آیا شبکه‌های اجتماعی بر طراحی جلد کتاب‌ها تاثیر می‌گذارند؟
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از گاردین – قوانین طراحی جلد کتاب دهه به دهه تغییر می‌کند. جلدهای دهه ۱۹۹۰ حالا رنگارنگ و تقریبا بسیار شلوغ به نظر می‌آیند. تیم کریدر، نویسنده، در اوایل دهه ۲۰۱۰ وقفه‌ای در طراحی کتاب شناسایی کرد که آن را این‌طور توصیف کرد، جلدی سفید با خطوط ساده نوشته شده.
زمانی به نظر می رسید که کتاب‌های الکترونیک و کیندل‌ها جای همتایان فیزیکی خود را می‌گیرند، اما این اتفاق نیفتاد. با رواج مجدد مجله‌های آماتوری، پیشروی دیجیتال به درکی تازه از کتاب‌های فیزیکی انجامید. بخشی از آن در پاسخ مستقیم به کتاب‌های دیجیتال بود؛ یک تاکتیک برای افزایش فروش کتاب‌های فیزیکی این است که آنها را به اشیای مطلوب‌تر و جذاب‌تری تبدیل کنیم. و یک راه جذاب کردن اشیا جذاب کردن آنها از نظر زیبایی‌شناسی است. اما رسانه‌های اجتماعی، به طور خاص اینستاگرام، که با هشتگ‌هایی مثل بوکستاگرام #bookstagram حسرت جلدهای زیبا را ترویج می‌کنند، تاکید تازه‌ای بر زیبایی‌شناسی جلد کتاب‌ها دارد. دیگر نیازی نیست برای دیدن کتابخانه کسی به خانه‌اش برویم.
ریچل ویلی، طراح جلد کتاب‌هایی نظیر «پدر روحانی» پاتریشیا لاکوود و «برج حوت» ملیسا برودر می‌گوید: «با شبکه‌های اجتماعی، مردم کتاب‌هایشان را به جای کتابخانه‌های شخصی در خانه در جاهای بیشتری نشان می‌دهند. در بعضی موارد کتاب‌ها به لوازم جانبی تبدیل می‌شوند.»
فمکه برول، یک «بوکستاگرامر» که صفحه‌ای با محتوای عکس‌های مربوط به کتاب در اینستاگرام راه‌اندازی کرده می‌گوید: «اگر از جلد یک کتاب خوشم نیاید از آن عکس نمی‌گیرم و در صفحه‌ام نمی‌گذارم.» او از تبلیغ کتابی که دوست دارد نمی‌گذرد، اما اگر جلد کتاب جذاب نباشد از صفحه عنوان عکس می‌گیرد. او برای آنچه به نظرش چاپ جذاب‌تری می‌آید هزینه اضافه می‌پردازد.
امیلی کلامپ، صاحب یکی دیگر از این صفحه‌ها می‌گوید: «احساس گناه می‌کنم از اینکه چندین نسخه از یک کتاب می‌خرم فقط به این خاطر که می‌بینم نسخه‌هایی زیباتر از مال من وجود دارد. وقتی کتاب «پدر روحانی» پاتریشیا لاکوود به دستم رسید ناامید شدم، چون با طراحی ویلی نبود.»
کتاب‌هایی که انتشارات فابر اند فابر اخیرا منتشر می‌کند تمرکز تازه‌ای بر طراحی دارند؛ این ناشر نسخه چاپ سربی از جلد کتاب جدید سالی رونی «مردم عادی» را برای کسانی که از پیش سفارش داده‌اند مجانی می‌فرستد. برای سه‌گانه «فای» ریچل کاسک، رودریگو کورالِ طراح از عکس‌های چارلی اینگمن که کارهایش اغلب در مجله‌هایی نظیر وُگ چاپ می‌شود استفاده کرد و درنتیجه جلد کتاب‌های کاسک شیک و مد روزند، به طوری که کتاب‌های هنری را به ذهن متبادر می‌کنند. کورال می‌گوید رسانه‌های اجتماعی مستقیما بر طراحی‌هایش تاثیر گذاشته‌اند: «هنر جلد ما اغلب اوقات رسانه‌های اجتماعی را در ذهن دارد؛ چرا که ما اغلب آیکون‌ها نمایشی و تصاویر متحرک را بر جلد کتاب‌ها بسط می‌دهیم و به گونه‌ای طراحی می‌کنیم که در سطح اینترنت پخش شوند.»
ولفگنگ تیلمن طراحی جلد آخرین کتاب الویا لیینگ «کرودو» را بر عهده داشت: یک خرچنگ شکافته تمیز و به طور مصنوعی براق با یک مگس رویش که به فساد اشاره دارد. لیینگ «کرودو» را اولین کتابی توصیف می‌کند که دقیقا می‌دانست جلدش باید چه شکلی باشد. عکاسی تیلمن صحنه‌ای از کتاب را به ذهن می‌آورد که در آن کتی، قهرمان داستان، یک خرچنگ را با چکش باز می‌کند. این تقریبا نادر است که جلد یک کتاب چنین رابطه هم‌زیستانه‌ای با کتابش داشته باشد، اما این به این معنا نیست که این دو باید کاملا از هم مجزا باشند. جلد کتاب نمی‌تواند محتوای آن را تغییر دهد، اما می‌تواند اولین برداشت خواننده از هویت کتاب باشد، علی‌الخصوص با رسانه‌های اجتماعی؛ آن‌طور که ویلی می‌گوید: «مردم حالا جلد کتاب‌ها را پیش از انتشار می‌بینند، حتا پیش از آنکه به کتابفروشی بروند.»
تکامل این رابطه میان پلت‌فرم، طراحی و ادبیات در پروژه جدید کتابخانه عمومی نیویورک به نام «رمان‌های اینستاگرامی» نیز دیده می‌شود که انیمیشن‌های فشرده رمان‌هایی نظیر آلیس در سرزمین عجایب را به عنوان استوری‌های اینستاگرامی نمایش می‌دهد.
