حضور روزافزون قطر در آفریقا
سفرهای امیر قطر به قاره آفریقا در زمانی انجام میشود که حجم اهمیت دوحه برای روابطش با کشورهای مختلف آفریقایی و تلاش مستمر آن برای حمایت از این روابط و توسعه آن در همه بخشها آشکار است.

میدل ایست نیوز: سفر تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر، به شماری از کشورهای آفریقایی، نخستین سفر در نوع خود نبود، او پیشتر و در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ نیز به ۵ کشور آفریقایی سفر کرده بود؛ بدین ترتیب، امیر قطر به بیش از ۸ کشور در آفریقا سفر کرده است.
به گزارش الخلیج آنلاین، این سفرها نشان دهنده سطح اهتمام قابل توجه قطر به قاره سبز است که در تحکیم جایگاه دوحه در آفریقا در سطوح مختلف سیاسی، اقتصادی و دیپلماتیک نقش داشته است.
نتایج این سفرها، از طریق دیدارهای رسمی متعدد و امضای توافقنامههای استراتژیک علاوه بر میانجیگری قطر در شماری از درگیریها در منطقه آفریقا محقق شده است.
سفرهای امیر قطر به قاره آفریقا در زمانی انجام میشود که حجم اهمیت دوحه برای روابطش با کشورهای مختلف آفریقایی و تلاش مستمر آن برای حمایت از این روابط و توسعه آن در همه بخشها آشکار است.
تمیم بن حمد در چارچوب فعالیت گسترده و رو به رشد قطر در آفریقا به این قاره سفر کرده و این سفرها نشان دهنده اهتمام مشترک برای خدمت به مسائل، منافع، اهتمامها و آرمانهای دو طرف است.
این سفرها همچنین نشان دهنده این مسأله است که قاره آفریقا، عمق استراتژیک و امتداد طبیعی جهان عرب و گذرگاه جنوبی مهمی است که منطقه را به جهان متصل میکند. آفریقا همچنین میدانی امیدبخش برای ایجاد شراکتهای استراتژیک اقتصادی، تجاری و سرمایه گذاری با توجه به ظرفیتهای طبیعی، منابع خام و فرصتهای کشاورزی به ویژه در پرونده امنیت غذایی است.
سیاست و میانجیگری
در حوزه سیاست و میانجیگری، حضور قطر منجر به گشایشهای واضحی در قاهره آفریقا شده و توانسته پیچیدهترین درگیریها را حل کند و زمینه را برای دستیابی به توافقات صلح حقیقی و پایدار فراهم سازد.
پس از امضای توافق صلح میان رواندا و جمهوری دموکراتیک کنگو و توافق صلح میان جمهوری کنگو و جنبش ۳ مارس با میانجیگری قطر، دوحه به عنوان یک بازیگر دیپلماتیک محوری در کمک به کشورهای آفریقایی در حل بحران هایشان ظاهر شد و توانست موقعیت خود به عنوان یک میانجیگر در حل درگیریها و بحرانها در سطح جهان را تقویت کند.
دوحه همچنین توانست جایگاه خود در زمینه میانجیگریهای سیاسی را به لطف رویکرد مبتنی بر بیطرفی و پاکدستی و اهتمام مستمر به بیطرف بودن در قبال همه طرفها تحکیم بخشد که این امر، تحقق نتایج ملموس در بسیاری از موارد را به دنبال داشت تا جایی که نام قطر، با راه حلهای مسالمت آمیز در پیچیدهترین و حساسترین مسائل همراه بود.
اقتصاد و سرمایه گذاری
در سطح اقتصاد و سرمایه گذاری، سرمایه گذاریهای قطر در قاهره سبز افزایش یافته و طی سالهای اخیر گسترش قابل توجهی داشته است.
سفرهای امیر قطر و ارتباط نهادهای قطر و کشورهای آفریقایی در تحکیم حضور دوحه به عنوان یک سرمایه گذار مهم در قاره آفریقا از طریق پروژههای عظیم در حوزههای انرژی، امنیت غذایی و سایر بخشهای استراتژیک نقش داشته است.
رویکرد قطر و حرکت به سمت سرمایه گذاری در آفریقا در چارچوب استراتژیک جامع برای تنوع اقتصادی، جغرافیایی و فرهنگی با هدف تقویت حضور اقتصادی جهانی دوحه و تثبیت جایگاه آن در نقشه سرمایه گذاری منطقهای و بینالمللی انجام شده است.
سرمایه گذاریهای قطر در آفریقا در بخشهای انرژی تجدیدپذیر، معادن، فولاد، ارتباطات و حمل و نقل متمرکز است؛ امری که قطر را به یکی از بارزترین سرمایه گذاران عرب در آفریقا تبدیل کرده است.
قطر، بزرگترین سرمایه گذار عرب در الجزائر است که بیش از ۷۴ درصد از سرمایه گذاری کشورهای عربی در این کشور به آن تعلق دارد، دوحه همچنین سرمایه گذار اصلی در مصر در زمینههای مختلف به شمار میرود به گونهای که در سال جاری بر سر مجموعه سرمایه گذاریها و شراکتهایی به ارزش ۷. ۵ میلیارد دلار توافق شد.
در شرق آفریقا نیز، شرکت انرژی قطر، توافقنامهای با دو شرکت انی ایتالیا و اکسون موبیل امریکا برای دریافت سهم ۲۵. ۵ و ۱۰ درصدی در اکتشاف دریایی در موزامبیک و کنگو امضا کرد همانطور که شرکت انرژی قطر، سهام ۱۵ درصدی شرکت توتال فرانسه را به دست آورد و سرمایه گذاریهای دیگری در بخش برق انجام دد.
قطر شراکت خود با آفریقای جنوبی را نیز در زمینههای نفت، معادن و پتروشیمی تقویت کرد تا جایی که ارزش سرمایه گذاریهای مشترک دو کشور به حدود ۱۳ میلیارد دلار رسید.
رویکرد سیاسی واضح
در همین راستا، احمد الساعی، استاد دانشگاه قطر تاکید کرد که سفرهای تمیم بن حمد به کشورهای اروپایی، نشان دهنده رویکرد سیاسی واضح و مبنی بر حضور موثر قطر در تلاش برای تحکیم جایگاه دوحه به عنوان یک شریک بینالمللی مورد اعتماد و پشتیبان روندهای صلح، ثبات و توسعه در قاره آفریقا است.
الساعی در گفت وگو با الخلیج آنلاین، بیان کرد که سفرهای امیر قطر طی ۱۰ سال گذشته، نقش مهمی در گسترش چارچوب دیپلماسی قطر در آفریقا و آمادهسازی محیط مناسب برای میانجیگریهای موثر در حل بحرانهای مختلف به روشهای مسالمت آمیز داشته است.
وی به نقش قطر در پیشروی به سوی آرامش اوضاع و تحقق پیشرفت ملموس در پروندههای جمهوری دموکراتیک کنگو و رواندا به عنوان نمونهای بارز اشاره کرد.
الساعی بیان کرد که این سفرها پیام مهمی دارد که مفاد آن این است که قطر قصد دارد به نقش منطقهای و بینالمللی خود از طریق دیپلماسی مسئولانه با هدف حمایت از ثبات و توانمندسازی کشورهای آفریقایی برای مقابله با چالشها و حرکت به سمت توسعه پایدار در راستای منافع ملتها ادامه دهد.
این استاد دانشگاه توضیح داد که روابط میان قطر و کشورهای آفریقایی طی دوره اخیر، شاهد رشد قابل ملاحظهای به دلیل سفرها و دیدارهای متقابل در بالاترین سطوح بوده که منجر به امضای بسیاری از توافقنامهها و شراکتهای دوجانبه در زمینههای مختلف شده است.
وی بیان کرد که نقش توسعهای و انسانی قطر بخشی اساسی از سیاست خارجی است، به گونهای که دوحه، حمایت از پروژههای توسعه و امداد را وسیلهای برای جلوگیری از بحرانها پیش از وقوع آن میداند و این اصلی ثابت است که قطر در محافل بینالمللی به همراه دارد.
الساعی به وجود پروندههای همکاری مشترک میان قطر و شماری از کشورهای آفریقایی در حوزههای انرژی، مدیریت اقتصادی و توسعه زیرساختها، کشاورزی، گردشگری و خدمات ملی اشاره کرد.
وی بیان کرد که حجم سرمایه گذاری و تبادلات تجاری دو طرف درحال رشد فزایندهای است و رویکرد قطر در سرمایه گذاری در آفریقا، مبتنی بر بازارهای گسترده و منابع طبیعی بسیار است.



