چه گروههایی در درگیریهای سوریه حضور دارند و اهدافشان چیست؟
هم اکنون چهار تشکل و گروه نظامی اصلی در سوریه از جمله در حومه شرقی شهر حلب پایتخت اقتصادی این کشور به ایفای نقش میپردازند در حالیکه به نظر میرسد ظرف روزهای آینده با نحوه و تغییر شکل مداخله ایران و روسیه و نوع نگرش امریکا به درگیریها و نحوه مدیریت آن، شاهد تحولات جدیدی در عرصه سوریه باشیم.
میدل ایست نیوز: در حالی که یک مقام نظامی کرد سوریه در تشکیلات موسوم به نیروهای سوریه دموکراتیک، به طور رسمی، حرکت نیروهای این تشکیلات به سمت حومه شرقی استان حلب را تکذیب کرده است، اما مشاهدات میدانی نشان از پیشروی و تسلط این نیروها بر شهرکهای الخفسه و مسکنه واقع در این محدوده است و یگانهای وابسته به نیروهای سوریه دموکراتیک، اکنون این مناطق را حدود ۲۰ کیلومتر از مرکز شهر دیر حافر جدا کردهاند.
به گزارش الشرق الاوسط، در همین حال اکنون در نبردهای حلب چهار تشکل و گروه نظامی رقیب حضور دارند که در حومه شرقی شهر حلب که دومین شهر بزرگ سوریه و پایتخت اقتصادی آن محسوب میشود، توزیع شدهاند.
چهار نیروی درگیر در حومه شرقی حلب ارتش دولتی سوریه، هیئت تحریر الشام نزدیک به ترکیه، ارتش ملی آزاد وفادار به ترکیه و همچنین نیروهای سوریه دموکراتیک هستند که مولفه اصلی آن را کردهای سوریه تشکیل میدهند و از جانب امریکا حمایت میشوند. این گروهها هر یک به نوعی با دیگری دشمن است و پس از تسلط هر یک از آنها بر بخشهایی از شهر حلب و پیشروی به سمت استان حمص در مرکز سوریه و همچنین به دست گرفتن کنترل حماه، وارد نبردهای شدیدی با یکدیگر شدهاند.
فرهاد شامی، مدیر دفتر رسانهای نیروهای سوریه دموکراتیک در گفتوگو با الشرق الاوسط تصریح کرد: در نقشه توزیع نظامی نیروهای سوریه دموکراتیک که در مناطق تحت نفوذ خود در غرب رود فرات مستقر هستند، تغییر عمدهای ایجاد نشده است.
وی تاکید کرد: هیچ تغییر قابل توجهی در نقشه توزیع نیروهای نظامی ما در مقابله با حملات مزدوران وابسته به رژیم اشغالگر ترکیه به مناطق تحت کنترل نیروهای شوراهای نظامی «منبج» و «الطبقه» ایجاد نشده است در حالیکه نیروهای ما توانستند شمار زیادی از مهاجمان را به قتل برسانند.
این مقام نظامی کرد سوری خاطر نشان کرد: به موازات درگیری در شهر «دیر حافر» در حومه شرقی حلب، درگیریهای شدیدی بین نیروهای ما با مهاجمان در حومه جنوبی منبج به وقوع پیوست. این در حالی است که نیروهای ما مقاومت زیادی برای حفاظت از ساکنان و مردم این مناطق در برابر تجاوزات و جنایات مزدوران نشان دادهاند و ما بر آمادگی همیشگی خود برای مقابله با هرگونه حمله تروریستی تاکید میکنیم.
الشرق الاوسط در ادامه نوشت: نیروهای سوریه دموکراتیک که در واقع متشکل از یک اتحاد میان نیروهای کرد و عرب مورد حمایت امریکا و نیروهای ائتلاف بینالمللی هستند، کنترل کامل شهر منبج و حومه آن، شهرک العریمه از توابع شهر الباب در حومه شرقی استان حلب و همچنین شهر «الطبقه»، از توابع استان الرقه، واقع در غرب رود فرات، همراه با مرکز شهر الرقه، حومه شمال شرقی استان دیرالزور و بخشهای زیادی از استان الحسکه واقع در منتهی الیه شمال شرق کشور سوریه در اختیار دارند.
نیروهای سوریه دموکراتیک با پیشروی به سوی ایستگاه پمپاژ آب «بابیری» که منبع اصلی تامین آب شرب شهر حلب است، توانستند روستای خفسه در حومه جنوبی منبج را پس از درگیریهای شدید با گروههای ارتش ملی آزاد وفادار به ترکیه تحت تسلط و کنترل خود درآورند.
الشرق الاوسط در ادامه نوشت، از سوی دیگر، گروههای حامی ترکیه در چارچوب نیروهای «ارتش ملی» و اتاق عملیات «طلوع آزادی» یکشنبه گذشته توانستند کنترل شهرکهای السفیره و خناصر را در حومه شرقی حلب و همچنین کنترل فرودگاه نظامی کویر، هنگ ۱۱۱، و ایستگاه حرارتی، تا کرانه غربی رود فرات را به دست گیرند. این مناطق محاصره شده به لحاظ جغرافیایی بین شهرهای خفسه در شمال و مسکنه در جنوب به طول کمتر از ۱۰ کیلومتر امتداد یافتهاند ضمن آنکه این نیروها پیشتر نیز بر روستاهای الشهباء و شهر استراتژیک تل رفعت در حومه شمالی حلب سیطره یافته بودند.
در همین زمینه، نیروهای هیئت تحریر الشام و گروههای اتاق موسوم به «الفتح المبین» که عملیات «پاسخ به تجاوز» را رهبری میکنند، کنترل کل مرکز استان حلب، شهر السفیره و شهرکهای التایهه و جبل عزان واقع در حومه شرقی حلب و تمامی شهرها و روستاهای حومه جنوبی آن و ایستگاه حرارت را از دست گروههای وفادار به ترکیه خارج کردهاند و به سوی استان حماه در مجاورت حلب پیشرویهای خود را ادامه دادند.
از سوی دیگر ارتش سوریه نیز یک مثلث محاصره شده در حومه شرقی حلب را تحت کنترل و اختیار خود داشت که شامل برخی از روستاهای پیرامون مسکنه، دیر حافر و خناصر است اما اخیراً پس از عقبنشینی نیروهایش و استقرار مجدد در حومه جنوبی حماه و استان حمص که چسبیده به این مناطق هستند؛ کنترل آنها را نیز دست داد.
پس از عقبنشینی نیروهای ارتش سوریه، صحنهها و عرصه وقایع در حومه شرقی حلب با تنش و تغییر سریع همراه است به طوریکه بدرالدین ملارشید، پژوهشگر متخصص در امور کردها در مرکز تحقیقات و مطالعات استراتژیک «رامان»، بر این باور است که نبرد حلب، بار دیگر برگها و کارتهای بازی در سوریه را به هم ریخت و باید منتظر باز ترسیم مرزهای مناطق تماس و کنترل طرفهای سوری و حامیان منطقهای و بینالمللی آنها بود.
وی در گفتوگو با الشرق الاوسط گفت: نیروهای سوریه دموکراتیک ابتدا چندین مکان استراتژیک را تحت کنترل گرفتند و بعداً با همان سرعت نیز عقبنشینی کردند و پیشروی به سمت غرب حوضه رود فرات را کلید زدند چرا که این پیشروی نشان از دو تمایل و گرایش اصلی نزد این نیروها است. نخستین خواسته و گرایش این نیروها، سلطه و کنترل بر کرانه غربی رود فرات برای رفع خطر کنترل نیروهای ارتش آزاد ملی و جلوگیری از پیشروی آنها به سمت دریاچه «الاسد» و سپس شهر استراتژیک الطبقه و تسهیل دسترسی از جنوب به مرکز استان الرقه در وهله بعدی خواهد بود.
تمایل و خواسته دوم نیروهای سوریه دموکراتیک بنا به گفته این پژوهشگر سیاسی، تلاش برای به دست گرفتن کنترل مناطق و موقعیتهای استراتژیک نظامی هرچه بیشتر و تشکیل یک خط تماس و رویارویی جدید به جای خطوط کنونی است که هم اکنون شامل مرزهای شهر اداری منبج در حلب الطبقه در الرقه در مجاورت کرانه غربی رود فرات است.
وی تاکید کرد: نقشه درگیریها و گسترش و توزیع چهار جناح و گروه نظامی درگیر و متخاصم سوریه در حومه شرقی حلب به زمان بیشتری نیاز دارد و چه بسا با توجه به حضور گسترده نیروهای طرفهای درگیر در منطقه با هدف محدود کردن نیروهای سوریه و حامیان آنها یعنی روسیه و ایران باب درگیریهای آینده به اشکال مختلفی گشوده شود.
این پژوهشگر سیاسی تصریح کرد: هارمونی درگیریها و در هم تنیدگی تجمع و ازدحام نیروهای مختلف در یک سرزمین جغرافیایی محدود، به یک عامل تعیینکننده دیگر یعنی نحوه مداخله امریکا در کنترل اوضاع و صحنه بین طرفهای متخاصم با هدف جلوگیری از درگیریهای نظامی و امنیتی بیشتر، بستگی خواهد داشت و مسائل در صورت پیشروی نیروهای موسوم به «بازدارندگی در برابر تجاوز» به سمت دمشق پایتخت سوریه، بر نبردهای پس از حماه متمرکز خواهد بود.