میدل ایست نیوز: وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه‌ای اختصاصی با شبکه خبری النیل مصر، به ابعاد مختلف روابط دوجانبه تهران و قاهره، بحران غزه، امنیت دریای سرخ و مذاکرات هسته‌ای با امریکا پرداخت و بر اهمیت همکاری دو کشور برای ثبات منطقه و خنثی کردن توطئه‌های رژیم صهیونیستی تأکید کرد.
بر اساس گزارش کانال تلگرامی سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران، عراقچی در آغاز گفت‌وگو، به اهمیت سفر خود و نیز لزوم هماهنگی و رایزنی میان دو کشور بزرگ، مصر و ایران پرداخت.
اهمیت رایزنی و همکاری میان ایران و مصر
عراقچی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور بزرگ و تأثیرگذار در منطقه غرب آسیا هستند. همکاری میان این دو کشور در موضوعات مختلف منطقه‌ای می‌تواند به‌ویژه با توجه به شرایط حساس کنونی که منطقه با آن روبه‌رو است و بحران‌های گوناگونی که در این منطقه جریان دارد، به برقراری ثبات در این منطقه و کاهش تنش‌ها کمک کند.
وی افزود: یی‌تردید، روابط دوجانبه میان دو کشور و نیز مشارکت هر دو کشور در سطح منطقه‌ای، امری بسیار مهم است. این مشارکت همچنین در سطح بین‌المللی نیز اهمیت دارد؛ و همکاری ما در زمینه خلع سلاح و نیز در موضوعات جهانی دیگر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. رایزنی و مشورت در این حوزه‌ها بسیار سودمند و مهم است.
بررسی مسائل منطقه‌ای و حوزه‌های گسترش همکاری
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره مهم‌ترین حوزه‌های گسترش همکاری‌ها، به چند محور اصلی اشاره کرد و گفت: یکی از محوری‌ترین مسائل مورد بحث ما، وضعیت کنونی در غزه و ضرورت برقراری آتش‌بس فوری و پایدار و نیز ورود کمک‌های انسان‌دوستانه به نوار غزه بود. ما همچنین همچنین امروز درباره مسائل مختلف منطقه‌ای نیز، از جمله موضوع یمن و موضوع دریای سرخ گفت‌وگو کردیم. ما کاملاً نگرانی‌های دوستان‌مان در مصر را درباره‌ی وضعیت دریای سرخ درک می‌کنیم و به‌خوبی از آن آگاهیم.
روابط دو جانبه و مذاکرات هسته‌ای ایران و امریکا
وزیر خارجه ایران همچنین گفت: ما همچنین به‌صورت مفصل درباره‌ی مذاکرات میان ایران و ایالات متحده امریکا گفت‌وگو کردیم. من برای برادرم جناب آقای بدر عبدالعاطی [وزیر خارجه مصر]، آخرین تحولات مربوط به این مذاکرات، اهداف جمهوری اسلامی ایران از این مذاکرات، و نیز پیشرفت‌ها و تحولاتی که در جریان آن‌ها حاصل شده را تشریح کردم.
سید عباس عراقچی درباره روابط جانبه با مصر گفت: در زمینه‌ی مسائل دوجانبه، گفت‌وگوهای مهمی داشتیم؛ از جمله درباره‌ی تقویت تبادلات تجاری، همکاری‌های اقتصادی و توسعه‌ی گردشگری میان دو کشور گفت‌وگو کردیم.
وی همچنین به آغاز نشست‌هایی برای گفت‌وگوی سیاسی در سطح معاونان وزرای امور خارجه دو کشور اشاره کرد و این سفر را موفقیت‌آمیز خواند.
اوضاع غزه
در مورد غزه نیز، وزیر خارجه ایران تأکید کرد جمهوری اسلامی ایران به‌طور کامل از تلاش‌هایی که مصر برای برقراری آتش‌بس و ارسال کمک‌های انسانی به غزه انجام می‌دهد، حمایت می‌کند. اگر این توافق به نتیجه‌ای منتهی شود، ما بدون تردید از هرگونه آتش‌بسی که مورد حمایت مردم غزه باشد، حمایت خواهیم کرد.
امنیت دریای سرخ و ریشه مشکلات منطقه
عراقچی در خصوص امنیت دریای سرخ، تصریح کرد: آنچه در دریای سرخ در حال وقوع است، در واقع حمایت ملت یمن از مردم غزه است. بر اساس اطلاعاتی که در اختیار داریم، کشتی‌هایی که در دریای سرخ هدف قرار گرفته‌اند، یا متعلق به رژیم صهیونیستی هستند یا در مسیر حرکت به‌سوی آن قرار داشته‌اند.
وی ابراز امیدواری کرد با تحقق آتش‌بس در غزه، شاهد برقراری آتش‌بس در دریای سرخ نیز باشیم و به آتش‌بس کنونی میان انصارالله و ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که منجر به ثبات بیشتر در این منطقه شده است.
وزیر خارجه ایران تأکید کرد: بی‌تردید، منشأ و ریشه‌ی همه‌ی مشکلات موجود در منطقه، رژیم صهیونیستی است؛ آنچه در دریای سرخ در جریان است، یکی از پیامدهای جنایاتی است که این رژیم علیه ملت فلسطین مرتکب می‌شود. همچنین، طبق دانسته‌های ما، در این دوره اخیر، کشتیرانی در این منطقه با برخی مشکلات مواجه شده و شماری از کشورها، از جمله مصر، از این وضعیت آسیب دیده‌اند. با این حال، امیدواریم که با تحقق آتش‌بس در غزه، شاهد برقراری آتش‌بس در دریای سرخ نیز باشیم.
هماهنگی ایران و مصر برای پایان جنگ غزه
وزیر امور خارجه ایران درباره ماهیت اقدامات هماهنگ و مشترک میان ایران و مصر برای توقف جنگ، برقراری آتش‌بس و تسهیل ورود کمک‌های انسانی به نوار غزه بیان کرد: همان‌طور که پیش‌تر گفتم، ما از تلاش‌هایی که دولت‌های مصر و قطر برای تحقق آتش‌بس در غزه انجام می‌دهند، حمایت می‌کنیم.
وی افزود: ما آمادگی کامل خود را برای همکاری در جهت موفقیت این تلاش‌ها اعلام می‌کنیم. بی‌تردید، این تلاش‌ها زمانی موفق خواهد بود که مردم فلسطین و ساکنان غزه با این آتش‌بس موافق باشند. ایران آمادگی کامل دارد که این جنگ را به شیوه‌ای عادلانه و در راستای منافع ملت فلسطین در غزه به پایان برسانیم و آماده‌ایم با همه کشورها برای دستیابی به این هدف همکاری کنیم.
سیاست خارجی ایران در قبال کشورهای عربی
وزیر امور خارجه ایران درباره روابط با کشورهای عربی گفت: ما کشورهای عربی را کشورهای دوست و همسایه خود می‌دانیم و مهم‌تر از همه، آن‌ها را کشورهای مسلمان و برادر خود تلقی می‌کنیم. سیاست خارجی دولت چهاردهم جمهوری اسلامی ایران بر پایه حسن هم‌جواری و تقویت روابط با کشورهای همسایه و کشورهای این منطقه استوار است.
طبیعتاً ما در این مسیر تلاش‌های جدی و گسترده‌ای انجام داده‌ایم، و روابط ما با کشورهای منطقه در وضعیت خوبی قرار دارد. در حال حاضر شاهد افزایش سطح اعتماد میان ما هستیم. برای نمونه، رابطه میان ایران و مصر با وجود قطع روابط رسمی دیپلماتیک، اما سطح اعتماد و همچنین میزان همکاری میان دو کشور در مقایسه با گذشته، قابل مقایسه نیست و بسیار افزایش یافته است.
عراقچی در ادامه افزود: من در دیدارم با جناب رئیس‌جمهور عبدالفتاح السیسی به ایشان یادآوری کردم که طی ده ماه گذشته، چهار بار با جناب رئیس‌جمهور مصر دیدار کرده‌ام. دو دیدار از این چهار دیدار، در جریان نشست مشترک میان رؤسای جمهور ایران و مصر صورت گرفته است. به‌نظر من، روابطی که اکنون میان ایران و مصر برقرار است، حتی با وجود نبود روابط رسمی دیپلماتیک، از بسیاری از روابط ما با کشورهایی که با آن‌ها روابط دیپلماتیک داریم نیز گسترده‌تر و بهتر است.
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این سوال که آیا این سخنان به معنای تحولات راهبردی مشخص در سیاست ایران نسبت به کشورهای عربی است، تصریح کرد: ما همواره خواهان روابط خوب با کشورهای همسایه و منطقه، به‌ویژه با کشورهای عربی بوده‌ایم. اما یک واقعیت نیز وجود دارد و آن تأثیرات تبلیغات و سیاست‌های رژیم صهیونیستی است که ما شاهد آن هستیم. سیاست‌هایی که رژیم صهیونیستی از طریق آن‌ها تلاش می‌کند ایران را به‌عنوان تهدیدی برای منطقه معرفی کند، نه خودش را در حالی که در واقع، این رژیم صهیونیستی است که تهدیدی برای کل منطقه به‌شمار می‌آید.
وی ادامه داد: البته این واقعیت را هم باید پذیرفت که در گذشته هر دو طرف دچار برخی اشتباهاتی شدند که منجر به عدم روابط قوی شد، اما در سال‌های اخیر، هر دو طرف تصمیمی راهبردی اتخاذ کرده‌اند، مبنی بر این‌که موانع موجود در روابط را برطرف کرده و این روابط را تقویت کنند و نگذارند رژیم صهیونیستی که بی‌تردید تهدیدی برای جهان عرب، جهان اسلام و کل منطقه است ،خود را پشت ادعاهای واهی و دروغینی که مطرح می‌کند، پنهان کند.
پرونده هسته‌ای و موضع شفاف ایران
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این سوال که آیا دستیابی به توافقی شفاف از طریق مذاکرات هسته‌ای می‌تواند هرگونه تهدیدی را از بین ببرد، گفت: این مسئله یکی از مهم‌ترین ادعاهایی را که رژیم صهیونیستی مطرح می‌کند، باطل خواهد کرد. ما کاملاً آگاهیم که رژیم صهیونیستی ده‌ها کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد، اما با این حال، ایران را متهم می‌کند که به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای است.
وی تأکید کرد: موضع ما کاملاً روشن و شفاف است؛ برنامه‌ی هسته‌ای ما، برنامه‌ای صلح‌آمیز است و هیچ تهدیدی علیه هیچ طرف یا کشوری به شمار نمی‌آید. این به‌خاطر آن است که برنامه‌ی ما یک برنامه‌ی علمی است، مطابق با قوانین بین‌المللی و با اهدافی صرفاً صلح‌آمیز است.
وزیر خارجه ایران همچنین به فتوای رهبر معظم این کشور آیت‌الله خامنه‌ای، مبنی بر حرام بودن داشتن چنین سلاحی اشاره کرد و گفت: از آنجا که ما یک کشور دینی هستیم، عدول از این فتوا برای ما غیرممکن است.
وزیر خارجه افزود: ما از طریق گفت‌وگو و مذاکرات هسته‌ای تلاش می‌کنیم تا اثبات کنیم برنامه‌ی ما صرفاً صلح‌آمیز است و اگر سؤالات یا نگرانی‌هایی هم وجود داشته باشد، ما می‌توانیم از طریق اعتمادسازی به آن‌ها پاسخ دهیم و توطئه‌های صهیونیستی را خنثی کنیم. وی با اشاره به توافق هسته‌ای پیشین با کشورهای ۱+۵ که امریکا از آن خارج شد، تأکید کرد: ایران بار دیگر می‌تواند حسن نیت خود را اثبات کند و آماده است تا در مسیر اعتمادسازی گام بردارد.
نشست با مدیرکل آژانس و مواضع مشترک هسته‌ای
وزیر امور خارجه ایران درباره نشست خود با بدر عبدالعاطی وزیر خارجه مصر و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مصر گفت: ایشان با هدف دیگری به قاهره آمده بودند. از حضور ایشان در قاهره بهره بردیم و نشستی سه‌جانبه برگزار کردیم. هدف این دیدار این بود که در شرایط فعلی چگونه می‌توان از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های فنی آژانس برای پیشبرد مذاکرات و برداشتن گام‌های دیپلماتیک بهره گرفت. این نشست، نشستی خوب بود و ما دیدگاه‌های خود را مطرح کردیم، اما باید بگویم که از گزارش اخیر منتشر شده از سوی آقای گروسی رضایت نداشتیم و از نظر ما، این گزارش منصفانه نبود و نقاط ضعف متعددی داشت.
عراقچی ادامه داد: من، آقای گروسی را نسبت به این موضوع آگاه کردم و به او گفتم که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نباید از مسیر فنی و تخصصی خود منحرف شود و نباید به نهادی سیاسی یا ابزاری در دست برخی کشورها و قدرت‌ها تبدیل گردد. این نهاد باید نقش بی‌طرفانه خود را ایفا کند و نباید اجازه دهد که گزارش‌هایش به ابزار سیاسی در دست برخی کشورها بدل شود.
وی افزود: رافائل گروسی به من اطمینان داد آژانس بر مسائل فنی و تخصصی متمرکز است و اجازه نمی‌دهد خواسته‌های سیاسی برخی کشورها در گزارش‌هایش وارد شود. اما با این حال، هنوز برخی پرسش‌ها در این زمینه باقی است. اجازه دهید نکته‌ای دیگر را اضافه کنم: ما کاملاً از حمایت مصر نسبت به مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ایالات متحده، که به‌طور غیرمستقیم در حال انجام است، خرسندیم. ما از این حمایت مصر بسیار خوشحال هستیم و من صمیمانه از جناب وزیر امور خارجه، آقای بدر عبدالعاطی، تشکر کردم و هرگونه کمک یا حمایت مصر در این زمینه را بسیار ارج می‌نهیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران گفت: تهران و قاهره در زمینه سلاح هسته‌ای مواضعی کاملاً مشابه دارند. ما در سال ۱۹۷۴ ابتکار خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای را مطرح کردیم و طی پنجاه سال گذشته همواره از این طرح حمایت کرده‌ایم و در این زمینه مواضع مشترک و همکاری متقابل داریم.
عراقچی در ادامه تاکید کرد: مذاکرات میان ایران و ایالات متحده آمریکا همان‌طور که می‌دانید به‌طور غیرمستقیم در حال انجام است و ما از حمایت مصر در این خصوص بسیار خوشحال هستیم. من نیز به‌طور رسمی قدردانی خود را از جناب آقای بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر، اعلام کردم. بی‌تردید، ما هر نوع حمایت یا مساعدت مصر در این مسیر را بسیار ارزشمند می‌دانیم.
وزیر خارجه ایران تاکید کرد: در حال حاضر زمان دقیق دور بعدی مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ایالات متحده آمریکا مشخص نشده است. سلطنت عمان همچنان به‌عنوان کشور میانجی، نقش فعالی در تنظیم و تسهیل این مذاکرات ایفا می‌کند. اخیراً پیشنهادی از سوی ایالات متحده آمریکا به ما ارائه شده است که طی روزهای آینده، ما پاسخ مقتضی خود را به آن ارائه خواهیم داد. این پاسخ بر اساس اصول بنیادین جمهوری اسلامی ایران و در راستای منافع ملت ایران تنظیم خواهد شد. پس از آن، وزیر امور خارجه عمان زمان و مکان دور بعدی مذاکرات را تعیین خواهد کرد.
