عربستان چه سودی از مذاکرات امریکا و روسیه در ریاض خواهد برد؟

میدل ایست نیوز: تحلیلگران معتقدند پس از کاهش نقش عربستان در عرصه بین‌المللی، این کشور با میزبانی بی‌سابقه از مقامات امریکایی و روسی، خود را در قلب فعالیت‌های دیپلماتیک جهانی می‌بیند که جایگاه آن را تقویت خواهد کرد و از بی‌طرفی در جنگ حدود سه ساله اوکراین و روسیه سود خواهد برد.

به گزارش العربی الجدید، هدف از این نشست که در ریاض انجام می‌شود، گفت‌وگو برای تقویت روابط مسکو و واشنگتن و بنا نهادن مذاکرات پیرامون اوکراین به صورت رسمی و آمادگی برای دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا در عربستان است.

علی الشهابی، مشاور دولت عربستان، به فرانس پرس گفت این برای عربستان موفقیت بزرگی است که دو ابر قدرت برای حل اختلافات و درگیری‌ای طولانی مدت مانند جنگ در اوکراین، به ریاض بیایند.

عربستان متحد تاریخی امریکا در منطقه به شمار می‌آید و این کشور، بزرگترین صادرکننده نفت خام در جهان در خصوص مسائل مربوط به سیاست نفتی ارتباط عمیقی با روسیه دارد و با این کشور همکاری می‌کند.

همزمان، ریاض روابط نزدیک خود با کی‌یف را حفظ و بیش از یکبار از ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین استقبال کرد و از طرفی محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست وزیر عربستان در ژوئن گذشته با زلنسکی دیدار داشت.

قرار است بار دیگر رئیس جمهور اوکراین چهارشنبه آتی طی سفری رسمی که مدت زمان طولانی است برای آن برنامه‌ریزی شده است، به عربستان سفر کند.

در این باره سخنگوی زلنسکی روز دوشنبه اعلام کرد وی قصد ندارد با مقامات روسی یا امریکایی دیدار داشته باشد.

پیش از آغاز جنگ در اوکراین و در پی کشته شدن جمال خاشقچی، روزنامه نگار عربستانی در کنسولگری ریاض در استانبول در سال 2018، عربستان در عرصه بین‌المللی بیش از سه سال کشوری مطرود و منفور بوده است.

رابحه سیف علام، کارشناس مرکز مطالعات سیاسی الاهرام اشاره کرد که عربستان از جنگ در اوکراین استفاده کرد چرا که کشورهای غربی در آن بازه زمانی برای تقاضای افزایش تولید نفت، به آن نزدیک شده‌اند.

علام افزود عربستان بدون از دست دادن هیچ یک از هم پیمانان غربی یا روسی خود، از تضادها و تقابل غرب و روسیه در بحران اوکراین به ویژه در پرونده نفت سود برده است. این منجر شد تا ریاض از منزوی بودن تحمیل شده بر عربستان پس از مسائل مربوط به خاشقچی خارج شود.

وی تصریح کرد عربستان سود بیشتری برده چرا که با انتخاب موضع بی‌طرفانه خود را به فضایی برای دیدار طرف‌های درگیری به منظور حل آن و نه برای افزایش درگیری تبدیل کرده است.

ارتقای جایگاه عربستان

عربستان در سپتامبر 2022 در آزادی نیروهای خارجی بازداشت شده در اوکراین از جمله دو شهروند امریکایی و پنج شهروند بریتانیایی نقش‌آفرینی کرد و در اوت 2023 میزبان مذاکراتی در خصوص جنگ با حضور نمایندگان بیش از 40 کشور بدون حضور روسیه بود.

نشست امریکا و روسیه، امروز پس از سه سال قطع تقریبا کامل روابط دو کشور، یک هفته پیش از سومین سالگرد آغاز جنگ روسیه، در بحبوحه فعالیت‌های دیپلماتیک آغاز شده با تماس تلفنی ترامپ و پوتین در هفته گذشته و در زمان تشدید انتقادات دولت جدید امریکا از هم پیمانان اروپایی خود انجام می‌شود.

مارکو روبیو، وزیر خارجه امریکا در شامگاه دوشنبه وارد عربستان شد و به مایک والتز، مشاور امنیت ملی کشور خود و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ به خاورمیانه پیوست.

از طرفی دیگر پوتین روز دوشنبه تیم مذاکره کننده روسیه شامل سرگئی لاوروف، وزیر خارجه و یوری اوشاکوف، مشاور دیپلماتیک کرملین را به عربستان اعزام کرد.

پیش بینی می‌شود اولین سفر خارجی رئیس جمهور امریکا در دوره جدید ریاست جمهوری، به ریاض باشد.

در خصوص عربستان، این حرکت دیپلماتیک به جایگاه بین‌المللی آن قوت می‌بخشد. عمر کریم، کارشناس مسائل سیاست خارجی عربستان در دانشگاه بیرمنگام، معتقد است این از دیدگاه عربستان بسیار مهم است چرا که می‌تواند جایگاه ریاض در دیپلماسی بین‌المللی را به عنوان بازیگر جهانی مسئول و آماده برای کمک به برقراری صلح جهانی و ایجاد پل میان طرف‌های رقیب بین‌المللی ارتقا ببخشد.

کریم افزود این نشست نشان می‌دهد که پادشاه عربستان و به ویژه ولیعهد این کشور روابط دوستانه، نزدیک و بسیار شخصی با ترامپ و پوتین را توسعه داده‌اند.

در عرصه منطقه‌ای عربستان از آغاز جنگ در غزه در 7 اکتبر 2023، نقش دیپلماتیک و فعالی را ایفا می‌کند و پس از گذشت یک ماه از جنگ میزبان نشست سران کشورهای عربی و اسلامی بود و در روز جمعه میزبان نشستی برای بررسی پاسخ به پیشنهاد ترامپ برای کوچاندن فلسطینی‌ها از نوار غزه به مصر و اردن است که در آن مسئولان شش کشور شورای همکاری و در کنار آن‌ها مصر و اردن حضور خواهند داشت.

کریم بر این باور است که بن سلمان به بازیگری تعیین کننده تبدیل شده است و ثمره سیاسی این فعالیت دیپلماتیک را خواهد دید.