دو مطالبه باقی‌مانده ایران در مذاکرات هسته‌ای چیست؟

میدل ایست نیوز: «حسین امیرعبدالهیان»، وزیر امور خارجه ایران در حاشیه مراسم جشن دیپلماتیک نوروز که با حضور سفرا و روسای نمایندگی های خارجی مقیم تهران برگزار شد، اعلام کرد که چهار موضوع به عنوان خط قرمز تهران در مذاکرات پیش رو وجود داشت و از چهار موضوع در سه هفته گذشته دو موضوع تقریبا حل شده و به مرحله توافق رسیده اما دو موضوع از جمله تضمین اقتصادی همچنان باقی مانده است.

امیرعبداللهیان البته اشاره‌ای به دومین مطالبه ایران نکرد.

وی همچنین دستیابی به توافق نهایی در وین را در گروی اراده طرف امریکایی برای حل این دو مطالبه باقی‌مانده ایران دانست.

امیرعبداللهیان افزود که با «علی باقری» مسئول تیم مذاکره کننده ایران گفت‌وگو کرده و تهران از طریق non paper با انریکه مورا به تبادل پیام با طرف آمریکایی ادامه می دهد.

وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که اگر طرف آمریکایی اراده لازم را برای حل و فصل دو موضوع باقی مانده را داشته باشد آماده هستیم در نخستین فرصت با حضور وزرا در وین تصمیم نهایی را اتخاذ کنیم و به نقطه پایانی توافق برسیم.

وی خاطر نشان کرد که اما اکنون این موضوع در دست طرف امریکایی است و اینکه آیا حسن نیت در طرف امریکایی و نزد «جو بایدن»، رئیس جمهوری امریکا موضوعی واقعی و حقیقی است یا نه بستگی به این دارد که در رفت و برگشت پیام‌های ما چه اتفاقی در روزهای آینده رخ خواهد داد.

با این حال، منابع آگاه از روند مذاکرات وین اوایل ماه جاری فاش کردند که خروج سپاه پاسداران ایران از فهرست تروریسم آمریکا، مهم‌ترین مانع برای دستیابی به توافق پس از مسائل باقی‌مانده میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.

این منابع که خواستند نامشان فاش نشود، تاکید کردند که ایران مدتی پیش از کانال هماهنگ کننده مذاکرات و سایر طرف‌های میانجیگرِ خارج از مذاکرات، درخواستی را در مورد لزوم حذف سپاه پاسداران از لیست تروریسم ارائه کرد و دولت آمریکا به این درخواست تا حدود دو هفته پیش پاسخی نداده بود.

امریکا موافقت نهایی خود را منوط به تغییر رفتار سپاه پاسداران در منطقه دانسته بود اما در مقابل ایران تاکید کرد که درباره این موضوع به هیچ وجه مذاکره نخواهد کرد زیرا آن را خط قرمز خود می‌داند.

پایگاه امریکایی «آکسیوس» نیز در گزارشی اعلام کرد که منابع آگاه امریکایی گفته‌اند که دولت این کشور آماده است در ازای کاهش تنش‌ها در منطقه توسط ایران، درباره حذف سپاه پاسداران ایران از لیست تروریستی گفت‌وگو کند.

از سوی دیگر وزیر امور خارجه ایران تاکید کرده که یکی از دو موضوع باقی‌مانده مربوط به ضمانت‌های اقتصادی مورد تقاضای تهران است. منابع آگاه در این باره نیز اعلام کرده‌اند که این موضوع طی دو هفته گذشته پیشرفت خوبی داشته، اما هنوز نهایی نشده است.

این منابع افزودند که یک جدول زمانی توافق شده برای احیای توافق هسته‌ای با ایران وجود دارد و این روند چندین ماه طول خواهد کشید و احیای آن اتفاقی یک شبه نخواهد بود.

منابع آگاه با بیان اینکه ایران از اواخر ماه مه آینده گام‌های اصلی را برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود با هدف احیای توافق هسته‌ای آغاز خواهد کرد، این موضوع را به زمان‌بندی توافق شده میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حل اختلافات تا پایان ماه مه آینده نسبت دادند.

این منابع آگاه خاطرنشان کردند که شروع تاریخ اجرای گام‌های ایران از اواخر ماه مه به درخواست و اصرار ایران به منظور استفاده از آن به عنوان کارتی برای فشار به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای حکام صورت گرفت تا پرونده اختلافات مرتبط با پادمان بسته شود.

ریشه این اختلافات به دلیل تحقیقات انجام شده توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد چهار سایت ایرانی مشکوک به فعالیت‌های هسته‌ای بر می‌گردد؛ به خصوص که آژانس در دو سال گذشته همواره تاکید کرده بود که تهران به سوال‌ها در خصوص این سایت‌های مشکوک پاسخی نداده است.

از سویی اشکالات موجود از جانب آژانس بر سر یکی از این چهار سایت در ماه گذشته بسته شد، اما تحقیقات در مورد سه سایت دیگر همچنان ادامه دارد و ایران و آژانس در مورد جدول زمانبندی برای حل اختلافات در مورد سایت‌های باقی‌مانده در جریان سفر مدیرکل آژانس به تهران به توافق رسیدند.

وزیر امور خارجه ایران در ادامه تماس‌ها و تلاش‌های خود با همتای انگلیسی‌اش درباره احیای توافق برجام گفت‌وگویی داشت؛ وی با بیان اینکه اگر همه خطوط قرمز تهران رعایت شود آماده توافق نهایی هستیم، گفت: آنچه می‌تواند رسیدن به توافق خوب و پایدار را قطعی کند رفتار واقع بینانه آمریکا و عدم طرح مطالبات جدید و نادرست است.

ناظران، این سخنان امیرعبداللهیان را اشاره غیرمستقیم به درخواست واشنگتن برای تغییر رفتار ایران و سپاه پاسداران در منطقه در ازای خروج نام سپاه از فهرست تروریسم دانستند.

فرانسه هم از همه طرف ها خواسته تا پس از تضمین‌هایی که به روسیه در رابطه با همکاری با تهران داده شده است، متن توافق موجود برای احیای برجام را امضا کنند.

سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در این باره گفت، در زمانی که ایران هر روز به توانایی ساخت بمب اتمی نزدیک‌تر می‌شود، نیازی فوری برای امضای توافق وجود دارد.