میدل ایست نیوز: توافقی سه‌جانبه میان بغداد، اربیل و شرکت‌های نفتی برای ازسرگیری صادرات نفت کردستان به دست آمده است، اما سرنوشت نهایی این توافق در گرو تصمیم ترکیه است که همچنان درباره بازگشایی خط لوله جیهان سکوت کرده است.
به گزارش کردپرس، بر اساس گزارش رسانه‌های عراقی، توافق سه‌جانبه میان دولت فدرال عراق، اقلیم کردستان و شرکت‌های بین‌المللی نفتی در آستانه اعلام رسمی قرار دارد؛ توافقی که می‌تواند به توقف ۱۸ ماهه صادرات نفت کردستان پایان دهد و جریان نفت خام از طریق بندر جیهان ترکیه را دوباره برقرار سازد.
طبق گزارش‌ها، طرفین بر سر حجم و سازوکار صادرات به تفاهم رسیده‌اند که بر اساس آن، حدود ۲۳۰ هزار بشکه در روز تحت مدیریت شرکت بازاریابی نفت عراق (سومو) صادر خواهد شد و حدود ۵۰ هزار بشکه در روز نیز برای مصرف داخلی اختصاص می‌یابد.
این روند، در صورت اجرایی شدن، توقف صادرات نفت اقلیم کردستان را که از مارس ۲۰۲۳ به‌دنبال حکم داوری بین‌المللی و مسدود شدن خط لوله عراق–ترکیه از سوی آنکارا اعمال شده بود، از میان بر می دارد. این وقفه وضعیت مالی اقلیم کردستان را به‌شدت تحت فشار قرار داده و انتقال بودجه از بغداد را نیز دشوارتر کرده بود.
بااین‌حال، عامل تعیین‌کننده همچنان ترکیه است. آلپ‌ارسلان بایراکتار، وزیر انرژی ترکیه، پیش‌تر اعلام کرده بود خط لوله آماده بهره‌برداری است، اما آنکارا ازسرگیری صادرات را به توافقات گسترده‌تر مشروط کرده؛ از جمله تضمین بهره‌برداری کامل از خط لوله و مصونیت از دعاوی حقوقی آینده.
بر اساس گزارش رویترز، ترکیه پیش‌نویس پیشنهادی برای تجدید و گسترش توافق خط لوله ۱۹۷۳ به بغداد ارائه کرده و در عین حال خواستار امتیازاتی درباره بدهی‌های ناشی از حکم داوری و سازوکار تقسیم درآمد شده است.
گزارش‌های روز دوشنبه همچنین حکایت از آن داشت که آنکارا و بغداد بر سر چارچوبی برای ازسرگیری صادرات به تفاهم رسیده‌اند که می‌تواند آخرین مانع سیاسی را نیز رفع کرده باشد.
توافق اخیر در اربیل نشان می‌دهد بغداد و شرکت‌های نفتی اختلافات خود بر سر شناسایی قراردادها و تضمین پرداخت‌ها را حل کرده‌اند. با این حال، در صورتی که ترکیه این چارچوب را تأیید نکند و اجازه ازسرگیری جریان نفت از جیهان را ندهد، این «توافق تاریخی» نیز ممکن است به سرنوشت مجموعه‌ای از توافقات پیشین دچار شود که هرگز به صادرات واقعی منتهی نشد.
