حملات گروههای تروریستی به شهر حلب و معادلات پیچیده بین المللی در سوریه
حمله غافلگیرکننده گروه تروریستی تحریر الشام و نیروهای تحت حمایت ترکیه به حلب و تصرف بخشهایی از آن، بار دیگر درهم تنیدگی معادلات و محاسبات پیچیده بینالمللی در خصوص سوریه را نمایان ساخت.
میدل ایست نیوز: تحرکات نظامی در شهر حلب برای نخستین بار بعد از گذشت بیش از 4 سال، نقشههای کنترل و مناطق تحت نفوذ در شمال غرب سوریه را تغییر داد و مرزهای تماس بین طرفهای محلی درگیر در سوریه و نیروهای منطقهای و بینالمللی مستقر در این منطقه جغرافیایی را جابجا کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، حرارت و داغی عملیات نظامی اخیر در ادلب چه بسا میتواند نشانگر این موضوع باشد که امکان دارد این حمله، به کل شمال سوریه کشیده شود و جبهه شمال شرقی این کشور تحت اختیار و کنترل «نیروهای سوریه دموکراتیک» با حمایت نیروهای ائتلاف بینالمللی به رهبری امریکا را نیز تهدید کند.
این در حالی است که در ماه مارس 2020، روسیه و ترکیه پس از سالها حمایت مسکو از نیروهای دولتی سوریه به رهبری بشار اسد، رئیسجمهور سوریه و حمایت آنکارا از جناحهای مسلح مخالف، با انجام تفاهماتی موافقت کردند که به کاهش تنشها و برقراری آتش بس در شمال غرب سوریه کمک کنند.
عبدالناصر العاید، کارشناس نظامی و تحلیلگر سیاسی به الشرق الاوسط گفت: شهر حلب و بخشهای اداری آن به ویژه مرکز شهر، با توجه به درهم تنیدگیها و معادلات و محاسبات پیچیده بینالمللی و با توجه به تفاهمات و ملاحظات روسیه و ترکیه پس از توافق امضا شده در سال 2020، تا اکنون از محدوده حمله خارج ماندهاند.
العاید پیشبینی کرد، نبردها در روزهای آینده نیز با خشونت بیشتری ادامه یابد و مناطق جغرافیایی بین حومه شرقی و جنوبی ادلب و ریف غربی و شمالی حلب را نیز شعله ور و درگیر کند.
محاسبات منطقهای
شهر ادلب، اطراف آن و مناطق مجاور آن در استانهای حلب، لاذقیه و حماه اکنون تحت کنترل گروه تروریستی تحریر الشام و گروههای مخالف مسلح کمنفوذتر قرار دارد در حالیکه از سال 2020 آتش بس اعلام شده بین روسیه به عنوان کشور حامی نظام دمشق و ترکیه به عنوان حامی گروههای مسلح مخالف در این مناطق ساری و جاری بود.
عبدالناصر العاید، کارشناس نظامی و از افسران جداً شده از نظام سوریه که هم اکنون در فرانسه سکونت دارد، علت پیشروی گروههای مسلح و رسیدن آنها به سمت ورودی غربی حلب را شدت حمله و انگیزه و شتاب بسیج کردن نیروهای مخالفان ظرف ماههای گذشته میداند و بر این باور است که نبردها در مرزهای غربی و جنوبی حلب و مناطق شرقی ادلب تا معره النعمان متمرکز خواهد شد.
این در حالی است که بزرگراه بینالمللی موسوم به «ام ۵» که شهر حلب را از منطقه شمالی به دمشق پایتخت سوریه متصل میکند، از چرخه خدمت خارج شده است که این امر یادآور صحنههایی است که سالها پس از آغاز جنگ سوریه، این مسیر به علت از سرگیری عملیات نظامی در دو طرف جاده به طور کامل مسدود مانده بود.
این منبع نوشت: آنچه باعث افزایش ابهام در نبردها در شمال سوریه میشود، عدم حمایت روسیه از نیروهای سازماندهی شده و عدم تمایل آن به انجام حملات هوایی به مانند مداخله قبلی این کشور در سوریه و در جنگ گذشته است.
بر اساس فیلمها و عکسهایی که فعالان محلی در شبکههای اجتماعی منتشر کردهاند، این حملات و درگیریها روز گذشته بر ورودی غربی شهر حلب در نزدیکی محله بسیار قدیمی الحمدانیه و همچنین در چند کیلومتری شهرهای نبل و الزهرا یعنی دو شهر شیعهنشین متمرکز بود که گروهی از نیروهای حزب الله لبنان در آنجا حضور نظامی و امنیتی قوی داشتند.
افزون بر آن بخش دیگری از درگیریها نیز در نزدیکی شهر تل رفعت، تحت کنترل نیروهای سوریه دمکراتیک مورد حمایت امریکا قرار داشت که این شواهد و قرائن میتواند نشان از گسترش نبردها و درگیریها به سمت تمامی مناطق حومه شمالی استان حلب، دومین شهر بزرگ سوریه باشد.
نگرانی کردها از مبادله و معامله پایاپای نظامی ترکیه با روسیه
در همین ارتباط، «براء صبری»، یکی از محققین مؤسسه واشنگتن متخصص در سیاست خاور نزدیک، در مصاحبه با الشرق الاوسط گفت: نیروهای سوریه دمکراتیک «قسد»، شریک واشنگتن در جنگ علیه سازمانهای تروریستی، از این بیم دارند که ترکیه یک مبادله و معامله پایاپای نظامی با روسیه در میدان نبرد انجام دهد بگونهای که مسکو شهر تل رفعت را در ازای اعمال فشار آنکارا بر گروه تحریر الشام و دیگر گروههای مهاجم، به حامیان ترکیه واگذار کند تا در مقابل هارمونی حملات گروههای مسلح متوقف و کنترل شود.
صبری تصریح میکند: اگرچه حمله سریع و برقآسایی به نیروهای دولتی سوریه صورت گرفت و آنها تلفات سنگینی در شهر حلب متحمل شدند که نشان از پیروزی مخالفان و گروه تحریر الشام است اما بعید به نظر میرسد شهر حلب به طور کامل به دست مخالفان بیفتد و هرگز اجازه سقوط کامل این شهر نه از جانب روسها و نه از سوی ایران و حزب الله که در نبرد با اسرائیل تا حدودی فرسوده شدهاند، داده نخواهد شد.
الشرق الاوسط در ادامه این گزارش نوشت، اطلاعات و دادههای میدانی نبرد حلب نشان میدهد مرزهایی که در مرحله بعدی جنگ شعلهور خواهند شد دیگر به مانند گذشته یعنی دوران پس از توافق سوچی 2020، بین اردوغان، رئیسجمهور ترکیه و پوتین، رئیسجمهور روسیه نخواهد بود در حالیکه این مرزها به مدت 4 سال بود که بین طرفهای درگیر سوری و بازیگران بینالمللی، از جمله جناحهای مخالف در شمال سوریه که تحت حمایت ترکیه قرار دارند و همچنین نیروهای سوریه دموکراتیک که توسط کردهای این کشور در شمال شرقی سوریه رهبری میشوند، دستخوش تغییر نشده بودند.
«براء صبری»، کارشناس مؤسسه واشنگتن، درباره ماهیت فرقهای و طائفی پیدا کردن نبردها هشدار داد و گفت: آتشبس در لبنان اکنون لازمالاجرا شده است و این مسأله حزبالله لبنان را قادر میسازد تا صفوف خود را سازماندهی و جمعآوری کند و با حمایت ایران به تحرک بیشتری دست بزند بگونهای که این حزب آنچه را به دست آوردن پیروزی در لبنان توصیف میکند، به انگیزهای برای نشان دادن دوباره حضور خود در سوریه تبدیل کند.
این منبع نوشت برخی معتقدند حملات نظامی گروه تروریستی «تحریر الشام» ممکن است تلاشی برای تغییر موقعیت جغرافیایی این گروه و تصرف مناطقی وسیع در حومه حلب، حماه و ادلب در غرب سوریه باشد اما صبری براء معتقد است، سقوط حلب برای روسها به مثابه یک فاجعه خواهد بود که پیروزیهای پر سر و صدا و چشمگیر آنها را طی دو هفته گذشته در خط دونباس در اوکراین و در منطقه کورسک، به شدت تحت الشعاع قرار دهد.
این تحلیلگر در پایان خاطر نشان کرد، توانمندیهای حلب بیش از توان مخالفان مسلح و گروه تروریستی تحریر الشام و حتی فراتر از تواناییهای خود ترکیه است و اگر در نظر بگیریم که این حمله فراتر از برنامهریزی ترکیه بوده است یا اینکه اجازه چنین حملهای بدون در نظر گرفتن ملاحظات ترکیه داده شده است و این کار در نهایت باعث سقوط حلب شود، شاهد تشدید سیاستهای ترکیه خواهیم بود که این امر روسها را نیز به شدت خشمگین خواهد کرد.