میدل ایست نیوز: در پی مشاجره‌های رسانه‌ای پیش آمده پیرامون دلایل انحلال حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک)، کمیته مرکزی این حزب با انتشار بیانیه‌ای بلند به توضیح درباره اهداف این تصمیم تاریخی پرداخت.
به گزارش کردپرس، حزب کارگران کردستان با انتشار بیانیه‌ای رسمی درباره تصمیم تاریخی خود برای انحلال ساختار سازمانی حزب و پایان دادن به مبارزه‌ی مسلحانه، توضیحاتی ارائه داد. این تصمیم که به‌تعبیر بیانیه یک نقطه عطف تاریخی توصیف شده، نه به‌عنوان نتیجه شکست یا فشار خارجی، بلکه به‌عنوان گامی آگاهانه در راستای تحقق چشم‌انداز جدید عبدالله اوجالان و گذار به مبارزه‌ای دموکراتیک، غیرمتمرکز و اجتماعی اتخاذ شده است.
در این بیانیه آمده است که روند برگزاری کنگره دوازدهم، پس از دیدار تاریخی عمر اوجالان با رهبر پ.ک.ک در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴ آغاز شد. عبدالله اوجالان در این دیدار و مجموعه‌ای از پیام‌ها و نامه‌های بعدی، با تأکید بر عبور از خشونت، اعلام کرده است که در صورت فراهم شدن شرایط، آماده است مسئله‌ی کرد را به عرصه‌ی سیاست دموکراتیک و حقوقی منتقل کند. بر همین مبنا، در تاریخ ۲۷ فوریه ۲۰۲۵ «فراخوان صلح و جامعه‌ی دموکراتیک» از سوی اوجالان منتشر شد که مبنای اصلی تصمیم‌گیری‌های این کنگره قرار گرفت.
کمیته مرکزی پ.ک.ک در بیانیه خود با تأکید بر استقلال تصمیم‌گیری‌اش، اعلام کرده است که انحلال ساختار حزبی نه از سر شکست یا تسلیم، بلکه نتیجه‌ی یک اراده‌ی آگاهانه، جمعی و درونی بوده است. به‌زعم نویسندگان بیانیه، تصمیم به پایان دادن به دوره‌ی ۵۲ ساله‌ی فعالیت کلاسیک حزب، پاسخی است به نیازهای تاریخی تحول و نوسازی، و تلاشی برای بازاندیشی در ابزارها و روش‌های مبارزه‌ای که در دهه‌های گذشته، در شرایط تاریخی متفاوتی شکل گرفته بودند. آن‌ها صراحتاً تأکید می‌کنند که این تصمیم برآمده از پختگی سیاسی و بلوغ نظری جنبش است، نه نتیجه‌ی فشار یا حملات دولت ترکیه یا نیروهای بین‌المللی.
در این بیانیه آمده است که جنبش آپویی امروز با واقعیت‌های نوین اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در سرتاسر کردستان و منطقه مواجه است، و ادامه‌ی مبارزه با مدل‌ها و ساختارهای قدیمی، دیگر نه مؤثر است و نه مشروعیت سیاسی و اجتماعی کافی دارد. پایان کار پ.ک.ک به‌معنای عقب‌نشینی از اهداف نیست، بلکه تلاش برای بازتعریف مسیر مبارزه، زبان مبارزه، و بدنۀ سازمانی آن است. به گفته کمیته مرکزی، این تصمیم در واقع گشایش یک مرحله‌ی جدید از نوسازی نظری، اخلاقی و استراتژیک است که می‌خواهد از تکرار، تصلب و انفعال فاصله بگیرد.
پ.ک.ک در این مسیر تازه، به‌جای تکیه بر اَشکال سنتی مبارزه انقلابی، به پارادایمی نوین پایبند است که بر پایه‌ی دموکراسی مستقیم، برابری جنسیتی، و اکولوژی اجتماعی بنا شده است. در این چارچوب، تمرکز بر گسترش شبکه‌های افقی، کنفدرالیسم دموکراتیک، و تقویت هویت اجتماعی و فرهنگی کردها، به‌جای تسخیر قدرت یا تأسیس دولت‌ـ‌ملت، مطرح شده است. به باور نویسندگان بیانیه، این رویکرد تازه می‌تواند پاسخگوی چالش‌های پیچیده‌ی قرن بیست‌ویکم باشد، و مسیر رهایی را برای همه‌ی ملت‌ها و گروه‌های تحت‌ستم، به‌ویژه زنان و جوانان، هموار سازد.
در بیانیه، عبدالله اوجالان به‌عنوان «خالق مقاومت امرالی، معمار پارادایم دموکراتیک و اندیشمندی که موفق شد تاریخ را از اسارت نظام‌های اقتدارگرا رها سازد»، مورد ستایش قرار گرفته و تأکید شده که تمامی تصمیم‌های کنگره دوازدهم، مستقیماً از طریق دیدگاه‌ها، متون و دستورالعمل‌های وی اتخاذ شده‌اند. از جمله تغییر بنیادین در ساختار، استراتژی و شیوه‌ی سازمان‌دهی سیاسی، در پاسخ به ناکامی‌های پیشین در اجرای کامل این پارادایم.
در بخش‌هایی از این گزارش، ضمن مرور ۵ دهه تاریخ مبارزاتی پ.ک.ک، به برخی اشتباهات و محدودیت‌های راهبردی نیز اذعان شده است؛ از جمله فاصله گرفتن از جامعه، عدم تحقق کامل نوسازی ایدئولوژیک، سلطه ساختارهای رسمی و بروکراتیک، و ناتوانی در عبور کامل از الگوهای قدیمی مبارزه. با این حال، نویسندگان بیانیه تأکید دارند که PKK، با تمام کاستی‌ها، موفق شد گفتمان آزادی، کنشگری زنان، و مقاومت مردمی را به یکی از محورهای مؤثر در معادلات سیاسی خاورمیانه تبدیل کند.
یکی از نکات کلیدی و تاریخی بیانیه، اعلام رسمی پایان فعالیت‌های سازمانی تحت عنوان پ.ک.ک است؛ تصمیمی که به‌وضوح به‌منزله‌ی بستن پرونده‌ی یک ساختار کلاسیک حزبی و نظامی تلقی می‌شود. در متن بیانیه تأکید شده که این تصمیم نه نتیجه‌ی فشار یا عقب‌نشینی، بلکه اراده‌ای آگاهانه و برنامه‌ریزی‌شده برای گشودن مسیر تازه‌ای در مبارزه سیاسی است؛ مسیری که متکی بر عقلانیت جدید، سازمان‌دهی اجتماعی و پذیرش پیچیدگی‌های دموکراسی مدرن است. کمیته مرکزی تصریح کرده است که .ک.ک اکنون با اتکا به میراث نظری و عملی خود، جایگاه خود را در تاریخ تثبیت کرده و به یک «جنبش راهبردی پساحزبی» بدل می‌شود.
با این حال، بیانیه به‌روشنی اشاره می‌کند که انحلال ساختار رسمی پ.ک.ک به معنای خلع سلاح فوری یا پایان بی‌قیدوشرط مبارزه‌ی مسلحانه نیست. بلکه تصمیم‌گیری درباره‌ی خاتمه‌ی کامل مبارزه‌ی نظامی، مشروط به ایجاد شرایط عادلانه، فراهم شدن بسترهای سیاسی دموکراتیک، و تضمین امنیت سیاسی و حقوقی جنبش و فعالان آن خواهد بود. در متن آمده است که اگر این الزامات فراهم شود، نهادهای نظامی تحت امر پ.ک.ک نیز وارد فرآیند خلع سلاح خواهند شد و دوران جدیدی از مبارزه‌ی مدنی جایگزین خواهد گردید.
در همین راستا، کمیته مرکزی تأکید می‌کند که جایگزین ساختار رسمی حزب، شبکه‌ای از سازمان‌های دموکراتیک، غیرمتمرکز و اجتماعی خواهد بود که در چهارچوب «پارادایم آپویی» و با تمرکز بر مشارکت زنان، جوانان و اقشار تحت‌فشار جامعه، به فعالیت خود ادامه خواهند داد. سازمان‌دهی آینده دیگر مبتنی بر ساختار سلسله‌مراتبی یا اقتدار حزبی نخواهد بود، بلکه بر پایه‌ی «خودسازمان‌دهی افقی» و «کنفدرالیسم دموکراتیک» شکل خواهد گرفت. به گفته نویسندگان بیانیه، جنبش آپویی تلاش خواهد کرد با عبور از فرم سنتی حزب، اشکال جدیدی از کنش جمعی، آموزش اجتماعی، و تولید مشارکت عمومی را نهادینه کند.
در این بیانیه همچنین به مقاومت بی‌وقفه‌ی چریک های پ.ک.ک در برابر «طرح نابودی کلی» (Çöktürme Planı) اشاره شده و از آن به‌عنوان عاملی یاد می‌شود که دولت ترکیه را ناگزیر به گفت‌وگو و رجوع دوباره به اوجالان کرده است. در همین راستا، به نقش تاریخی جنبش زنان، جوانان، و افکار عمومی جهانی نیز تأکید شده است.
در پایان بیانیه آمده است: «پ.ک.ک، همچون یک دوران پر افتخار در حافظه‌ی تاریخی کردها باقی خواهد ماند. اما اکنون با تکیه بر میراث آن، جنبش آپویی وارد مرحله‌ای نوین از مبارزه‌ی دموکراتیک می‌شود که تمرکز آن، آزادی فیزیکی رهبر آپو و ساخت جامعه‌ی دموکراتیک بر پایه آگاهی، سازمان‌یابی، و کنشگری زنان و جوانان است.»
