«شراکت قرن»؛ آیا روابط عربستان و امریکا آینده خاورمیانه را دستخوش تغییر می‌کند؟
سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا به عربستان، گمانه‌زنی‌ها درباره تعمیق روابط در عرصه‌های گوناگون و مقابله با چالش‌های منطقه‌ای را افزایش داده و این پرسش را برای ناظران ایجاد کرده است که آیا «شراکت قرن» میان این دو کشور می‌تواند فراتر از نفت، معادلات قدرت و آینده خاورمیانه را دستخوش تغییر کند.
میدل ایست نیوز: مقامات عربستان سعودی سفر امروز دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا به کشورشان را مهر تاییدی بر شراکت استراتژیک میان دو کشور و چشم‌اندازهای وسیع آن در زمینه‌های انرژی پاک، فناوری‌های نوین و مقابله با چالش‌های مشترک می‌دانند.
خبرگزاری رسمی عربستان با انتشار گزارشی درباره سفر دونالد ترامپ نوشت: روابط عربستان سعودی و امریکا بر پایه تفاهم و احترام متقابل، با دهه‌ها همکاری سازنده، به یک شراکت استراتژیک جامع تبدیل شده است به طوری که این روابط که با توافق سال 1933 آغاز شد، در سال 1945 با دیدار تاریخی ملک عبدالعزیز و رئیس جمهور روزولت پایه‌گذاری شد و در طول دهه‌ها در زمینه‌های مختلف گسترش یافته است.
این منبع نوشت: این شراکت، با نقش محوری دو کشور در امنیت و اقتصاد منطقه و جهان، به عنوان یک رکن اساسی در تلاش‌های بین‌المللی برای صلح و امنیت تلقی می‌شود. تبادل دیدارهای مقامات عالی‌رتبه، از جمله سفر ملک سلمان به امریکا در 2015 و سفر ولیعهد محمد بن سلمان در 2017 و 2018، و همچنین دیدار ملک سلمان با ترامپ در 2017 و بایدن در 2022، نشان‌دهنده عمق این روابط است.
در جریان این دیدارها، توافقنامه‌های مهم اقتصادی و سرمایه‌گذاری به ارزش صدها میلیارد دلار در زمینه‌های مختلف از جمله انرژی، صنعت نظامی، فناوری و فضا به امضا رسیده است. همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم، تلاش برای ایجاد گذرگاه‌های سبز بین قاره‌ای، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و هیدروژن پاک و همچنین همکاری‌های فرهنگی و آموزشی از دیگر جنبه‌های مهم این شراکت است.
«واس» در ادامه می‌افزاید: جهان به روابط میان عربستان سعودی و امریکا به عنوان یک محور اساسی برای تقویت امنیت و اقتصاد منطقه و جهان می‌نگرد، زیرا هر دو کشور نقش محوری در تلاش‌های مربوط به تقویت امنیت و صلح بین‌المللی ایفا می‌کنند که این امر ناشی از جایگاه سیاسی، امنیتی و اقتصادی آن‌ها و عضویتشان در گروه بیست است.
این خبرگزاری با اشاره به شراکت سعودی-امریکایی در دهه‌های گذشته، آنرا سنگ بنای امنیت منطقه‌ای توصیف کرد و افزود: هر دو کشور دیدگاه یکسانی نسبت به منطقه‌ای متصل به جهان دارند که در آن امنیت، ثبات و شکوفایی حاکم باشد.
این منبع با اشاره به استقبال و حمایت طرف امریکایی از ابتکارهای عربستان سبز و خاورمیانه سبز و چشم‌انداز 2030 می افزاید:پادشاهی عربستان نیز از افزایش سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی امریکا در عربستان و همچنین افزایش سرمایه‌گذاری‌های سعودی در بخش خصوصی امریکا به منظور تحقق منافع هر دو کشور استقبال کرده است.
روابط دو کشور در دوران جدید ریاست جمهوری ترامپ نیز به مانند گذشته مستحکم بوده است و دو طرف در تماس های مختلف، راه‌های همکاری برای برقراری صلح، امنیت و ثبات در منطقه خاورمیانه، تقویت همکاری دوجانبه در مبارزه با تروریسم و توسعه مشارکت اقتصادی و سرمایه‌گذاری را مورد بحث و تبادل نظر قرار داده اند.
این منبع با اشاره به تلاش های عربستان در راستای تقویت امنیت و صلح در جهان و میزبانی از مذاکرات روسیه و امریکا در فوریه 2025 تصریح کرد: در زمینه اقتصادی، روابط قوی و پرثمری بین دو کشور برقرار است و برای دهه‌ها، شورای بازرگانی سعودی-امریکایی شریک مهمی در تسهیل پروژه‌های تجاری جدید بین شرکت‌های دو کشور بوده و دستاوردهای چشمگیری در تقویت همکاری و منافع متقابل در زمینه‌های کسب و کار و سرمایه‌گذاری داشته است.
روابط اقتصادی میان دو کشور همواره از انعطاف‌پذیری و تنوع برخوردار است و پادشاهی سعودی یکی از برجسته‌ترین شرکای تجاری امریکا در منطقه محسوب می‌شود به طوری که حجم مبادلات تجاری بین دو کشور در سال 2024 به حدود 32 میلیارد دلار رسید در حالی که عربستان کالاها و محصولاتی به ارزش 13 میلیارد دلار به امریکا صادر و در مقابل 19 میلیارد دلار کالا از این کشور وارد کرد.
خبرگزاری رسمی عربستان با اشاره تفصیلی به مهمترین اقلام وارداتی و صادراتی بین دو کشور و فرصت های امیدوار کننده برای شرکت های امریکایی در بخش هایی مانند معدن، پتروشیمی، تولید، انرژی‌های تجدیدپذیر، گردشگری، خدمات مالی، مراقبت‌های بهداشتی و داروسازی تصریح کرد: ریاض و واشنگتن، در بسیاری از مجامع و ابتکارات بین‌المللی مرتبط با انرژی و تغییرات اقلیمی، از جمله «مجمع تولیدکنندگان با هدف کربن صفر»، «ابتکار تعهد جهانی متان»، کنفرانس کشورهای عضو کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی و جلسات وزارتی انرژی و آب و هوا در گروه بیست با یکدیگر همکاری می کنند .
این منبع در ادامه به تدوین پروتکل ایجاد گذرگاه‌های سبز بین قاره‌ای با توجه به موقعیت راهبردی عربستان از جهت اتصال قاره های آسیا و اروپا اشاره کرد و افزود: عربستان سعودی هدف گذاری کرده است تا سال 2030 به یکی از مهمترین صادرکنندگان هیدروژن پاک تبدیل شود و دو کشور در چارچوب این مشارکت در تلاش برای توسعه یک دیدگاه مشترک برای تقویت تقاضا برای هیدروژن پاک در بازارهای جهانی هستند که شامل توسعه استانداردها و تعاریف هیدروژن پاک و تبادل دانش در مورد مدل کسب و کار و توانمندسازهای موجود در هر دو کشور می‌شود که این امر به حمایت از بلندپروازی عربستان برای تبدیل شدن به یکی از مهمترین صادرکنندگان هیدروژن پاک کمک می‌کند.
در همین حال، ارزش سرمایه‌گذاری مستقیم امریکا در پادشاهی سعودی در سال 2024 به حدود 15.3 میلیارد دلار رسید و سرمایه گذاران امریکایی با دید مثبت به تحولات بزرگ اقتصادی در عربستان می‌نگرند، زیرا این تحولات فرصت‌های امیدوارکننده‌ای را برای شرکت‌های واشنگتن در زمینه‌های مختلف، از جمله اکتشاف فضایی برای اهداف تجاری، انرژی‌های تجدیدپذیر، مراقبت‌های بهداشتی، علاوه بر زیرساخت‌ها، فناوری‌های پیشرفته و هوش مصنوعی، فراهم می‌کند.
خبرگزاری واس با اشاره به تقویت همکاری‌های دو طرف در زمینه اکتشاف و استفاده از فضای ماوراء جو برای اهداف صلح‌آمیز تصریح کرد: ریاض و واشنگتن همچنین بر همکاری در زمینه فرصت‌های تجاری صنایع فضایی بین دو کشور دوست و بحث در مورد امضای توافقنامه چارچوب بین دو کشور برای همکاری در زمینه فضا برای اهداف صلح‌آمیز تاکید دارند. این توافقنامه همچنین زمینه‌های همکاری مشترک بین دو طرف را شامل علوم فضا و زمین، ناوبری هوایی، ماموریت‌های فضایی، آموزش و همچنین بسیاری از زمینه‌های دیگر مورد علاقه مشترک را شامل می‌شود.
بنابر این سفر رئیس جمهور امریکا به عربستان سعودی، به عنوان اولین سفر خارجی وی برای بار دوم در طول دو دوره ریاست جمهوری‌‌اش، نشان از میزان احترامی است که این کشور برای جایگاه و نقش مؤثر پادشاهی در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی و تمایل این کشور به تقویت شراکت استراتژیک با آن قائل است ضمن آنکه این سفر می‌تواند تاکیدی بر علاقه واشنگتن به تحکیم روابط دوجانبه در زمینه‌های سیاسی، دفاعی، اقتصادی و سرمایه‌گذاری و تمجید از رهبری خردمندانه پادشاه عربستان باشد.
از این رو روابطی که بنای آن 92 سال پیش توسط ملک عبدالعزیز بن عبدالرحمن آل سعود گذاشته شد امروز هم توسط سلمان بن عبدالعزیز ادامه یافته و نشان از تمایل هر دو کشور دوست به تحکیم شراکت و تقویت منافع مشترک و تحکیم ارتباط و مشورت در مورد مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی مورد اهتمام و مقابله با چالش های مشترک کنونی در منطقه و جهان است.
