بیانیه وزارت خارجه ایران؛

تاکید بر انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و خاتمه محدودیت‌های هسته‌ای/ غیر قانونی بودن اقدامات تروئیکای اروپایی

میدل ایست نیوز: وزارت خارجه ایران با انتشار بیانیه‌ای ضمن غیرقانونی خواندن تلاش‌های کشورهای اروپایی برای بازگرداندن قطعنامه‌های منقضی شده، از دبیرکل سازمان ملل خواست تا فوراً اطلاعات نادرست وب‌سایت این سازمان در خصوص ادعای فعال‌سازی مکانیسم ماشه را اصلاح کند.

بر اساس بیانیه وزارت خارجه ایران، این وزارتخانه با انتشار بیانیه‌ای رسمی، پایان دوره ده ساله قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد را تأیید و اعلام کرد از امروز شنبه مصادف با 18 اکتبر ۲۰۲۵، کلیه مفاد این قطعنامه، شامل محدودیت‌های هسته‌ای و سازوکارهای نظارتی مرتبط، خاتمه‌یافته تلقی می‌شوند.

در این بیانیه تأکید شده است با انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، موضوع هسته‌ای ایران که تحت عنوان «منع اشاعه» در دستور کار شورای امنیت قرار داشت، باید از فهرست موضوعات مورد بررسی این شورا خارج شود و از این پس، با برنامه هسته‌ای ایران باید همانند برنامه هسته‌ای هر کشور فاقد تسلیحات هسته‌ای عضو معاهده منع اشاعه رفتار شود.

در این بیانیه آمده است، همه هدف ادعایی طرح موضوع هسته‌ای ایران در دستور کار شورای امنیت، اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران و عدم انحراف آن به سمت تسلیحاتی شدن بوده است. این هدف کاملا محقق است، کما اینکه هیچ گزارشی در مغایرت با این واقعیت از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز منتشر نشده است و علیرغم فشارهای سه کشور اروپایی و امریکا بر آژانس برای اثبات عدم پایبندی ایران به تعهدات پادمانی، هیچ‌گاه چنین احرازی صورت نگرفته است. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران به رغم پذیرش تعهدات فراپادمانی ذیل برجام، همزمان تحت تحریم‌های ظالمانه قرار داشت و این سه کشور اروپایی، اتحادیه اروپا و امریکا بودند که تعهدات رفع تحریمی خود را نقض کردند.

انتقاد از نقض کنندگان برجام و برقراری مکانیسم ماشه

وزارت خارجه ایران در این بیانیه با یادآوری خروج غیرمسئولانه امریکا از توافق اقدام جامع مشترک «برجام» در سال ۲۰۱۸ و قصور سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس در عمل به تعهدات خود برای رفع تحریم های ایران، این کشورها را ناقض توافق دانست و تاکید کرد: حرکت این سه کشور اروپایی هیچ خدشه‌ای به ترتیبات قانونی مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱، از جمله زمان انقضای آن، وارد نکرده است و این قطعنامه باید در موعد مقرر خاتمه‌یافته تلقی شود.

همچنین تاکید می‌شود علیرغم حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی عضو برجام- که خود حداقل از زمان خروج آمریکا از برجام در مه ۲۰۱۸ به بعد به‌صورت مستمر مرتکب «عدم اجرای عمده» تعهدات خود شده و بنابراین خود را از صلاحیت قانونی توسل به ساز و کار حل اختلاف برجام محروم کرده بودند – شورای امنیت سازمان ملل به دلیل مخالفت صریح دو عضو دائم، یعنی چین و روسیه، هیچ تصمیمی برای بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته اتخاذ نکرده است.

بر این اساس، تحرکات تقابلی آلمان، انگلیس، فرانسه، به‌عنوان ناقضان مستمر برجام، که با سوء نیت و بدون رعایت رویه‌های قانونی مربوطه در صدد بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت بودند به هیچ عنوان نباید واجد هرگونه ارزش و اثر حقوقی و اجرایی تلقی شود. دبیرخانه شورای امنیت نیز مجاز نیست بر حرکت غیرقانونی این سه کشور صحه گذاشته و آن را به رسمیت بشناسد.

درخواست اصلاح فوری از دبیرکل سازمان ملل

وزارت امور خارجه ایران از دبیرکل سازمان ملل متحد درخواست کرد بر اساس ماده ۱۰۰ منشور سازمان ملل، فوراً اطلاعات نادرست درج شده در صفحه اینترنتی سازمان ملل درباره روند ادعایی بازگرداندن قطعنامه‌های منقضی شده علیه ایران را اصلاح کند.
در این بخش دیگری از این بیانیه آمده است، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با یادآوری مجدد این واقعیت که شش کشور عضو شورای امنیت شامل دو عضو دائم با حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی و امریکا موافقت نکردند و نیز با اشاره به مکاتبات مشترک ایران، چین و روسیه در این‌خصوص له دبیرکل سازمان ملل، تأکید می‌کند شورای امنیت سازمان ملل هیچ تصمیمی مبنی بر اجازه دادن به دبیرخانه سازمان ملل برای نتیجه‌گیری مستقل در مورد بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده علیه ایران اتخاذ نکرده و این امر در صلاحیت انحصاری شورای امنیت سازمان ملل است.
این بیانیه تصریح کرد:با عنایت به مراتب فوق از دبیرکل سازمان ملل متحد موکدا درخواست می‌شود وفق ماده ۱۰۰ منشور سازمان ملل فوراً اطلاعات نادرست مندرج در صفحه اینترنتی سازمان ملل راجع به روند ادعایی بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته علیه ایران را اصلاح کرده و مانع از آشفتگی بیشتر در روندهای حقوقی و رویه‌ای مرتبط با عملکرد شورای امنیت شود.

محکومیت حملات به تأسیسات هسته‌ای

در بخش دیگری از بیانیه، وزارت امور خارجه ایران قصور شورای امنیت در محکومیت تجاوز نظامی رژیم اسرائیل و امریکا علیه تمامیت ارضی و حمله به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را به شدیدترین وجه محکوم کرد.

در این بیانیه در خصوص حمله به تاسیسات هسته ای ایران آمده است: جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود، قصور شورای امنیت برای محکوم‌کردن تجاوز نظامی رژیم اسرائیل و آمریکا علیه تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی ایران و حمله به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز و تحت پادمان را به شدیدترین وجه محکوم می‌کند. حملات وحشیانه و تجاوزکارانه علیه تاسیسات هسته‌ای ایران که در میانه مذاکرات دیپلماتیک با امریکا صورت گرفت، خیانتی شدید به دیپلماسی و ضربه‌ای بزرگ به حقوق بین‌الملل از جمله سازوکارهای حفاظتی نظام منع اشاعه از اعضای خود بود. این حملات علاوه بر اینکه موجب شهید و زخمی شدن چند هزار شهروند ایرانی و تخریب هزاران واحد مسکونی و آسیب زدن به زیرساخت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران شد، باعث اخلال در روند همکاری‌های معمول ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شد. تلاش ایران برای احیای تعاملات که در قالب تفاهم قاهره به نتیجه رسید نیز به دلیل اقدام غیرمسئولانه و مغرضانه سه کشور اروپایی در سوء استفاده از ساز و کار حل اختلاف برجام با کارشکنی مواجه گردید.

تقدیر از مواضع مسئولانه چین و روسیه و جنبش غیر متعهدها

ایران در پایان، ضمن ابراز تعهد مجدد خود نسبت به دیپلماسی، بر اصرار خود بر حقوق مشروع و منافع قانونی ملت ایران در همه عرصه‌ها از جمله بهره‌مندی از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز تأکید کرد و از مواضع مسئولانه چین، روسیه و کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در مخالفت با تحرکات غیرقانونی اروپایی‌ها قدردانی و اعلام کرد: وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین از مواضع مسئولانه چین و روسیه به عنوان اعضای دائم شورای امنیت در مخالفت مستمر با سوء استفاده سه کشور اروپایی از ساز و کار حل اختلاف برجام و نیز از الجزایر و پاکستان به‌عنوان دو عضو غیر دائم شورا که با حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی در شورای امنیت مخالفت نمودند قدردانی می‌کند. وزارت امور خارجه همچنین تصمیم دو عضو غیردائم دیگر شورا، کره جنوبی و گویان، که حرکت سه کشور اروپایی را تایید نکردند، ارج می‌نهد و همچنین از کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که در بیانیه نوزدهمین اجلاس میان‌دوره‌ای وزرای امور خارجه در کامپالا (اوگاندا)، بر خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ طبق بند ۸ آن و لزوم رعایت کامل مفاد و جدول زمانی مندرج در آن تاکید کردند و نیز کشورهای عضو گروه دوستان منشور در نیویورک که موضع مشابهی اتخاذ نمودند، تشکر می‌کند.