
میدل ایست نیوز: نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، نقش میانجیگرانهای ایفا کرده تا ترکیه سیاستی نرمتر در قبال کردهای سوریه و نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) در پیش بگیرد؛ همزمان نیز تلاش کرده است دولت امریکا را متقاعد کند که دیدگاه احمد الشرع، رئیس دوره انتقالی سوریه برای دنبالکردن یک نظام متمرکز مقتدر در سوریه مناسب نیست.
پایگاه خبری امریکایی «المانیتور» در گزارشی به جزئیات گفتوگوهای اخیر میان مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه، و تام باراک، نماینده ویژه امریکا در امور سوریه، پرداخت و نوشت: درگیریهای اخیر در جنوب سوریه، بهویژه در استان سویدا، باعث شده موقعیت کردها در برابر دمشق تقویت شود.
نقش میانجیگرانه نچیروان بارزانی
بنابر گزارش منابع آگاه به نقل از پایگاه خبری «المانیتور»، نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، در حال ایفا کردن نقشی کلیدی و مؤثر در عرصه دیپلماسی منطقهای است.
المانیتور اشاره میکند که بارزانی که روابط نزدیکی با رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه و امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه دارد، در تلاش است تا مواضع تند آنکارا در قبال نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) را نرمتر کند. طبق گزارشها، ترکیه از ماه ژانویه تا کنون حملات خود به مواضع این نیروها را متوقف کرده است.
همزمان، نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق در تلاش است دولت ترامپ را نیز قانع کند که دیدگاه احمد الشرع مبنی بر ایجاد یک دولت متمرکز و افراطی در دمشق، با بافت قومی و دینی متنوع سوریه همخوانی ندارد.
در همین زمینه، یک منبع امریکایی درباره نقش میانجیگرانه بارزانی میگوید: بارزانی مذاکرهگری مجرب و تأثیرگذار است.
تلاش فرانسه برای نزدیکی قسد و دمشق
در سوی دیگر، فرانسه که بهطور سنتی اهمیت زیادی برای سوریه قائل است و رابطه نزدیکی با کردها دارد زمینهساز دیداری میان مظلوم عبدی و تام باراک در پاریس شده است. احتمال دارد رئیسجمهور فرانسه نیز در این نشست حضور داشته باشد.
هدف از این نشست، پیشبرد مذاکرات برای ادغام قسد و نهادهای مدنی کردی با ساختار حکومت دمشق است. این تلاشها بخشی از سیاست ایالات متحده برای تقویت دولت احمد الشرع به منظور کنترل کامل بر کل خاک سوریه تلقی میشود.
یک منبع مطلع میگوید: بارزانی بهطور پیوسته با تمام طرفها مذاکره میکند تا به مدلی دست یابند که نه فدرالی باشد و نه کاملاً متمرکز.
جنگ در سویدا و افزایش وزن دیپلماتیک کردها
درگیری یک هفتهای در مناطق دروزینشین استان سویدا که به کشته شدن بیش از ۱۲۰۰ نفر از جمله تعداد زیادی از غیرنظامیان و نیروهای مسلح دروزی انجامید، موقعیت دولت احمد الشرع را تضعیف کرد. طبق اطلاعات جدید، گفتوگوهای محرمانه میان مظلوم عبدی و تام باراک وارد مرحله تازهای شده است.
هدف اصلی این مذاکرات، ادغام ساختارهای مدیریت خودگردان و هسد با دولت مرکزی دمشق بوده است، اما در ابتدا با اختلافنظرهای عمیق مواجه شد. با این حال، تحولات اخیر باعث شده است که کردها جایگاه قویتری در میز مذاکره پیدا کنند.
تغییر در فضای مذاکرات
چهار منبع آگاه به المانیتور گفتهاند که دیدار اخیر میان باراک و کوبانی در ۱۹ ژوئیه در امان پایتخت اردن، نسبت به دیدار قبلی در دمشق بسیار مثبتتر بوده است. به گفته یکی از منابع، باراک با ملایمت بیشتری برخورد کرد و فضای میان آنها صمیمیتر شد. این تغییر همزمان با شدت گرفتن بحران در جنوب سوریه و کاهش قدرت احمد شرع رخ داده است.
فشار امریکا و پافشاری کردها
در اولین دیدار در ۹ ژوئیه، تام باراک آشکارا به مظلوم عبدی هشدار داد که مدل حکمرانی متمرکز افراطی الشرع مورد حمایت آنها است و در صورت بیتحرکی قسد، احتمال عقبنشینی نظامی امریکا از سوریه وجود دارد.
یکی از منابع گفته است در آن دیدار به عبدی گفته شد: شما فقط چند روز فرصت دارید، در غیر این صورت ترامپ ممکن است تصمیمی ضد قسد اتخاذ کند. شما شریک مهمی بودید، اما جهان شما تغییر کرده و باید واقعیت را بپذیرید.
با وجود انتشار گزارشهایی درباره اعطای مهلت ۳۰ روزه از سوی امریکا و ترکیه برای ادغام قسد در دولت دمشق، منابع امریکایی تاکید کردهاند که هیچ ضربالاجل رسمی صادر نشده است. وزارت خارجه امریکا نیز اعلام کرده که مذاکرات برای ادغام قسد با دولت سوریه فعال و در جریان است.
مهمترین اختلاف در این است که کردها خواهان نوعی خودمختاری هستند، در حالی که احمد الشرع بر دولت مرکزی یکپارچه اصرار دارد.
تام باراک روز دوشنبه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که با وجود درگیریهای سویدا، مذاکرات میان قسد و دمشق در مسیر درستی قرار دارد و انتظار میرود در هفتههای آینده پیشرفت قابلتوجهی حاصل شود.
الشرع به کردها نیاز دارد
منابع میگویند کردها اکنون در موقعیت قدرتمندتری برای مذاکره هستند. مشابه چنین موقعیتی در ماه مارس نیز وجود داشت، زمانی که الشرع با نخستین بحران جدی دولتش مواجه شد. در آن زمان بیش از هزار نفر از جمله بسیاری از علویان غیرنظامی کشته شدند.
احمد الشرع بلافاصله در ۱۰ مارس پس از ماهها فاصلهگیری، با مظلوم عبدی دیدار کرد و تفاهمنامهای امضا شد که چهارچوبی برای وحدت اداری میان مدیریت خودگردان کردستان سوریه و دولت دمشق ترسیم کرد.
آینده چه خواهد شد؟
به باور منابع المانیتور، بحران سویدا نه تنها ضعف سیاسی و نظامی دولت احمد الشرع را آشکار کرد، بلکه فرصت طلایی برای مظلوم عبدی فراهم ساخت. یکی از منابع میگوید: هیچکس نمیتواند تضمین دهد که رژیم الشرع دوام میآورد. اگر اتفاق بزرگی بیفتد، عبدی نمیخواهد پس از تحویل سلاحهایش به دمشق، مردمش را بیدفاع رها کند.