تلاش عراق برای کاهش وابستگی به گاز ایران
دولت عراق در تلاش است تا در راستای پاسخ به فشارهای بینالمللی به ویژه تحریمهای اعمال شده علیه ایران توسط امریکا و دستیابی به استقلال بیشتر در بخش انرژی، وابستگی خود به گاز ایران را کاهش دهد و کارشناسان معتقدند عراق در صورت تحقق اهداف خود میتواند به بازیگر مهمی در بازار انرژی منطقه تبدیل شود.
میدل ایست نیوز: دولت عراق در تلاش است تا در راستای پاسخ به فشارهای بینالمللی به ویژه تحریمهای اعمال شده علیه ایران توسط امریکا و دستیابی به استقلال بیشتر در بخش انرژی، وابستگی خود به گاز ایران که منبع اصلی انرژی است را کاهش دهد.
به گزارش العربی الجدید، عراق به منظور بهرهبرداری از نیروگاههای برق به شدت به واردات گاز از ایران وابسته است به طوری که میزان واردات این سوخت از ایران به عراق، بیش از 40 درصد از انرژی مورد نیاز عراق را تشکیل میدهد.
در مارس 2024، عراق به منظور افزایش واردات گاز از این کشور همسایه به 50 میلیون متر مکعب در روز به مدت پنج سال با با ایران قراردادی امضا کرد که ارزش سالانه آن به حدود 6 میلیارد دلار میرسد.
با این وجود عراق از قطعیهای مداوم برق رنج میبرد که این امر نیاز به ایجاد جایگزین موثر را افزایش میدهد.
در همین خصوص وزارت نفت عراق از برنامه خود برای افزایش تولید گاز و بهرهبرداری از آن با پشتیبانی سیستم الکتریکی از طریق قرارداد با شرکتهای خارجی به ویژه پس از کاهش واردات گاز ایران به عراق خبر داد.
«حیان عبدالغنی»، وزیر نفت عراق در یک کنفرانس مطبوعاتی در روز جمعه بیان کرد عراق در حال حاضر از ایران گاز وارد میکند که این امر هزینه زیادی به دولت تحمیل میکند.
عبدالغنی افزود علاوه بر این عرضه این گاز در سایه شرایط خاص ایران، نمیتواند ادامه پیدا کند و گاهی اوقات ممکن است قطع شود یا میزان آن کاهش یابد که این امر بر تولید انرژی الکتریکی اثرگذار است.
وی اشاره کرد پروژه شرکت توتال در جنوب عراق و همچنین برای شرکت نفت بصره و شرکت گاز جنوب با توجه به اینکه از گاز مشعل بهرهبرداری خواهد کرد، دستاور بزرگی خواهد بود.
وزیر نفت عراق بیان کرد در سال 2025 مستقیماً بر گاز کم فشار سرمایهگذاری خواهد شد. این، گاز سنگینی است که حین سوختن موجب آلودگی میشود اما سرمایهگذاری بر آن بیش از یک سال به طول میانجامد و به همین خاطر این طرح به صورت مرحلهای انجام میشود.
چالشها و فرصتهای عراق برای تولید گاز
از طرفی دیگر «احمد عبدالله»، پژوهشگر امور اقتصادی بیان کرد تلاشهای دولت عراق برای تولید گاز تنها با عبور از موانع و چالشهایی که بخش تولید با آن مواجه است میتواند تکمیل شود.
عبدالله افزود این چالشها شامل ضعف زیرساختها و کمبود منابع مالی برای اجرای پروژههای گاز است که به سرمایهگذاریهای کلانی نیاز دارند و این مسأله در شرایط بحران مالی عراق، چالشی بزرگ به شمار میآید.
وی بیان کرد فشارهای سیاسی از مهمترین چالشهای پیشروی این پروژه به شمار میآید به ویژه آنکه نیروهای داخلی و خارجی وجود دارند که به دلایل سیاسی و اقتصادی تمایلی به کاهش وابستگی به گاز ایران ندارند.
این پژوهشگر افزود با وجود این چالشها، عراق برای تحقق اهداف خود علاوه بر حمایت گسترده جهانی به ویژه از جانب امریکا و اروپا برای بهبود امنیت انرژی در کشور، برای استفاده از ذخایر عظیم گاز که به حدود 132 تریلیون فوت مکعب میرسد، از فرصت بزرگی برخوردار است.
عبدالله در ادامه گفت عراق با موفقیت در اجرای طرحهای خود، نه تنها در زمینه انرژی به استقلال خواهد رسید بلکه بازیگر مهمی در بازار انرژی منطقه خواهد شد.
وی تصریح کرد کاهش وابستگی به گاز ایران ممکن است جایگاه عراق در عرصه بینالمللی را تقویت و از حاکمیت اقتصادی آن حمایت کند.
این پژوهشگر تاکید کرد طرح عراق برای کاهش وابستگی به گاز ایران گامی جسورانه تلقی میشود که مستلزم تلاش و تعهد زیاد است و دستیابی به این اهداف ممکن است نه تنها در زمینه انرژی بلکه در تقویت توانمندی عراق در مقابله با چالشهای اقتصادی و سیاسی نیز، نقطه عطفی در تاریخ نوین عراق به شمار آید.
کاهش شکاف کمبود مالی
کوفند شیروانی، کارشناس حوزه انرژی نیز اظهار داشت با بهرهبرداری از گاز مشعل، هنوز مقادیر زیادی گاز سوزانده میشود اما تلاشهای دولت منجر به صرفهجویی بسیاری در هزینهها میشود که برای واردات گاز از ایران و ترکمنستان صرف میشد.
شیروانی افزود میزان گاز مشعلی که عراق در حال حاضر وارد میکند بیش از 50 میلیون متر مکعب در روز است که هزینه کلی آن به 6 میلیارد دلار در سال میرسد که این مبلغ زیادی است.
وی بیان کرد رها شدن از این مبلغ بزرگ به بهرهبرداری از گاز مشعل عراق در فرایند استخراج نفت به منظور کاهش شکاف کسری مالی حدود 49 میلیارد دلاری که بودجه دولت عراق با آن مواجه است، بستگی دارد.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه عراق دارای ذخایر زیادی از گاز است و این کشور از این لحاظ در رده 13 جهان قرار دارد گفت بهرهبرداری از گاز به معنای افزایش سطح تولید ناخالص ملی و درآمدهای دولت عراق با توجه به قیمتهای بالای گاز و عدم وجود محدودیتهایی بر تولید آن، برخلاف محدودیتهای اعمال شده از جانب سازمان اوپک در تولید نفت است.
شیروانی در پایان بیان کرد تمایل عراق به واردات گاز از ترکمنستان با مشکلات زیادی در زمینه قیمتهای بالا، هزینههای زیاد و عدم ورود آسان و روان از طریق ایران به عراق مواجه است که این موضوع منجر به بروز بحران بزرگی در تامین انرژی برق برای مناطق وسیعی از عراق در فصل زمستان جاری شده است.