سلاح میان دولت و مقاومت؛ جدال بیپایان در عراق و لبنان
در حالیکه دولتهای عراق و لبنان بر ضرورت انحصار سلاح در دست نهادهای رسمی تأکید میکنند، گروههای مقاومت در هر دو کشور پایبندی به سلاح مقاومت را حقی مشروع میدانند و همزمانی این منازعه در بغداد و بیروت، نگرانیها درباره کشیده شدن منطقه به درگیریهای داخلی و تشدید تنشهای فرامنطقهای را افزایش داده است.

میدل ایست نیوز: در سایه تشدید فشارهای منطقهای و داخلی، پرونده انحصار سلاح در دست دولت یکی از پیچیدهترین چالشها در عراق و لبنان برجسته شده است.
به گزارش العالم الجدید، اظهارات محمد شیاع السودانی، نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق نشان دهنده اصرار او برای تعیین تکلیف این پرونده پیش از پایان دوره نخست وزیریاش است اما در مقابل کتائب حزب الله، از گروههای مقاومت در عراق به سلاح مقاومت پایبند است.
این مواضع با مواضع مشابهی در بیروت همزمان شده و نگرانیها نسبت به کشیده شدن منطقه به سمت درگیری که عامل تهدید ثبات منطقه است را تشدید کرده است.
جدیت و اصرار السودانی برای انحصار سلاح در دست دولت
منابع مطلع تاکید کردند که نخست وزیر عراق این بار در انحصار سلاح در دست دولت طی زمان باقیمانده از دولت خود جدی و مصر است.
این منابع اشاره کردند که السودانی در حال بررسی تصمیمی در این پرونده است که ممکن است غافلگیرکننده باشد.
منابع مذکور تصریح کردند که السودانی انحصار سلاح در دست دولت را ضروری میداند.
ابوحسین الحمیداوی، دبیرکل کتائب حزب الله روز جمعه، گفت که تحولات اخیر، از سقوط نظام در سوریه و تجاوز امریکایی ـ صهیونیستی علیه ملت یمن و جنگ فریبکارانه صهیوـامریکایی علیه ایران، گرفته تا فشارهای سازمانیافته بینالمللی به پشتیبانی از نهادهای صهیونیستی و ماسونی، چیزی جز تلاشهایی برای به زانو درآوردن ملتها و سلب اراده آنها نیست؛ بهویژه پس از آنکه درخواستهای بسیاری برای خلع سلاح آنها به بهانههای واهی مطرح شده است؛ موضوعی که عراق و لبنان نیز از آن مستثنا نبودهاند.
الحمیداوی تأکید کرد که مقاومت در برابر اشغالگران و بازداشتن متجاوزان، حقی مشروع است که قوانین و شرایع آن را تضمین کردهاند، و سلاح ملتها بوده و خواهد بود سپر و ضامن امنیت آنها در دفاع از ناموس، مقدسات و سرزمین. از این رو، ضرورت دارد که زرادخانه مقاومت با سلاحهای پیشرفته تقویت شود، تواناییهای فنی آن افزایش یابد و ظرفیتهای دفاعی و تهاجمی آن ارتقا پیدا کند تا بالاترین سطح آمادگی و آمادهباش برای مقابله با هرگونه تهدیدی که متوجه کشور و مردم شود، حاصل گردد.
تاثیرپذیری بیروت و بغداد از شرایط یکدیگر
در همین راستا، لقاء مکی، تحلیلگر مسائل سیاسی گفت که همزمان شدن موضع لبنان و عراق، نشان دهنده هماهنگی عامدانه پیش از موعدهای حساس و نزدیک است به گونهای که سلاح در گفتمان طرفین به هویت فرقهای مرتبط میشود و این رویکرد هشداری برای آمادهسازی فضایی است که میتواند به سوی درگیری داخلی سوق داده شود.
وی اشاره کرد که این گفتمان به جبهه لبنان و عراق محدود نمیشود بلکه سوریه را از طریق مطرح کردن تهدیدهایی در السویداء در چارچوب ترسیم منازعه به عنوان یک رویارویی موجودیتی میان یک محور کامل و پروژه صهیونی-امریکایی دربر میگیرد.
لقاء مکی تصریح کرد که صحنههای بیروت و بغداد شبیه به ظرفهای مرتبط به نظر میرسند که هر یک از آنها از آنچه در دیگری رخ میدهد، تاثیر میپذیرد و این امر موجب میشود که ثبات نه تنها به تفاهمات داخلی بلکه همچنین به سرنوشت مذاکرات ایران و امریکا و روند جنگ در غزه وابسته باشد.
در سایه نبود راه حل فراگیر، خطر همچنان پابرجاست و هشدارهایی وجود دارد مبنی بر اینکه هر اقدام حساب نشدهای ممکن است منطقه را به سمت درگیری گستردهتر از جنوب لبنان به مرکز عراق بکشاند.
سخنرانی نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان، روز جمعه، جدالی شدید را در لبنان راه انداخت؛ او هشدار داد که تصمیمات رسمی برای خلع سلاح مقاومت میتواند به فتنه منجر شود و تأکید کرد که در شرایط تداوم اشغالگری اسرائیل، هیچگونه تسلیمی پذیرفته نیست. این اظهارات با واکنشهای تند روبهرو شد، از جمله از سوی نواف سلام، نخستوزیر لبنان، که این سخنان را تهدیدی پنهان به جنگ داخلی توصیف و تصریح کرد که سلاح باید منحصراً در دست دولت باشد.
این جدل به سرعت، بعدی منطقهای پیدا کرد، پس از آنکه کتائب حزبالله عراق در بیانیهای با مخالفت با تلاشها برای خلع سلاح مقاومت، بر ضرورت تقویت توان دفاعی برای مقابله با بهانههای واهی مطرح در لبنان و عراق تأکید کرد.
این موضعگیری تنها چند روز پس از سفر علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، به بغداد صورت گرفت؛ سفری که شامل امضای یک یادداشت تفاهم امنیتی مشترک درباره هماهنگی امنیتی در مرزهای مشترک بود. همچنین به گفته منابع آگاه به العالم الجدید، لاریجانی در این سفر تلاشی برای آرامسازی تنشها میان کتائب حزبالله و دولت محمد شیاع السودانی انجام داده است.
دفتر مشاور امنیت ملی عراق، در ۱۳ اوت جاری، اعلام کرد که سند امضا شده با ایران یادداشت تفاهم بوده و نه توافقنامه، و این متن پیش از آغاز جنگ اسرائیل علیه ایران آماده شده بود. همچنین توضیح داده شد که هماهنگی صورت گرفته برای تبدیل این یادداشت امنیتی به چارچوبی مشترک در خصوص امنیت مرزها، همکاریهای امنیتی و نیز موضوع گروههای کردی مخالف ایران با پنج حزب اصلی آنها بوده است.
در همین حال، تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا، مخالفت کشورش با یادداشت تفاهم امنیتی اخیر میان عراق و ایران را اعلام و تأکید کرد که واشنگتن مخالف هرگونه توافقی است که با اهداف ایالات متحده در تضاد بوده و مغایر با تلاشها برای تقویت نهادهای امنیتی موجود در عراق باشد. وی تصریح کرد: ما از حاکمیت واقعی عراق حمایت میکنیم، نه قوانینی که این کشور را به تابع ایران تبدیل کند.
گفتنی است هوشیار زیباری، از رهبران حزب دموکرات کردستان عراق، در گفتوگویی تلویزیونی با شبکه السومریه در ۱۰ اوت، گفته بود: پیامدهای جنگ ۱۲ روزه هنوز پایان نیافته است و تحولات جاری در سطح بینالمللی و منطقهای ما را به این سمت میبرد که احتمال دارد در ماه سپتامبر شاهد انفجار درگیریها باشیم، و حتی انتخابات عراق نیز از آن تأثیر بپذیرد.
افزایش تنش میان دولت السودانی و کتائب حزبالله عراق، پس از حادثه حمله به اداره کشاورزی الکرخ در ۲۷ ژوئیه آغاز شد؛ رویدادی که به کشته و زخمی شدن غیرنظامیان انجامید. تحقیقات نشان داد افرادی مسلح که مرتکب این حمله شدند، وابسته به کتائب حزبالله و منتسب به تیپهای ۴۵ و ۴۶ حشد شعبی بودند. این نیروها بدون دستور و مجوز رسمی و برخلاف ضوابط نظامی وارد عمل شدند و علیه نیروهای امنیتی از سلاح استفاده کردند که به شهادت و جراحت تعدادی از نیروهای امنیتی و غیرنظامیان منجر شد. این موضوع در بیانیه سخنگوی السودانی نیز تأیید شد.