هدف از سفر المشهدانی به تهران چیست؟

میدل ایست نیوز: با توجه به صحبت از نزدیکی سوریه، ترکیه و عراق برای مبارزه با تروریسم در سایه تحولات سوریه و ضرر ایران از این نزدیکی به ویژه با توجه به اینکه عراق سال‌ها تحت عبای ایران بوده، محمود المشهدانی، رئیس پارلمان عراق روز یکشنبه طی سفری رسمی به تهران رفت تا درباره دو پرونده مهم رایزنی کند.

به گزارش العالم الجدید، اداره اطلاع رسانی پارلمان عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد که محمود المشهدانی، رئیس پارلمان عراق در راس یک هئیت پارلمانی و طی سفری رسمی به تهران رفت.

براساس بیانیه اداره اطلاع رسانی پارلمان عراق، این سفر بنا به دعوت رسمی محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی ایران انجام شده است.

پیش از این محمد کاظم آل صادق، سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد در روز 17 نوامبر 2024، دعوت رسمی قالیباف از المشهدانی را به او تحویل داد.

دو پرونده مهم در دستورکار المشهدانی در سفر به تهران

در همین راستا، منابع مطلع فاش کردند که رئیس پارلمان عراق در این سفر شماری از پرونده‌های مشترک میان دو کشور را بررسی خواهد کرد.

آن‌ها افزودند که المشهدانی در این سفر بر دو پرونده مهم تمرکز خواهد کرد و آن دو پرونده گروه‌های مسلح و نزدیکی سوریه و ترکیه با عراق است.

پس از سقوط حکومت بشار اسد در سوریه، درخواست گروه‌های مسلح مبنی بر اخراج نیروهای امریکایی کاهش یافت و آن‌ها در این مطالبه خود بازنگری کردند. این مطلب را مسئولان عراقی و امریکایی در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس مطرح کردند.

در آن زمان این خبرگزاری نوشت که سقوط اسد موجب تضعیف نفوذ تهران در منطقه شده و موجب شده است گروه‌های هم پیمان ایران در عراق احساس ضعف کنند.

آسوشیتدپرس اشاره کرد که بسیاری در عراق از سوء استفاده داعش از شکاف امنیتی و فعالیت مجدد می‌هراسند.

پیش از این روزنامه دیلی صباح ترکیه خبر داد که ائتلاف عراق، سوریه و ترکیه برای مبارزه با تروریسم، متغیرهای متعددی را در منطقه برجسته می‌کند به ویژه در حوزه روابط استراتژیک و امنیت منطقه‌ای، اما این امر تفسیر‌های متعددی دارد که از جمله آن، خارج کردن عراق از زیر عبای ایران است.

بلومبرگ نیز 27 ژانویه در گزارشی درباره آینده عراق در سایه سخن از عقب‌نشینی نیروهای امریکایی در سال آینده نوشت و اشاره کرد که نفوذ کامل ایران بر عراق، پایه تاریخی یا واقعی ندارد.

این گزارش بلومبرگ با تشدید رایزنی‌ها در امریکا بر سر آینده حضور نظامی امریکا در عراق همزمان شده، برخی از تحلیلگران معتقدند که دولت امریکا به دنبال حضور نظامی نامحدود است اما برخی دیگر می‌گویند ممکن است در زمان ترامپ، نیروهای امریکایی به طور کامل خارج شوند.

موضع محتاطانه عراق در قبال نظام جدید سوریه

صحنه سیاسی عراق، شاهد مجادله گسترده‌ای درخصوص تلاش‌های دولت برای متقاعد کردن گروه‌های مسلح در کشور به تحویل سلاح خود یا پیوستن به نیروهای امنیتی است.

این در حالی است که دولت محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، ارسال فؤاد حسین، وزیر خارجه این کشور به سوریه را در گامی در راستای سیاست استقبال از روابط با کشورهای منطقه به ویژه پس از روی کار آمدن احمد الشرع در سوریه بررسی می‌کند.

اما هنوز با گذشت چند روز از انتخاب الشرع، هنوز عراق درخصوص آغاز روابط حقیقی و تبریک و ارسال فرستاده دیپلماتیک به همسایه غرب خود محتاطانه عمل می‌کند، امری که به گفته ناظران به سیاست عمل‌گرایی دولت عراق در قبال نظام جدید سوریه علاوه بر تمرکز آن بر امنیت مرز‌ها باز می‌گردد که امکان دارد در صورت ثبات امنیتی، روابط فیمابین توسعه یابد.

در همین رابطه، نزار حیدر معتقد است که نام گذاری‌های جدید در سوریه، موضع عراق را تغییر نمی‌دهد به ویژه با توجه به اینکه عراق نقشی در تحولات سوریه نداشته، دولت السودانی، توانسته عراق را از روز نخست از مداخله در امور سوریه دور نگه دارد و این با وجود فشارهای زیادی است که متحمل آن بوده است.

وی با اشاره به اینکه اکنون دغدغه عراق، حفاظت از خود در برابر هرگونه پیامد منفی از سوی سوریه و منطقه است و این کشور هنوز محتاطانه با آنچه در سوریه رخ می‌دهد، رفتار می‌کند، گفت که عراق به واقعیت و عمل می‌نگرد و اگر سوریه به ثبات امنیتی و سیاسی برسد، عراق کاملاً مثبت با سوریه تعامل خواهد کرد چرا که عراق نخستین همسایه‌ای است که از این ثبات بهره می‌برد.

احمد الشرع، 29 ژانویه به عنوان رئیس جمهور مرحله انتقالی سوریه انتخاب شد.

از طرفی دیگر هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، 26 ژانویه سفری به بغداد داشته که دومین سفر او پس از تصدی منصب وزارت خارجه در ژوئن 2023 است و این سفر بر حوادث سوریه تمرکز داشته است.

وضعیت و تحولات سوریه و تداوم مبارزه با داعش، بارزترین مسائلی بود که السودانی در دیدار با فیدان و کوین لهی، فرمانده ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش در عراق و سوریه به آن پرداخت.

شاید ایران کشوری باشد که بیشترین خسارت را دیده است، چرا که «هلال شیعی» که در طول 44 سال بر سر ساختن آن تلاش کرد، از هم گسست، ایران از سال 1980 توانست روابط استراتژیکی با نظام حافظ اسد ایجاد کند.

حضور عناصر حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) که آنکارا آن را گروهی تروریستی می‌داند در اراضی عراق، موجب بحران‌های سیاسی بین عراق و ترکیه شده است.

سختی اجرای تفاهمات کامل میان دولت عراق و ترکیه درخصوص پایان حضور عناصر مسلح پ.ک.ک در عراق، به چند عامل میدانی نظامی وابسته است که بارزترین آن حضور این عناصر در مناطقی است که ورود نیروهای عراقی به مثلث عراق، ایران و ترکیه تحت کنترل اقلیم کردستان سخت است.