخی از آنها با رژیم صهیونیستی روابط دارند به وجود میآید از جمله اینکه پس از پیامهای اطمینان بخش کشورهای عضو شورای همکاری به ایران، چه اتفاقی ممکن است رخ دهد؟
پیامهای اطمینان بخش و دیدارها
دوحه اوایل اکتبر میزبان دیدارهای گسترده وزرای کشورهای عضو شورای همکاری و همتای ایرانیشان بود که درباره تشدید تنش در منطقه و حمله ایران به رژیم صهیونیستی و تحولات در غزه و لبنان رایزنی کردند.
جاسم البدیوی، دبیرکل شورای همکاری از برگزاری نشست مشترک غیر رسمی میان دو طرف برای بررسی آخرین تحولات سیاسی منطقهای و بینالمللی خبر داد و بر لزوم کاهش تنش در منطقه تاکید کرد.
این نشست در حاشیه اجلاس گفتوگوی همکاری آسیایی که 3 اکتبر 2024 در دوحه پایتخت قطر برگزار شد.
شورای همکاری در این نشست بر اهمیت کاهش تنش و خویشتنداری حداکثری و جلوگیری از بیثباتی بیشتر و خطرات جنگ و ویرانی و پیامدهای آن بر منطقه و جهان تاکید کرد.
رویترز چند ساعت پس از این نشست، نوشت که وزرای کشورهای عضو شورای همکاری و ایران، کاهش تنش در پی حمله موشکی ایران به رژیم صهیونیستی را بررسی کردند.
این خبرگزاری به نقل از دو منبع نوشت که کشورهای عضو شورای همکاری، پیامی به ایران فرستادند تا از طریق آن بیطرفی خود در درگیری با رژیم صهیونیستی را اعلام کنند.
پزشکیان در دوحه
تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر در دوحه میزبان مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران بود و در این دیدار پزشکیان تاکید کرد که کشورش به دنبال جنگ نیست بلکه به صلح و آرامش امید دارد.
وی با تاکید بر اینکه ایران در صورت حمله رژیم صهیونیستی، پاسخ قویتر و شدیدتری خواهد داد، تاکید کرد که از ما خواستند در پاسخ به ترور شهید اسماعیل هنیه در تهران، تعلل کنیم و فرصتی برای مذاکره دهیم اما اسرائیل ما را وادار به پاسخ به هدف قرار دادن میهمان ما و تشدید وضعیت در لبنان و تداوم حملات به غزه کرد.
امیر قطر نیز گفت که حملات رژیم صهیونیستی به لبنان، منطقه را در آستانه سقوط قرار میدهد.
وی با اشاره به اینکه قطر بارها از آغاز حمله به غزه، نسبت به تشدید تنش اخیر در لبنان هشدار داده، بر تلاش برای توقف جنگ در غزه تاکید کرد و از جامعه بینالملل خواست اسرائیل را ملزم به توقف حملات خود به غزه کنند.
پیشتر یک مسئول ایرانی از طریق شبکه الجزیره گفت که تهران، پیامی از طریق قطر به واشنگتن داده و اوضاع منطقه را پس از حمله اخیر به اسرائیل بررسی کرده است.
این مسئول با اشاره به تاکید غیر مستقیم به واشنگتن مبنی بر پایان خویشتنداری یک طرفه، گفت که خویشتنداری فردی، نیازهای امنیت ملی ما را تامین نمیکند.
وی توضیح داد که در پیام تهران به واشنگتن تاکید شده است که هر حمله رژیم صهیونیستی با پاسخ غیرعادی شامل هدف قرار دادن زیرساختها، مواجه خواهد شد.
سفر وزیر خارجه ایران به عربستان
در پی این دیدارها، وزیر خارجه ایران به عربستان رفت و با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان دیدار کرد که در این سفر، آخرین تحولات منطقه بررسی شد.
محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر نیز در دیدار سید عباس عراقچی بر لزوم تلاش جمعی در سطح منطقهای و بینالمللی برای کاهش تنش و جلوگیری از گسترش دامنه خشونت در منطقه تاکید کرد.
عراقچی نیز در مصاحبهای با شبکه الجزیره، تاکید کرد که کشورهای بزرگ در منطقه میتوانند نقشی در قبال تشدید تنش کنونی ایفا کنند.
وی به نقش بسزای عربستان در منطقه اشاره کرد و گفت که قطر کشوری موثر است و با رایزنیهایی برای توقف جنگ با این دو کشور تلاش میکنیم.
در همین راستا کشورهای عضو شورای همکاری بر واشنگتن فشار میآورند تا رژیم صهیونیستی را از حمله به میادین نفتی ایران منصرف کند.
رویترز به نقل از برخی منابع گفت که کشورهای عضو شورای همکاری از جمله عربستان، کویت امارات و قطر اعلام کردهاند که اجازه استفاده از حریم هوایی خود برای حمله به ایران را نمیدهند.
مخالفت با ورود به جنگ ایران و رژیم صهیونیستی
اسماعیل ابو ایوب، کارشناس مسائل نظامی گفت که اعلام بیطرفی کشورهای عضو شورای همکاری، پیامی برای ایران است مبنی بر اینکه این کشورها به هیچ وجه وارد درگیری نخواهند شد.
وی در پاسخ به پرسشی درباره امکان بستن حریم هوایی در برابر جنگندهها و جلوگیری از عبور موشک، گفت که شاید حریم هوایی به روی هواپیماهای غیرنظامی بسته شود، اما در رابطه با هواپیماهای جنگی و موشک چه از سوی ایران یا اسرائیل، اهداف متخاصم به شمار خواهند رفت.
از طرفی دیگر علی شهابی، تحلیلگر سیاسی عربستانی، گفت که ایرانیها به صراحت گفتهاند که اگر کشورهای عضو شورای همکاری، حریم هوایی خود را به روی رژیم صهیونیستی باز کنند، این یک اقدام جنگی به شمار خواهد رفت.
وی افزود که تهران پیام واضحی به ریاض داد مبنی بر اینکه همپیمانانش در کشورهایی نظیر عراق یا یمن به هرگونه حمایت منطقهای از اسرائیل علیه ایران پاسخ خواهند داد.
عبدالخالق عبدالله، از شخصیتهای دانشگاهی در امارات نیز معتقد است که کشورهای عضو شورای همکاری اجازه عبور موشک یا جنگندههای امریکایی یا اسرائیلی برای هدف قرار دادن ایران را نخواهند داد.
وی تاکید کرد که کشورهای عضو شورای همکاری طرفی در این تنش نیستند.